7 czerwca – Międzynarodowy Dzień Jerzyka
Jerzyki to ptaki, które uznawane są za doskonałych lotników i większość swojego życia spędzają w powietrzu. Często są mylone z jaskółkami, jednak są od nich większe. Ich umaszczenie jest koloru brunatnego i mają jaśniejsze (białawe) gardło. Jerzyki w Polsce możemy spotkać od końca kwietnia aż do sierpnia. Podczas tych kilku miesięcy najchętniej zamieszkują na terenach zurbanizowanych.
Warto podkreślić, że „jerzyk” i „jeżyk” brzmią podobnie, ale to zupełnie inne zwierzęta. Warto o tym pamiętać, żeby nie dochodziło do pomyłek, np. przy zgłoszeniach telefonicznych. Lepiej mówić „młody jeż” zamiast „jeżyk”, a słowo „jerzyk” zostawić dla pierzastego bohatera naszego artykułu.
Jerzyki po wylocie z gniazda są już samodzielne. Niepokojącym powinien być więc dla nas widok, zarówno młodego jak i dorosłego osobnika znajdującego się na ziemi. Nie przechodźmy wówczas obojętnie. Gdy widzimy, że jest ranny, powinniśmy zawsze skontaktować się z odpowiednimi służbami. Jeśli nie widzimy u ptaka wyraźnych ran, lecz zauważymy, że pióra na jego skrzydłach nie są w pełni rozwinięte, również najlepiej zrobimy kontaktując się ze służbami. Jeśli natomiast pióra na ptasich skrzydłach są w pełni wyrośnięte, a on sam nie ma widocznych obrażeń, może to oznaczać, że po prostu potrzebuje odpoczynku. Trzeba jednak pamiętać o tym, że jerzyki mają trudności z wzbiciem się do lotu z ziemi. W takiej sytuacji możemy pomóc im wystartować. Aby to było możliwe, powinniśmy położyć jerzyka na otwartej dłoni i wyciągnąć ją do góry, bez podrzucania. Najlepiej gdy dłoń skierujemy w stronę dużej, otwartej przestrzeni. Jeśli ptak odleci, to oznacza, że udało nam się go uratować. Jeśli nie, możemy odczekać jeszcze chwilę, aby umożliwić jerzykowi podjęcie kolejnej próby lotu. Jeśli ptak nie odleci, to najpewniej potrzebuje naszej pomocy. W tym celu należy skontaktować się ze Strażą Miejską lub Gdańskim Centrum Kontaktu.
Jerzykom zagrażają remonty, a zwłaszcza termomodernizacje budynków, szczególnie jeśli prace te są wykonywane w sezonie lęgowym. Części budynków, np. stropodachy często są siedliskami ptaków. Takimi miejscami są również wszelkie szczeliny oraz otwory wentylacyjne w budynkach, które są zamykane za pomącą kratek, skutecznie uniemożliwiając ptakom założenie tam gniazda. Wiele trudności sprawiają im także rozkładane podczas remontów rusztowania. Wszystko to znacznie oddziałuje na ptasie siedliska pozbawiając je dostępu do młodych. W takich sytuacjach dochodzi również do płoszenia zwierząt, co również wpływa na utratę lęgów.
Z tego powodu przed przystąpieniem do prac niezbędne jest sprawdzenie budynku pod kątem obecności siedlisk ptaków oraz nietoperzy i konsultacja ornitologiczna. Jeśli prace mają spowodować trwałe ograniczenie dostępu do schronień, konieczne jest uzyskanie zezwolenia na odstępstwa od zakazów obowiązujących w stosunku do stwierdzonych gatunków chronionych ptaków i nietoperzy. Inwestor, który realizuje prace budowlane jest zobowiązany do uwzględnienia w projekcie przepisów dotyczących ochrony przyrody. Za ich nieprzestrzeganie przewidziane są konsekwencje prawne.
Jerzyk jest ptakiem, który nie buduje gniazd, lecz osiedla się w każdej, wystarczająco dużej i bezpiecznej szczelinie. Nie przyczyniajmy się więc do utraty jego siedlisk w przestrzeni miejskiej. Jerzyki w doskonały sposób eliminują dokuczliwe owady – muchy, meszki i komary.
Gdy zauważymy nielegalne prace związane z modernizacją elewacji, powinniśmy zawiadomić Policję lub Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Pozwólmy jerzykom (oraz pozostałym ptakom i nietoperzom) przez te letnie miesiące być naszymi sąsiadami i wspólnie korzystajmy z gdańskich przestrzeni.
Więcej informacji o ochronie ptaków podczas prac modernizacyjnych znajdziesz na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska: Ochrona ptaków podczas prac termomodernizacyjnych - Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska - Portal Gov.pl
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat:
- jerzyków i innych ptaków, zachęcamy do odwiedzenia strony Ciekawostki o ptakach, wiedza i edukacja. Jak ratować ptaki?
- jerzyków, innych ptaków i małych ssaków, zachęcamy do odwiedzin na stronie W trosce o dzikość!
Jeżeli interesują Cię podobne treści, zachęcamy do obserwowania strony Zielony Gdańsk – Ekologia.