Kagura to pielęgnowana od wieków sztuka ludowa, uznawana za jeden z pierwowzorów innych form teatralnych. Pozostaje żywa, jest praktykowana w bardzo wielu częściach Japonii i stanowi ważny element życia jej mieszkańców. Spektakle z Tohoku stanowią znakomitą okazję do przeniesienia się w niezwykły świat tradycji i odkrycia duchowości Japończyków.
Czym jest kagura?
Spektakl kagura można opisać używając sześciu słów kluczowych. Są to „bóstwa”, „zaproszenie”, „ugoszczenie”, „odesłanie”, „rytuał”, „sztuka”. Bóstwa (kami) są od dawien dawna obecne w życiu codziennym Japończyków i pełnią w nim bardzo ważną rolę. Mianem kami określa się byty przekraczające ludzką zdolność pojmowania, które strzegą od klęsk żywiołowych, chorób i głodu, a także wspierają ludzi w ich drodze przez życie. Na ogół kami bytują w innym świecie niż ludzie i nie sposób ich dostrzec. Jednak wielu Japończyków pragnie uczynić swoje życie lepszym poprzez kontakt z bóstwami i otrzymanie ich błogosławieństwa. Stąd też próbują „zaprosić” bóstwa do siebie, a następnie je „ugościć” poprzez taniec lub ofiarę z pożywienia i alkoholu. W ten sposób, nawiązując z nimi kontakt, Japończycy radośnie spędzają czas. W podzięce za gościnę bóstwa obiecują spełnić różne życzenia, jak na przykład dobre zbiory, życie w zdrowiu, dobrobyt lokalnej społeczności. Wdzięczni ludzie „odsyłają” wówczas bóstwa do ich świata. Ceremoniałem łączącym w sobie powyższe elementy jest właśnie kagura, która stanowi także formę sztuki, zawierającą w sobie elementy rozrywki i reprezentującą radość w życiu ludzkim. Chociaż jej istotą jest uświęcony rytuał, to jednocześnie jest to także spektakl, który można oglądać dla rozrywki.
Tańce wykonywane podczas spektakli są zróżnicowane: jedne gwałtowne, pełne dynamizmu, inne zaś dostojne i stonowane. Każdy z nich opowiada historę zaczerpniętą z tradycji japońskiej i przepełniony jest bogatą symboliką. Ich bohaterami są bóstwa i inne istoty nadprzyrodzone, ale także ludzie i zwierzęta. Tancerze przywdziewają kolorowe stroje, niekiedy też maski. Kagura z Tohoku to nie tylko barwny spektakl do podziwiania, to także okazja do interakcji z wykonawcami, którzy wciągają publiczność do wspólnej zabawy.
Gdzie i kiedy można ją obejrzeć w Gdańsku?
26 lutego o godz. 18:00 w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim będzie można obejrzeć dwa gatunki kagury: Kanmachi hōin i Kuromori.
