Rewitalizacja Nowego Portu jeszcze potrwa
Jeszcze przez ponad rok kontynuowane będą działania związane z Gminnym Programem Rewitalizacji Miasta Gdańska na lata 2017-2023. Program obejmuje cztery podobszary:
- Dolne Miasto i Plac Wałowy wraz ze Starym Przedmieściem
- Biskupią Górkę i Stary Chełm
- Nowy Port z Twierdzą Wisłoujście
- Orunię.
Na pytania dotyczące stopnia zrealizowanych dotąd celów programu i ich wpływu na rozwój podobszarów odpowie ewaluacja, która rozpoczęła się w maju tego roku. Raport z badań będzie dostępny za kilka miesięcy, tymczasem już teraz dostrzec można ogrom zmian, jakie dokonały się dzięki rewitalizacji.
Nowy Port jeszcze bardziej „nowy”
Na terenie podobszaru Nowy Port z Twierdzą Wisłoujście zaplanowanych zostało kilka przedsięwzięć rewitalizacyjnych, w tym jedno związane z przebudową i modernizacją elementów budynków mieszkalnych wraz z ich otoczeniem. Przedsięwzięcie objęło dziesięć budynków komunalnych oraz budynki należące do trzydziestu wspólnot mieszkaniowych. Znaczną część stanowią stare kamienice – to one często straszyły zniszczonymi elewacjami, co miało duży wpływ na postrzeganie całej dzielnicy.
Mimo że prace są cały czas realizowane, ich efekty już widać gołym okiem. Sfotografowane przed i po miejsca objęte rewitalizacją najlepiej obrazują, ile potencjału tkwiło w pięknych, aczkolwiek przez lata nieremontowanych budynkach. Prace uwzględniły części wspólne nieruchomości. Wykonano m.in. remonty elewacji i ścian z dociepleniem, remonty ścian fundamentowych oraz izolacje; zadbano także o odtworzenie detali architektonicznych i elementów ozdobnych budynków.
Dzięki rewitalizacji wiele kamienic odzyskało swój dawny urok, tym samym zmieniając ogólny wizerunek dzielnicy. Nowy Port po metamorfozie przyciągnie nie tylko ciekawych spacerowiczów, ale być może potencjalnych nowych mieszkańców.
Rewitalizacja Nowego Portu – remonty dróg
Bardzo istotnym przedsięwzięciem realizowanym w ramach rewitalizacji jest przebudowa i modernizacja dróg oraz infrastruktury podziemnej dotycząca ulic:
- Ks. Góreckiego (ok. 350 m)
- Strajku Dokerów (ok. 200 m)
- Wilków Morskich (ok. 250 m)
Podjęcie tego zadania to odpowiedź na prośby mieszkańców wyrażane podczas konsultacji społecznych; przedsięwzięcie ma znacznie podnieść jakość życia i pozytywnie wpłynąć na estetykę przestrzeni.
Obecnie większość zaplanowanych prac została już zrealizowana – na zakończonych odcinkach przebudowy przeprowadzono remonty nawierzchni z wykorzystaniem historycznej kostki kamiennej, co pozwoliło zachować unikalny charakter ulic, urządzono miejsca postojowe, usunięto istniejące bariery architektoniczne i przebudowano m.in. sieci podziemne kanalizacji deszczowej czy sieci ciepłowniczej. Oprócz zmian związanych z remontem ulic i chodników, w projekcie ujęto również inwestycje mające poprawić bezpieczeństwo: instalację monitoringu miejskiego i modernizację systemu oświetlenia.
Z uwagi na trwające remonty budynków mieszkalnych, a tym samym występujące utrudnienia w realizacji zadania drogowego, na dokończenie czeka jeszcze nawierzchnia ulicy Strajku Dokerów. Jest to już ostatni etap tego zadania i niebawem wszystkie odcinki objęte przebudową będą otwarte dla mieszkańców.
