Patronat Honorowy nad obchodami objęli prezydent Gdańska Paweł Adamowicz oraz prezydent Warszawy Lech Kaczyński.
W ramach obchodów odbędą się dwa ważne wydarzenia. Pierwsze to wystawa pt. "DNI POWSTANIA - WARSZAWA 1944". Ekspozycja, składająca się z wielkoformatowych fotografii przedstawiających tragedię powstańczej Warszawy zostanie otwarta 29 lipca 2004 r., o godz. 12.00, na terenie wystawy "Drogi do wolności" przy ul. Doki 1 w Gdańsku (teren Stoczni Gdańskiej). Zachęcać do odwiedzenia wystawy będą harcerskie czujki, które w dniu wystawy przypominać będą mieszkańcom Gdańska i turystom o tym, co wydarzyło się 60 lat temu.
Okolicznościową kartę oraz stempel i datownik, którymi pieczętowane będą materiały dotyczące Powstania przygotowała Poczta Polska. Punkt Pocztowy zostanie otwarty w miejscu uroczystości o godz. 11.00.
Kwadrans przed otwarciem wystawy, goście obejrzą historyczną rekonstrukcję działań powstańczych przygotowaną przez Trójmiejską Grupę Rekonstrukcji Historycznych, Komendę Miejską Policji w Gdańsku oraz Morski Oddział Straży Granicznej.
Tego samego dnia w Sali Wielkiej Wety w Ratuszu Głównego Miasta odbędzie się panel dyskusyjny pt. "POLSKIE SIERPNIE: WARSZAWA 1944 - GDAŃSK 1980 z udziałem prof. Normana Daviesa, prof. Jerzego Eislera i dr Andrzeja Krzysztofa Kunerta.
W trakcie spotkania, w holu Ratusza, będzie można zakupić wydawnictwa Instytutu Pamięci Narodowej, Muzeum Powstania Warszawskiego oraz najnowsze książki Andrzeja Krzysztofa Kunerta i Normalna Daviesa, w tym - poświęcone Powstaniu Warszawskiemu.
Wystawa została przygotowana przez oddziały IPN w Gdańsku i Warszawie przy współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie.
Do uczestnictwa zaproszono harcerzy z hufca Gdańsk-Śródmieście, którzy będą prowadzili akcję informacyjną wśród mieszkańców Gdańska. Odbędzie się też harcerski bieg patrolowy.
Zobacz szczegółowy program.
**********
List prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza z okazji otwarcia wystawy "DNI POWSTANIA - WARSZAWA 1944"
Szanowni Państwo,
Gdańsk i jego mieszkańcy czują się głęboko zaszczyceni wielkim wyróżnieniem, jakim jest niewątpliwie pomysł zaprezentowania w naszym mieście wystawy "Dni Powstania - Warszawa 1944" w przededniu 60-tej rocznicy jego wybuchu.
Tragiczna historia dwudziestego wieku, stojąca pod znakiem dwóch zbrodniczych ideologii totalitarnych: nazizmu i stalinizmu - dotknęła Polski w sposób szczególny. Losy Warszawy i Gdańsk wiernie odzwierciedlające narodową tragedię Polski, są przede wszystkim świadectwem heroizmu, niezłomnej woli walki Polaków, a w końcu ostatecznego zwycięstwa.
Pierwszego września 1939 r. niemiecki atak na polską składnicę wojskową w Wolnym Mieście Gdańsku rozpoczął najstraszniejszą z wojen w historii ludzkości. Walka Polaków z hitlerowskim najeźdźcą podjęta na Westerplatte nigdy nie ustała, zaś Powstanie Warszawskie było jej punktem kulminacyjnym. Armia Krajowa wzorowo zdała swój egzamin bojowy; jednak jego ceną, wobec obojętności sojuszników, okazała się zagłada Warszawy i setki tysięcy ofiar ludzkich. Ale mimo że klęska powstania w sposób nieubłagany otwierała drogę do stalinizacji i wasalizacji Polski przez Związek Sowiecki, to przecież mit i etos Powstania przez następnych kilkadziesiąt lat ożywiały narodowego ducha nadzieją wolności i niepodległości.
Hans Frank powiedział, że w Generalnym Gubernatorstwie jest "jeden punkt, z którego pochodzi wszystko zło: to Warszawa. Gdybyśmy nie mieli Warszawy (...) nie mielibyśmy czterech piątych trudności, z którymi musimy walczyć. Warszawa jest i pozostanie ogniskiem zamętu, punktem, z którego rozprzestrzenia się niepokój w tym kraju".
