TOŻSAMOŚĆ, OCHRONA I KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU W EDUKACJI SZKOLNEJ. PRZESTRZEŃ WOKÓŁ NAS.

Samorząd Województwa Pomorskiego wzorem lat poprzednich, uchwalił indywidualną nazwę roku kalendarzowego, tym razem wskazując na bogactwo i zróżnicowanie krajobrazowe naszego regionu: ustanowił Rok 2012 - Rokiem Krajobrazów Pomorza. Inicjatywie tej towarzyszy szereg wydarzeń związanych z tematem przewodnim, między innymi konferencja metodyczna: Tożsamość, ochrona i kształtowanie krajobrazu w edukacji szkolnej. Przestrzeń wokół nas. Kierowana jest ona, przede wszystkim, do nauczycieli pomorskich szkół oraz do przedstawicieli środowiska naukowego, organizacji pozarządowych, animatorów kultury zainteresowanych wdrażaniem działań edukacyjnych związanych z tożsamością, ochroną i kształtowaniem krajobrazu w edukacji szkolnej.

Celem konferencji jest:

• uwypuklenie roli edukacji w budowaniu wrażliwości na otaczającą przestrzeń,
• identyfikacja działań edukacyjnych prowadzonych w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych oraz innych akcji i inicjatyw edukacyjnych, mających na celu rozwijanie wrażliwości na otaczającą przestrzeń oraz pogłębianie wiedzy na temat najbliższego krajobrazu, zabytków i architektury regionalnej,
• otwarcie szerokiej dyskusji na temat zawarty w tytule konferencji.

W związku z szerokim zainteresowaniem, które pojawiło się już na wstępnym etapie przygotowywania konferencji - rozważa się potraktowanie jej jako wydarzenia otwierającego cały cykl konferencji, dotyczących (w dużym uproszczeniu) nauczania o krajobrazie i rozwijania wrażliwości na  otaczającą przestrzeń. Dla konferencji „inauguracyjnej” zaproponowano podtytuł: Przestrzeń wokół nas – kierujący szczególną uwagę na rolę edukacji przestrzennej, dzięki której dzieci i młodzież mają szansę poznać podstawowe pojęcia związane z przestrzenią i relacje w niej zachodzące, a w efekcie otrzymać podstawę do jej świadomego postrzegania i kształtowania. Kształcenie świadomych uczestników procesów związanych z ochroną i przekształceniami otaczającej nas przestrzeni, w kontekście rosnącej roli partycypacji społecznej, m. in. w planowaniu przestrzennym (nie tylko w rozumieniu ustawowym), wydaje się być aktualnym i ważnym wyzwaniem.

Konferencji towarzyszyć będzie zainicjowanie konkursu na projekty edukacyjne przybliżające dzieciom i młodzieży, w pierwszej kolejności - podstawowe zagadnienia związane z przestrzenią i krajobrazem, następnie - szczegóły związane ze specyfiką pomorskich krajobrazów.

PROGRAM KONFERENCJI

9.00 - 9.30 Rejestracja, Powitanie i zagadnienia wprowadzające
9.30 - 9.45 Powitanie i otwarcie konferencji

• Mieczysław Struk- Marszałek Województwa Pomorskiego
• Jan Kleinszmidt - Przewodniczący Sejmiku Województwa Pomorskiego
• Lawrence Okey Ugwu - Dyrektor Nadbałtyckiego Centrum Kultury

9.45 - 10.00 Wprowadzenie - Bogactwo różnorodności krajobrazowej Pomorza "Konieczność ochrony i kształtowania krajobrazu w poszanowaniu lokalnej tożsamości. Przybliżenie idei Roku Krajobrazów Pomorza i związanych z nim wydarzeń" - Feliks Pankau (Z-ca Dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego)

CZĘŚĆ I

Tożsamość miejsca
Rola edukacji przestrzennej w budowaniu wrażliwości na jakość otoczenia od najmłodszych lat

10.00 - 10.15 "Edukacja społeczna a tożsamość miejsca" - Prof. dr hab. Maria Mendel (pedagog miejsca i animator społeczności lokalnych; Prorektor Uniwersytetu Gdańskiego)
10.15 - 10.35 "Potrzeby i formy powszechnej edukacji architektonicznej" - Dariusz Śmiechowski (architekt, nauczyciel akademicki - ASP Warszawa, m.in. współautor programu "Dialog z otoczeniem")
10.35 - 10.50 "Aktywne metody nauczania/uczenia się o krajobrazie zbudowanym - 7 lat doświadczeń z realizacji programu Dialog z otoczeniem w polskich szkołach i instytucjach kultury" Anna Wróbel (pedagog, architekt krajobrazu, współautorka programu "Dialog z otoczeniem", publicystka )
10.50 - 11.15 "Przykłady działań w zakresie edukacji przestrzennej prowadzonych na świecie. PLAYCE" - Gary Johnson (architekt, nauczyciel akademicki - Wydział Architektury PG, współzałożyciel PLAYCE - międzynarodowego stowarzyszenia koncentrującego się na pracy z dziećmi i młodzieżą, podnoszącego świadomość dotyczącą przestrzeni i miejsc, w których żyjemy)
11.15 - 11.30 "Edukacja architektoniczna dzieci w szkole podstawowej, czyli po co i jak mówić dzieciom o architekturze" Elżbieta Marczak (architekt, nauczyciel akademicki - Wydział Architektury PG, autorka warsztatów architektonicznych kierowanych do uczniów szkół podstawowych), Bartosz Macikowski (architekt, nauczyciel akademicki
11.30 - 12.00 Pytania do prelegentów i dyskusja
12.00 - 12.30 Przerwa kawowa

