W Gimnazjum nr 8 odbyła się dziś uroczysta gala podsumowująca pierwszy etap wdrażania Programu Profilaktyczno-Wychowawczego „Golden Five” w gdańskich gimnazjach. „Golden Five” to międzynarodowy program, wypracowany przez specjalistów z Hiszpanii, Polski, Belgii, Norwegii i Włoch.
Podczas uroczystości wręczono dyplomy „Złotego Nauczyciela” sześćdziesięciu pięciu wychowawcom – realizatorom Programu, podziękowano także dwudziestu jeden instruktorom i przyznano tytuły „Złotej Szkoły”, które otrzymało aż 26 gdańskich gimnazjów! Dyplomy wręczyli przewodniczący komisji edukacji Rady Miasta Gdańska Wojciech Błaszkowski i zastępca prezydenta do spraw polityki społecznej Ewa Kamińska.
Nauczyciele Gimnazjum nr 8 podzieli się swoimi doświadczeniami z udziału w projekcie. Doktor Anna Hildebrandt z Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową wygłosiła wykład pt. „Portret pokolenia sieci”, a Lucyna Maculewicz (Dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 3) przedstawiła założenia programu „Golden Five” i podsumowała jego pierwsze wdrożenia.
Kilkanaście miesięcy temu dyrekcja Wydziału Edukacji Urzędu Miejskiego w Gdańsku wybrała profesjonalne narzędzie wsparcia gdańskich gimnazjów: program edukacyjny dla nauczycieli gimnazjum „Golden Five”, upowszechniany przez Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie.
Zgodnie z zawartym porozumieniem, trenerzy z ORE przeszkolili 21 instruktorów programu reprezentujących wszystkie poradnie psychologiczno-pedagogiczne działające na terenie Gdańska, którzy następnie prowadzili szkolenia dla nauczycieli i wspierali ich podczas wielotygodniowej realizacji w klasach.
Program przygotowuje nauczycieli do wspierania procesu adaptacji uczniów w nowej szkole. Nauczyciele poszerzają praktyczne umiejętności w następujących obszarach:
- jak sprawnie zarządzać klasą,
- jak budować dobre relacje z uczniami,
- jak kreować dobry klimat w klasie,
- jak budować relacje z rodzicami, by zachęcić ich do współpracy
- jak indywidualizować nauczanie, by zwiększyć motywację uczniów do nauki.
Uzasadnienie programu
Od kilku lat zainteresowanie psychologii edukacyjnej koncentruje się na procesach zachodzących w tzw. „okresach przejścia" (transition) na kolejne etapy edukacji. Z badań prowadzonych między innymi na zlecenie Komisji Europejskiej wynika, że wzrasta procent uczniów zagrożonych wypadnięciem z systemu edukacji. Wzrost liczy uczniów zagrożonych wykluczeniem następuje w trakcie pokonywania kolejnych progów edukacyjnych. Po przejściu z przedszkola do szkoły 7- 8% dzieci ma kłopoty z dostosowaniem się do nowego otoczenia, nowego środowiska społecznego i nowych wymagań. Największy wzrost, skokowy, jest notowany w pierwszych klasach szkół II stopnia (odpowiedników gimnazjum). Trudności adaptacyjne ujawnia aż 20 - 25% uczniów. Te rezultaty pokrywają się w znacznej mierze z wynikami badań Instytutu Spraw Publicznych w Polsce monitorujących wprowadzenie gimnazjum.
Trudności z adaptacją objawiają się stopniowym spadkiem aktywności i utratą motywacji do nauki, izolowaniem się od rówieśników lub agresją, wagarami, częstymi zwolnieniami lekarskimi, fobią szkolną, porzuceniem szkoły, sięganiem po środki psychoaktywne (alkohol, narkotyki, leki) i innymi zachowaniami dysfunkcyjnymi. Prowadzone w tej grupie uczniów badania psychologiczne pozwoliły ustalić problemy przeżywane przez uczniów na poziomie wewnętrznym:
- obniżenie poczucia własnej kompetencji (czują się głupsi i gorsi od rówieśników);
- spadek koncentracji uwagi;
- obniżenie nastroju i napędu, uczucie pustki i nudy;
- poczucie bezradności i osamotnienia;
- lęk i niepokój, obawa przed ośmieszeniem się;
- złość, żal, rozgoryczenie;
- dolegliwości somatyczne: bóle głowy, bóle brzucha, pokrzywka.
Warto podkreślić, że wymieniona wyżej lista problemów pokrywa się z listą podręcznikowych objawów tzw. depresji reaktywnej. Fakt, iż blisko jedna czwarta populacji wczesnych nastolatków przeżywa stany depresyjne o różnej głębokości, musi budzić niepokój. Przejście do gimnazjum ma miejsce w początkowej i najtrudniejszej fazie okresu dojrzewania.
Rezultaty i wnioski z najnowszych badań zostały uwzględnione w programie „Golden Five”. Przełożono je na praktyczne wskazania dla nauczycieli. Otrzymują oni kilkadziesiąt „Złotych Zasad", postępowania, które wdrażają podczas codziennej pracy dydaktycznej i wychowawczej w klasach.
Wdrożenie Golden Five w Gdańsku
Wstępna podsumowanie wdrażania programu wykazuje, że wysiłek przyniósł oczekiwane efekty w klasach i dostarczył wiele satysfakcji zarówno nauczycielom, jak i instruktorom. Uzyskane wyniki świadczą, że uruchomienie łańcucha wsparcia dla nauczycieli, uczniów i rodziców buduje wzajemne zaufanie, zmienia klimat klasy i motywację uczniów do nauki, a także zmniejsza liczbę zachowań niepożądanych wśród młodzieży. Okazuje się, że gimnazjum nie musi być trudną szkołą, a uczniowie i nauczyciele nie muszą czuć się sfrustrowani. Jest to jednak dopiero początek.
Harmonogram działań (semestr I i II)
- styczeń 2012 - szkolenia instruktorów „Golden Five” – dla pracowników wszystkich poradni psychologiczno-pedagogicznych prowadzonych przez miasto 21 osób (po 3 osoby z każdej poradni)
- luty – maj 2012 – spotkania instruktorów z radami pedagogicznymi objęcie programem 28 gimnazjów (na 33 ogólnodostępne)
- marzec – sierpień 2012 – warsztaty dla nauczycieli
- realizacja programu w klasach
wrzesień 2012 – luty 2013: I sem. 56 nauczycieli
marzec – czerwiec 2013: II sem. 9 nauczycieli
16 tygodni konsultacji nauczyciela-realizatora z instruktorem programu z poradni psychologiczno-pedagogicznej
„Golden Five” w szkole nigdy nie powinien się zakończyć. Nauczyciele mogą i powinni wykorzystywać nowe narzędzie do dalszego wspierania obecnych uczniów oraz tych z następnych roczników. Z pewnością sami też mogą liczyć na wsparcie ze strony instruktorów.
Dariusz Wołodźko
Biuro Prasowe
