Wierszyna to polska wieś leżąca około sto kilometrów na północ od Irkucka, założona nie przez zesłańców, a przez dobrowolnych osadników z Małopolski w 1911 roku, którzy w poszukiwaniu dostatniego życia zawędrowali na bezkresne obszary dalekiej Syberii. Mieszkańcy tej niezwykłej wsi zachowali nie tylko język i obyczaje, ale też pielęgnują polską tożsamość. Obecnie Wierszynę zamieszkuje około pięciuset osób, z czego najmłodsi to szóste już pokolenie założycieli wsi. Wierszyna to miejsce fascynujące zarówno dla antropologa kultury, jak i historyka, ponieważ do tej pory ta niezwykła enklawa nie była przedmiotem systematycznych badań, a studia, jakie jej poświęcono, miały charakter fragmentaryczny. Zachodzące obecnie przemiany społeczne i ekonomiczne na terenie Federacji Rosyjskiej oraz pojawienie się środków masowego przekazu powodują głębokie przeobrażenia tej niewielkiej społeczności.
Celem etnologów z Uniwersytetu Gdańskiego – uczestników wyjazdu naukowego do Wierszyny – było uchwycenie rzeczywistości tej enklawy w tym szczególnym momencie jej historii, kiedy jeszcze żyją mieszkańcy pamiętający czasy założenia wsi, a jednocześnie transformacja nabiera niezwykłego tempa. Jest to niejako rodzaj antropologii naglącej, bowiem już niedługo przeobrażenia kulturowe zajdą tak daleko, że niemożliwe stanie się odtworzenie tego procesu.
Wynikami swoich obserwacji i badań podzielą się z Państwem uczestnicy wyprawy: Magdalena Kuczkowska i Tomasz Kempiński.
Magdalena Kuczkowska – mgr etnologii, zainteresowania: antropologia ludów pozaeuropejskich
Tomasz Kempiński – mgr etnologii, doktorant na Wydziale Historycznym UG, zainteresowania: szamanizm eurazjatycki