Sądzę, przy zachowaniu wszystkich moralnych i historycznych proporcji, że podobnie musiały myśleć o Gdańsku kierownicze gremia PZPR i peerelowskiego aparatu państwowego na początku lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Bowiem tak jak w Warszawie biło serce Polski Walczącej, tak w Gdańsku biło serce "Solidarności", a podczas opozycyjnych manifestacji na ulicach obu miast skandowano "Gdańsk Warszawa wspólna sprawa!"
I tak jak w sierpniu 1944 narodził się nieśmiertelny mit Powstania Warszawskiego, tak w 36 lat później w Sierpniu 1980 r. w Gdańsku narodził się kolejny wielki mit: pod przewodnictwem wielkiego Polaka - gdańszczanina, Lecha Wałęsy, "Solidarność" w Stoczni Gdańskiej otworzyła Polsce drogę do wolności. Dzięki wydarzeniom gdańskiego Sierpnia '80, po nocy stanu wojennego i rozmowach Okrągłego Stołu w 1989 r., pokojowe przejście Polski od zniewolenia i totalitaryzmu do wolności, demokracji i wolnego rynku wreszcie stało się faktem. To "Solidarność" dokonała ostatecznego przełomu, który wyzwolił Europę i świat z jarzma komunizmu.
Szanowni Państwo,
Otwierając dziś w Gdańsku tę wystawę, składamy hołd bohaterskim Powstańcom Warszawskim, bez których ofiary trudno wyobrazić sobie gdański Sierpień '80, bez których ofiary nie byłoby dziś wolnej Polski. Przykład Powstańców wciąż uczy nas, czym jest patriotyzm i umiłowanie ojczyzny, a dzięki temu sprawa honoru, ofiary i służby Ojczyźnie jest nadal żywa i wciąż ważna dla nowych pokoleń Polaków.
Pragnę w tym miejscu w sposób szczególny podziękować wszystkim, dzięki którym wystawa "Dni Powstania - Warszawa 1944" mogła zawitać do historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej. To prawdziwie symboliczne wydarzenie. Wyrażam głębokie przekonanie, że pomysł zorganizowania ekspozycji oraz towarzyszących jej dyskusji i wydarzeń znakomicie służyć będzie podkreśleniu fundamentalnego znaczenia obu polskich sierpni: warszawskiego i gdańskiego dla najnowszej historii Polski i Europy. O tym zaś - co do tego nie mam żadnych wątpliwości - nigdy dość głośno przypominać.
Z poważaniem
Paweł Adamowicz
Prezydent Miasta Gdańska
**********
Centralne obchody rocznicy Powstania odbędą się w Warszawie w dniach 30 lipca - 1 sierpnia. W ramach obchodów m.in. zostanie otwarte Muzeum Powstania Warszawskiego, odbędzie się koncert na Placu Powstańców Warszawy oraz nastąpi uroczysta odprawa wart przez Grobem Nieznanego Żołnierza.
Szczegółowy program znajdą Państwo na stronie internetowej Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy www.um.warszawa.pl oraz stronie Muzeum Powstania Warszawskiego www.1944.pl.
**********
Z okazji obchodów 60-tej rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, Prezydent Miasta Gdańska oraz Okręg Pomorski Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej zapraszają do udziału w uroczystości z udziałem pocztów sztandarowych, która odbędzie się w niedzielę 1 sierpnia 2004 r. o godzinie "W" (17.00) pod pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego na Targu Rakowym w Gdańsku.
W programie uroczystości przewidziano:
- odegranie hymnu państwowego
- słowo wstępne Prezesa Okręgu Pomorskiego ŚZŻAK
- wystąpienia przedstawicieli władz
- program słowno-muzyczny w wykonaniu harcerzy oraz modlitwa
- uroczysty apel poległych
- składanie kwiatów
- odegranie "Pieśni obozowej".
Msza św. w intencji zmarłych i żyjących Powstańców Warszawskich i kombatantów zostanie odprawiona przez ks. inf. Stanisława Bogdanowicza - Duszpasterza Kombatantów Archidiecezji Gdańskiej w niedzielę 1 sierpnia 2004 r. o godzinie 12.00 w Bazylice Mariackiej w Gdańsku.
