Dostępność jest możliwością korzystania z przestrzeni, towarów i usług osobom ze szczególnymi potrzebami na zasadach równych szans ze społeczeństwem. Daje prawo do bezpiecznego i samodzielnego uczestnictwa w życiu społecznym. Odnosi się także do trzech obszarów: architektonicznego, informacyjno-komunikacyjnego oraz cyfrowego. Dodatkowo w Gdańsku obowiązuje obszar dostępności społecznej, który jest również odpowiedzią na rekomendację Modelu na rzecz Równego Traktowania. Dostępność dotyczy więc każdej i każdego z nas na różnych etapach życia oraz w różnych sytuacjach, gdy złamiemy nogę i musimy poruszać się o kuli lub gdy chcielibyśmy wjechać z dzieckiem w wózku do budynku, w którym drzwi są za wąskie albo prowadzą do niego schody.
Nie da się ukryć, że dostępność jest ciągłym procesem. Odkąd istnieje ustawa o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, w Gdańsku zrealizowano szereg inicjatyw. Przyjęto m.in. standardy dostępności, które są zbiorem dobrych praktyk i zaleceń, jak powinna wyglądać nasza wspólna przestrzeń. Wśród wielu zadań zleconych gdańskim organizacjom pozarządowym, realizowany jest pilotażowy projekt „Lider dostępności”, w ramach którego wyłonione zostało konsorcjum organizacji działających na rzecz osób ze szczególnymi potrzebami. Lider ma za zadanie edukować, podnosić kompetencje i umiejętności wśród innych organizacji pozarządowych z zakresu dostępności.
Miasto również stawia na edukację społeczną, realizując liczne szkolenia i warsztaty zarówno dla pracowników i pracownic urzędu, jak i jednostek organizacyjnych oraz spółek miejskich z zakresu dostępności oraz standardów współpracy i obsługi osób z niepełnosprawnością. Osoby biorące udział w szkoleniu mają możliwość doświadczenia różnych rodzajów niepełnosprawności poprzez wykonywanie zadań przy użyciu tzw. symulatorów starości, wad wzroku czy złamanej kończyny i jazdy na wózku.
Ważnym elementem dążenia do poprawy zapewnienia dostępności w mieście jest powołanie zespołu koordynatorów ds. dostępności, który ma za zadanie wspierać i monitorować działania w tym zakresie. W samym urzędzie, w różnych jego lokalizacjach można zaobserwować zachodzące zmiany chociażby w obszarze architektonicznym czy informacyjno-komunikacyjnym. Można do nich zaliczyć instalację systemu dźwiękowych znaczników TOTU POINT, które ułatwiają korzystanie z przestrzeni osobom z dysfunkcją wzroku. Dzięki technologii Bluetooth znacznik za pośrednictwem aplikacji łączy się z urządzeniem mobilnym wydając przyjemny dźwięk i krótki komunikat głosowy. Dzięki temu osoby z dysfunkcją wzroku wiedzą jak dotrzeć do drzwi czy konkretnego punktu, np. sali obsługi mieszkańca.
Dodatkowo dzięki możliwości korzystania z projektu „Dostępny samorząd-Grant” realizowanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zostały zakupione i zainstalowane pętle indukcyjne, które ułatwiają komunikację z osobami z dysfunkcją słuchu. Warto dodać, że w Urzędzie Miejskim w Gdańsku funkcjonuje również tłumacz PJM - polskiego języka migowego online. W godzinach pracy urzędu osoba Głucha może za pośrednictwem kamerki połączyć się z urzędnikiem i załatwić sprawę.
Wśród wielu planowanych inwestycji i modernizacji zaplanowano szereg działań dążących do poprawy poziomu dostępności, chociażby poprzez niwelację progów, zastosowanie pochylni czy montaż wind.
Z pewnością jeszcze wiele wyzwań oraz zmian przed nami. Niemniej najistotniejszą wydaje się praca nad kształtowaniem postaw, dostarczaniem wiedzy i budowanie świadomości społecznej. Dostępność jest dobrem wspólnym i wspólnie musimy być za nią odpowiedzialni.