CZĘŚĆ II

Rozwijanie wrażliwości przestrzennej oraz wiedzy o lokalnym krajobrazie - doświadczenia edukacyjne Przykłady - instytucje/organizacje samorządowe

12.30 - 12.45 "Krajobraz ważnym elementem nieformalnej edukacji ekologicznej parków krajobrazowych województwa pomorskiego" - Barbara Utracka-Minko (Z-ca Dyrektora Pomorskiego Zespołu Parków Krajobrazowych)
12.45 - 13.00 "Bioróżnorodność - poznaj by zachować w kalejdoskopie krajobrazów" - Joanna Lepczak-Michalska (Kierownik Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej w Gdańsku)
13.00 - 13.15 "Odkrywanie zasobów i tożsamości najbliższego otoczenia oraz integracja lokalnych społeczności" - Anna Dereń (animatorka kultury, pedagog społeczny, Dyrektor Centrum Inicjatyw Edukacyjnych w Kartuzach) Przykłady - szkoły
13.15 - 13.25 "Dziedzictwo kulturowe lokalnego krajobrazu - inicjatywy lokalne oraz projekty i konkursy międzynarodowe" Mirosława śołna (nauczyciel matematyki i informatyki, ambasador programu eTwinning), Alicja Patoka (nauczyciel chemii) - Gimnazjum nr 2 im. Jana Heweliusza w śukowie
13.25 - 13.35
"Miejsca pamięci na Pomorzu - niewykorzystana szansa nauczania regionalizmu" - Warcisław Machura (nauczyciel historii, filozofii i etyki, Wicedyrektor II LO im. Adama Mickiewicza w Słupsku)
13.35 - 13.45 "Śladami menonitów w gminie Ryjewo" - Ewa Majewska (nauczyciel historii), Dorota Baranowicz (nauczyciel języka polskiego) - Zespół Szkół w Ryjewie
13.45 - 13.55 "Ścieżka ekologiczna w edukacji rolniczej" - Anna Pacek-Spich (nauczyciel języka francuskiego i przedmiotów zawodowych - Zespół Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Bolesławowie Przykłady - stowarzyszenia/organizacje pozarządowe
13.55 - 14.10 "Edukacja regionalna... na początku drogi nauczyciel" - Sulisława Borowska (kierownik Niepublicznej Placówki Oświatowo Wychowawczej Kaszubskiego Uniwersytetu Ludowego, koordynatorka projektów kierowanych do nauczycieli)
14.10 - 14.25 "Budowanie tożsamości przestrzeni w oparciu o rzekę i wartości przyrodnicze przestrzeni nadrzecznych - doświadczenie z pracy edukacyjnej z młodzieżą"
Elżbieta Jurkowska (koordynatorka projektu Temat: Rzeka, wiceprezes Fundacji Impact, Warszawa)
14.25 - 14.35 "Dzieci urządzają plac zabaw czyli lekcja demokracji w działaniu Dlaczego warto włączać najmłodszych uczniów w planowanie partycypacyjne? Doświadczenia z Wrzeszcza" Lidia Makowska (kulturolożka, prezeska Stowarzyszenia Kultura Miejska, przewodnicząca zarządu Dzielnicy Wrzeszcz Górny)
14.35 - 15.30 Przerwa obiadowa

CZĘŚĆ III

Podsumowanie konferencji
15.30 - 15.45 Przedstawienie koncepcji konkursu na działania edukacyjne
15.45 - 16.15 Pytania do prelegentów i dyskusja z udziałem Piotra Sarzyńskiego
16.15 - 16.30 Podsumowanie i zakończenie konferencji

18.00 "Wrzask w przestrzeni. Dlaczego w Polsce jest tak brzydko?" Spotkanie z autorem książki - Piotrem Sarzyńskim (socjologiem i publicystą, zajmującym się w szczególności problematyką kulturalną) Wydarzenie towarzyszące konferencji, organizowane przez  Nadbałtyckie Centrum Kultury