Kiedy przebudowa okolic przystani promowej w Nowym Porcie?
Kolejne przedsięwzięcie przewiduje przebudowę placu przy przystani promowej, potocznie nazywanego placem nadwodnym, który jest zlokalizowany u zbiegu ulic Wyzwolenia i Władysława IV. Teren, obecnie wykorzystywany jako pętla autobusowa, zostanie zamieniony w wielofunkcyjną przestrzeń rekreacyjną.
Nowy Port. Podpisano umowę na projekt zagospodarowania placu nadwodnego
Nowe zagospodarowanie ma umożliwić organizację imprez plenerowych i pikników – pojawi się tu nowa zieleń, ławki i stojaki rowerowe oraz elementy małej architektury; teren zostanie oświetlony i objęty monitoringiem.
Dokumentacja projektowa obejmuje także przebudowę układu drogowego przylegającego do placu wraz z pętlą autobusową, nowe miejsca postojowe i chodniki. Plac nadwodny ma być zieloną wizytówką dzielnicy, zachęcającą mieszkańców do aktywnego spędzania wolnego czasu i wychodzenia na świeże powietrze.
Nie tylko drogi i budynki – przede wszystkim ludzie!
Youth Point
Oprócz budynków mieszkalnych w Nowym Porcie wyremontowane zostały także lokale przeznaczone na działania społeczne.
Wśród nich jest lokal przy ulicy Na Zaspę 53, w którym Stowarzyszenie 180 Stopni, istniejące w Nowym Porcie już od kilku lat, stworzyło kreatywną przestrzeń do pracy z młodzieżą. Youth Point to podwórkowa placówka wsparcia dziennego dla młodych ludzi; miejsce, w którym można nie tylko rozwijać pasje, ale również otrzymać pomoc psychologiczną i terapeutyczną.
Na niewielkiej powierzchni udało się wygospodarować kilka pomieszczeń: salę szkoleniową przeznaczoną m.in. na warsztaty i zajęcia taneczne; gabinet terapeutyczny potrzebny do przeprowadzania indywidualnych spotkań; salę rekreacyjną, wyposażoną w kabinę nagraniową, umożliwiającą profesjonalne tworzenie muzyki. Lokal, który wyremontowano przy uwzględnieniu sugestii i uwag młodzieży, zaprasza nowoczesnością i otwartością.
W tej chwili Youth Point to już mała społeczność – w ciągu tygodnia pojawia się tu nawet dziewięćdziesiąt osób, a na Facebooku Stowarzyszenia 180 Stopni można zaobserwować, jak wykorzystywana jest przestrzeń stworzona w ramach rewitalizacji oraz w jaki sposób pomaga ona w integrowaniu się młodych ludzi. To miejsce regularnych spotkań – każdy ma możliwość realizowania tu swoich pomysłów i brania udziału w różnych inicjatywach albo po prostu – może spędzić czas w gronie rówieśników.
Klub Aktywnego Mieszkańca
Kolejnym ważnym punktem na mapie Nowego Portu jest wyremontowany budynek przy ulicy Floriańskiej 3; działa w nim Klub Aktywnego Mieszkańca – miejsce animacji i integracji lokalnej społeczności prowadzone przez Fundację Społecznie Bezpieczni. W ramach rewitalizacji budynek zmodernizowano na potrzeby różnorodnych aktywności mieszkańców; znajdują się w nim dwie sale oraz zaplecze sanitarne. Uniwersalne wyposażenie, wraz z zagospodarowaniem bezpośredniego otoczenia wokół budynku, umożliwia organizację zarówno warsztatów, zajęć sportowych, jak i wykładów oraz spotkań.
