PORTAL MIASTA GDAŃSKA

Plan terenowy miasta Gdańska w skali 1:1000 – Śródmieście historyczne (1927)

Plan terenowy miasta Gdańska w skali 1:1000 – Śródmieście historyczne (1927)
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl

Wydana wysiłkiem Biura Architekta Miasta publikacja pt. "Plan terenowy miasta Gdańska w skali 1:1000 – Śródmieście historyczne (1927)" jest zestawem, na który składają się następujące elementy:

  1. Zbiór planów o wymiarach 96x68 cm przedstawiający rejon historycznego Śródmieścia Gdańska w skali 1:1000, opracowanych kartograficznie do 1927 roku. To część planów terenowych Gdańska z okresu międzywojennego (Geländepläne), które stanowią wyjątkowe źródło informacji na temat układu urbanistycznego miasta sprzed zniszczeń wojennych. Zbiór składa się z 18 arkuszy pokrywających sektorowo teren śródmieścia. Dla 15 sektorów przygotowane zostały reprinty oryginalnych planów w skali 1:1000. Dla trzech pozostałych sektorów, dla których oryginalne plany nie zachowały się w gdańskich zbiorach (2) lub stan zachowania był bardzo zły (1) wykorzystano fragmenty planów w skali 1:2500 z podobnego czasu (1924 i 1927 r.; opis źródła znajduje się na tylnej stronie arkuszy). W przypadku tych trzech planów ciemniejszy odcień budynków (typowy dla skali 1:1000) został uzupełniony ręcznie na podstawie innych planów oraz przedwojennych zdjęć lotniczych i widokowych.
    Wszystkie wykorzystane w tej publikacji źródła planów pochodzą ze zbiorów Biblioteki Gdańskiej PAN.
     
    Zbiór planów - miniaturki(indywidualne arkusze dostępne są jedynie w wersji papierowej)
  2. Plan scalony powstał w wyniku połączenia 18 arkuszy planów i obejmuje teren śródmieścia historycznego Gdańska. Plan został opracowany w 2024 roku przez zespół Biura Architekta Miasta (nie posiada swojego historycznego odpowiednika). Dla większej wyrazistości układu urbanistycznego obszary wód zostały rozjaśnione. Załączony do publikacji plan został wydrukowany na arkuszu tych samych rozmiarów co pozostałe plany (96x68 cm).

    Plan scalony, Gelaende 1927 - mini
    Pobierz (34.72 MB)
     
  3. Opracowanie historyczne omawiające okoliczności powstania planów wraz z inwentaryzacją dostępnych zasobów kartograficznych: Jan Daniluk, Jagoda Załęska-Kaczko, Wokół planów terenowych (Geländepläne) międzywojennego Gdańska.

    Okładka Broszura Gelaendeplan 1927
    Pobierz (9.56 MB)

 

Całość zapakowana jest w solidną tekturową teczkę z magnetycznym zapięciem i ze spisem zawartości na odwrocie. 

img_20250110_104127717_black
img_20250110_104338469 black

Publikacja jest dwujęzyczna (polsko-angielska).
Skany planów zostały poddane cyfrowemu retuszowi (wyczyszczenie w ograniczonym zakresie: zabrudzeń, przebarwień, rozdarć, sklejeń) oraz korekcie geometrii (w wyniku kurczenia się papieru z wiekiem geometria rysunku oryginałów uległa deformacji).
Do pobrania przygotowaliśmy plan scalony (pkt 2) oraz opracowanie historyczne (pkt 3).

Publikacja jest pierwszą pozycją z planowanego cyklu, który ma przybliżyć gdańską sztukę kartograficzną i wnieść wkład w badania nad rozwojem miasta.

 


Wydawca: Urząd Miejski w Gdańsku, Biuro Architekta Miasta

Opracowanie historyczne: dr Jan Daniluk i Jagoda Załęska-Kaczko

Opracowanie graficzne, retusz i łączenie map: Jarosław Zulewski

Korekta geometrii planów, georeferencje: Grzegorz Sobczyk

Zespół redakcyjny: Jarosław Zulewski, Wojciech Chmielewski, Grzegorz Sobczyk, Piotr Lorens

Wykonanie: Pracownia introligatorska Władysław Chumowicz, Gdańsk

Gdańsk 2024

ISBN 978-83-973708-1-4