Klub Aktywnego Mieszkańca to również wszelkie formy wzajemnego wsparcia, indywidualne konsultacje i miejsce dla organizacji społecznych, które mogą wykorzystywać tę przestrzeń do prowadzenia swoich działań. W ofercie klubu są różne zajęcia, o których można dowiadywać się z aktywnego profilu na Facebooku. Wśród wielu wydarzeń odbywających się przy ulicy Floriańskiej 3, najwięcej jest skierowanych bezpośrednio do rodzin, a więc zajęć dla dzieci, ich rodziców i opiekunów. To konkretne wsparcie opiekuńczo-wychowawcze i edukacyjne oraz szansa na integrację mieszkańców. Klub zaprasza również na kreatywne zajęcia związane z rękodziełem czy wspólnie organizowane aktywności sportowe.
Podwórko przy ul. Na Zaspę
Rewitalizacja Nowego Portu to także wsparcie miejscowych działań, wzmacniających lokalny charakter dzielnicy. Koncentrują się one na zagospodarowaniu terenu i tworzeniu instalacji artystycznych w przestrzeni; pomysły te inicjują i realizują sami mieszkańcy. Projekt ma na celu promowanie oddolnych działań społecznych, ma również pozytywnie wpływać na integrację i zwiększyć zaangażowanie na rzecz zmiany najbliższego otoczenia. To dzięki niemu udało się m.in. zagospodarować podwórko przy ulicy Na Zaspę w Nowym Porcie. Przed rewitalizacją był tam pusty, wydeptany plac – wykorzystano go do stworzenia atrakcyjnej przestrzeni sąsiedzkiej; dzisiaj stoi tam altana, ławki i skrzynie z roślinami.
Nowo zagospodarowane podwórko jest miejscem spotkań czy pikników, ale także zobowiązaniem dla mieszkańców, by wspólnie dbać o najbliższe otoczenie. To od nich zależy, czy przestrzeń będzie spełniała swoją funkcję, czy uda się ją utrzymać w należytym porządku i czy powstaną kolejne tego typu inicjatywy.
To dopiero początek
Rewitalizacja Nowego Portu to nie tylko odnowione budynki, przebudowane drogi i nowe działania społeczne; to proces wydobywający na światło dzienne walory dzielnicy i pokazujący, że to dobre miejsce do mieszkania. To także dowód na to, że w Nowym Porcie są ludzie otwarci na zmiany i gotowi do podejmowania rozmów na temat swojego najbliższego otoczenia.
Coraz więcej zadań zapisanych w Gminnym Programie Rewitalizacji Miasta Gdańska zmierza ku końcowi. Nie należy jednak przez to rozumieć, że to koniec działań realizowanych we wszystkich czterech podobszarach – w przyszłym roku przewidziana jest aktualizacja programu. Ponadto rewitalizacja to długotrwały proces; efekty związane z remontami i nowymi inwestycjami są widoczne od razu, ale dopiero po jakimś czasie zauważyć można zmiany zachodzące zarówno wśród mieszkańców objętego nim podobszaru, jak i postrzeganiu danego terenu przez resztę gdańszczan. Istotą rewitalizacji jest także utrzymanie w mieszkańcach chęci do podejmowania kolejnych inicjatyw mających na celu polepszenie warunków życia.
Nowy Port, ze względu na odległość od centrum, ma do zaoferowania życie w nieco spokojniejszym rytmie. Lokalizacja nad kanałem Martwej Wisły i sąsiedztwo Twierdzy Wisłoujście to także walory, które warto promować. Mieszkańcy podczas konsultacji społecznych mówili o rekreacyjnym potencjale dzielnicy, ale jednocześnie zwracali uwagę na to, że Nowy Port wciąż jest postrzegany przez pryzmat hermetycznej społeczności i innych krzywdzących stereotypów. Receptą może okazać się rewitalizacja; pokazanie tego obszaru jako miejsca unikatowego w skali całego miasta, z interesującą zabudową i zadbaną przestrzenią publiczną może ostatecznie przełamie mylne wyobrażenia o tej atrakcyjnej dzielnicy.
Autor: Magda Zaborowska/Biuro Rozwoju Gdańska
Zobacz Nowy Port z lotu ptaka:
