Gdańszczanie. Ci, którzy niedawno odeszli

W mijającym powoli roku pożegnaliśmy wielu swoich bliskich. Wśród tych, którzy odeszli, było wielu znanych gdańszczan.
30.10.2015
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl

 

 

Jacek Bruzdowicz, architekt i himalaista

Urodził się w 1952 r. Zmarł 20 września 2015 r.

Ukończył Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej oraz Wydział Architektury Wnętrz Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (obecnie Akademii Sztuk Pięknych) w Gdańsku. Zawodowo zajmował się m.in. architekturą wnętrz. Przebudował i wyposażył wnętrza zabytkowego XVII-wiecznego Dworu Młyniska. Jego ostatnia praca związana była z projektem przebudowy pomieszczeń gdańskiej ASP. W 1973 r. wstąpił do Klubu Wysokogórskiego „Trójmiasto” działającego w Gdańsku. Przez wiele lat pełnił funkcję członka zarządu i wiceprezesa klubu. W latach 1983-1985 brał udział i kierował wyprawami w Himalaje Zachodnie, w mało eksplorowane masywy górskie. W 1986 roku kierował zorganizowaną przez siebie wyprawą w Karakorum na Haramosh (7409 m) - jeden z najbardziej wybitnych szczytów na świecie. Wyprawa odbywała się w trudnych warunkach pogodowych. Góry - mimo starań - nie udało się zdobyć.

Jacek Bruzdowicz za życia łączył góry i architekturę. We Władysławowie można podziwiać rzeźbę „Korona Himalajów”, której był współautorem.

 

dr med. Tamara Czajkowska-Łaniecka, lekarz

Zmarła 30 lipca 2015 r.

Przez lata była ordynatorem Oddziału Noworodków i Wcześniaków Instytutu Położnictwa i Chorób Kobiecych Akademii Medycznej w Gdańsku, wiele lat sprawowała funkcję konsultanta wojewódzkiego na Pomorzu w dziedzinie neonatologii. Na Akademii Medycznej pracowała od 1986 do 2007 roku, najpierw w Klinice Położnictwa, następnie w Klinice Neonatologii.

Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi. Wykształciła i wychowała liczne grono neonatologów w województwie pomorskim, wyszkoliła również wiele pielęgniarek neonatologicznych. Była organizatorem Oddziału Intensywnej Terapii Noworodka w Gdańsku.

Zawsze oddana małemu pacjentowi, niejedną noc spędziła przy łóżku chorego noworodka. Pracowała i dyżurowała prawie do końca swoich dni. Lekarze i rodziny pacjentów zapamiętają Ją jako troskliwego lekarza, gotowego nieść pomoc w każdej sytuacji.

  

prof. Witosław Czerwonka, malarz, rysownik

Urodził się  w 1949 r. Zmarł 29 lipca 2015 r.

Studiował na Wydziale Malarstwa i Rzeźby w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku (obecnie Akademia Sztuk Pięknych). Od 1978 do 1980 roku wraz z Adamem Harasem i Jerzym Ostrogórskim założył i prowadził galerię multimedialną AUT w Gdańsku, a następnie OUT w Sopocie.  W 1995 roku uzyskał stopień profesora nadzwyczajnego WSP w Olsztynie, rok później – gdańskiej PWSSP. Od roku 1993 do 1999 pełnił funkcję dziekana Wydziału Malarstwa i Grafiki gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych, a od roku 1990 do 1993 był prorektorem uczelni.

Przez lata stworzył wiele indywidualnych wystaw, które prezentował w Gdańsku, Elblągu, Łodzi czy Toruniu. Jego prace były także prezentowane na wystawach zbiorowych.

  

Jerzy Dąbkowski, aktor teatru Wybrzeże

Urodził się  22 lutego 1940 r. Zmarł 27 września 2015 r.

Po ukończeniu warszawskiej szkoły teatralnej rozpoczął pracę w gdańskim teatrze. Zadebiutował w spektaklu „Skąpiec” Moliera w reżyserii Kazimierza Brauna.

W teatrze Wybrzeże przez czterdzieści lat zagrał ponad sto ról w repertuarze współczesnym i klasycznym, współpracując ze wszystkimi najważniejszymi reżyserami. Można go było oglądać m.in. w „Ryszardzie III” Williama Shakespeare’a w reżyserii Tadeusza Minca, w „Dwóch teatrach” Jerzego Szaniawskiego w reżyserii Marka Okopińskiego czy w „Czekając na Godota” Samuela Becketta w reżyserii Stanisława Hebanowskiego. Ostatni raz na gdańskiej scenie pojawił się w 2003 roku w spektaklu „Sprawa miasta Ellmit” według scenariusza i w reżyserii Ingmara Villqista.

 

Alina Główczyńska, dziennikarka

Urodziła się  6 lipca 1932 r. Zmarła 27 sierpnia 2015 r.

Ukończyła sekcję dziennikarską na Wydziale Filozoficzno-Społecznym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz studium magisterskie na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Rozpoczęła pracę w „Głosie Wybrzeża”. W latach 1954-1958 była pracownikiem działu zagranicznego. Później pracowała jako redaktor działu miejskiego i kierownik działu ekonomiczno-morskiego „Wieczoru Wybrzeża”  oraz przedstawiciel redakcji „Sztandaru Młodych” w Gdańsku. Pełniła również funkcję kustosza w Bibliotece Politechniki Gdańskiej i współpracowała przy opracowaniu monografii tej uczelni. W latach 1991-1992 była współorganizatorką i redaktorem naczelnym pierwszych tygodników lokalnych w Pucku, Kartuzach, Kościerzynie, Sztumie, Wejherowie i Żukowie. Od 1992 do 2001 roku była publicystką „Dziennika Bałtyckiego” i „Wieczoru Wybrzeża”.

Została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski , odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”, srebrną odznaką „Zasłużony Pracownik Morza” oraz innymi medalami i wyróżnieniami honorowymi.

 

Günter Grass, pisarz, noblista

Urodził się 16 października 1927 r. Zmarł 13 kwietnia 2015 r.

Urodził się w Wolnym Mieście Gdańsku. Mieszkał przy ulicy Lelewela (wówczas Labesweg) we Wrzeszczu (wówczas Langfuhr). W 1943 powołano go wraz z całym jego rocznikiem do paramilitarnej Służby Pracy Rzeszy,  rok później został wcielony do Waffen-SS. Od 1960 r. mieszkał w Berlinie.

Światową sławę przyniosła mu tzw. trylogia gdańska, złożona z dzieł: „Blaszany bębenek”, „Kot i mysz”, „Psie lata”. Powieści traktują o rozwoju faszyzmu i epizodach wojennych, których akcja rozgrywa się w Gdańsku.

Günter Grass był wielokrotnie nagradzany, ale najważniejszym wyróżnieniem była Nagroda Nobla w dziedzinie literatury przyznana mu w 1999 roku.

Był Honorowym Obywatelem Miasta Gdańska. Przy ul. Szerokiej w centrum miasta znajduje się Gdańska Galeria Güntera Grassa. Gromadzone są w niej dzieła autorstwa noblisty.

 

Jan Kusiewicz, śpiewak operowy

Urodził się  21 września 1921 r. Zmarł 5 kwietnia 2015 r.

W 1957 roku ukończył studia na wydziale wokalno-aktorskim na Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Przez wiele lat był pierwszym tenorem Opery Bałtyckiej. Zyskał sławę po tym, jak zagrał rolę słynnego pieśniarza wzorowaną na Janie Kiepurze w filmie „Pamiętnik pani Hanki” w 1963 roku. Przez lata pracy w gdańskiej operze wcielał się w najsławniejsze postaci: był Don Carlosem, Almavivą, Hoffmannem, Faustem czy Kalafem. Wykonywał także utwory religijne największych twórców, śpiewał m.in. w IX Symfonii Ludwiga van Beethovena.

Został doceniony Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, medalem Zasłużonym Ziemi Gdańskiej.

 

Maciej Kozak, bramkarz i trener bramkarzy Lechii Gdańsk

Urodził się  10 grudnia 1971 r. Zmarł 26 lipca 2015 r.

W gdańskim klubie występował w latach 1989-2001. Rozegrał ponad 200 oficjalnych meczów w rozgrywkach II i III ligi oraz Pucharze Polski. Występował także w Gedanii, Zatoce Puck oraz Grunke Somonino. Po zakończeniu kariery piłkarskiej grał w drużynie oldbojów Lechii, a od sezonu 2008/2009 szkolił bramkarzy w zespołach rezerw i młodej ekstraklasy, był również kierownikiem zespołu rezerw.

 

  

 

 

 

Marek Mazur, fotograf

Urodził się  w 1951 r. Zmarł 27 maja 2015 r.

Był fotografem i konstruktorem wyjątkowych aparatów fotograficznych. Przez 30 lat prowadził w Gdańsku przy ul. Chlebnickiej pracownię, w której naprawiał zepsute aparaty i tworzył niezwykłe konstrukcje. Sławę przyniósł mu obiektyw wykonany z bursztynu oraz drewniany, działający aparat Generał Zaruski.

 

 

  

 

 

prof. Stanisława Małecka-Dymnicka, lekarz

Zmarła 10 czerwca 2015 r.

W latach 1984-1995 była kierownikiem Kliniki Kardiologii Dziecięcej Instytutu Pediatrii Akademii Medycznej w Gdańsku. Była wszechstronnie wykształconym lekarzem, specjalistą II stopnia w trzech dyscyplinach: chorobach wewnętrznych, pediatrii i kardiologii. Panią Profesor uważa się za pioniera i twórcę kardiologii dziecięcej na Pomorzu i utalentowanego nauczyciela akademickiego.

Za osiągnięcia medyczne i pedagogiczne odznaczona: Złotym Krzyżem Zasługi (1974 r.), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1980 r.), medalem Zasłużonemu Ziemi Gdańskiej (1981 r.), Medalem Zasłużonemu AMG (1985 r.) i Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1995 r.).

 

prof. Zbigniew Nowak, historyk literatury

Urodził się  w 1927 r. Zmarł 27 sierpnia 2015 r.

Studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1954 r. rozpoczął pracę w Bibliotece Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk. Później był jej dyrektorem. Pracował również na Uniwersytecie Gdańskim, w Zakładzie Nauki o Książce.

Był autorem licznych publikacji m.in. z zakresu nauki o książce, dziejów literatury staropolskiej, kultury dawnego Gdańska oraz gdańskiego drukarstwa. Za wybitne zasługi na rzecz Gdańska w 2007 r. otrzymał Medal Księcia Mściwoja II. Był także honorowym obywatelem Mostów Wielkich.

 

Stanisław Pestka, poeta, dziennikarz

Urodził się  8 kwietnia 1929 r. Zmarł 2 kwietnia 2015 r.

Ukończył polonistykę na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. W 1958 r. zamieszkał w Gdańsku, gdzie współpracował m.in. z pismem „Kaszëbë” do chwili jego likwidacji. W latach 1961-1965 kierował działem kulturalnym „Ilustrowanego Kuriera Polskiego”. W latach 1968-1974 był członkiem redakcji pisma „Litery”, a w latach 1975-1981 pracował w tygodniu „Czas”. Równocześnie był redaktorem naczelnym miesięcznika „Pomerania”. W latach 80. pracował w Wojewódzkim Ośrodku Kultury w Gdańsku. Później ponownie został redaktorem naczelnym „Pomeranii”.

Przez wiele lat był członkiem Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, a od 1992 do 1994 roku prezesem zarządu głównego zrzeszenia. Należał do członków-założycieli Instytutu Kaszubskiego.

Jako poeta publikował w języku kaszubskim. Pod pseudonimem Jan Zbrzyca wydał tomy wierszy „Południca” i „Wizrë ë duchë” oraz tom prozy „W stolëcë chmùrników”.

W 1975 roku otrzymał Medal Stolema, a dwa lata temu Medal Księcia Mściwoja II.

 

prof. Jerzy Samp, historyk literatury, pisarz

Urodził się  23 marca 1951 r. Zmarł 16 lutego 2015 r.

W 1975 roku ukończył studia na Uniwersytecie Gdańskim i w tym samym miejscu rozpoczął pracę. Od 1994 był kierownikiem Zakładu Pomorzoznawstwa na gdańskiej uczelni. Specjalizował się w historii literatury i kultury Pomorza XIX i XX w. Należał m.in. do Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego oraz Instytutu Kaszubskiego.

Był autorem kilkudziesięciu książek i opracowań popularyzujących problematykę kaszubsko-pomorską, a w szczególności gdańską. Wydał 40 książek, m.in.: „Zaklęta Stegna. Bajki kaszubskie”, „Bedeker gdański”, „Legendy gdańskie” oraz trylogię: „Miasto czterdziestu bram”, „Miasto tysiąca tajemnic” i „Miasto magicznych przestrzeni”.

Był wielokrotnie nagradzany: w 1984 roku otrzymał nagrodę Gdańskiego Towarzystwa Naukowego za książkę „Studium kreacji literackich”. W 2007 roku prezydenta miasta Gdańska wręczył Mu nagrodę w dziedzinie kultury i sztuki, a dwa lata później Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

  

Franciszek Stachewicz, motocyklista

Urodził się  1 września 1933 r. Zmarł 30 listopada 2014.

W wieku 14 lat wystartował w zawodach żużlowych. Rok później tryumfował w gdyńskim wyścigu ulicznym o Wielką Nagrodę Bałtyku. W 1958 roku zdobył złoty medal w premierowej odsłonie crossowych mistrzostw Polski. W 1959 roku na trzykilometrowym odcinku poniemieckiej betonowej autostrady między Malborkiem a Tczewem ustanowił rekord prędkości na 1 km ze startu lotnego na motocyklu polskiej konstrukcji SFM Junak z osłoną aerodynamiczną, osiągając średnią prędkość 149,3 km/h. W 1962 r. na XXXVII Sześciodniówce FIM w Garmish-Partenkirchen na junaku zdobył indywidualnie złoty medal. Rok później zajął trzecie miejsce w crossowych mistrzostwach Polski w klasie 350 ccm. W tym samym roku został też crossowym wicemistrzem Polski w klasie 500 ccm.

W swojej karierze reprezentował barwy kilku trójmiejskich klubów: SSM Gdynia, Gwardii Gdynia, Stali Gdańsk, Gdańskiego Auto Moto Klubu, Gdyńskiego Klubu Motorowego „Bałtyk” oraz Gdańskiego Klubu Motoryzacyjnego „Budowlani”
 

prof. Jerzy Szymański, śpiewak operowy

Urodził się  9 marca 1927 r. Zmarł 4 lipca 2015 r.

W 1946 roku rozpoczął naukę w klasie śpiewu solowego w średniej szkole muzycznej w Toruniu. Współpracował z Zespołem Radiowym Pomorskiej Rozgłośni Polskiego Radia w Toruniu. W 1949 roku został solistą Państwowej Filharmonii i Opery Bałtyckiej w Gdańsku. Od 1953 roku śpiewał w popularnej Gdańskiej Czwórce Radiowej w Rozgłośni Polskiego Radia w Gdańsku.

W swoim repertuarze posiadał 45 partii operowych. Widzowie zapamiętali go jako Zbigniewa w „Strasznym dworze” i Stolnika w „Halce” Stanisława Moniuszki, Gremina w „Eugeniuszu Onieginie” Piotra Czajkowskiego, Don Basilia w „Cyruliku sewilskim” Giacomo Rossiniego, czy Falstaffa w „Wesołych kumoszkach z Windsoru” Otto Nicolai’a

Za działalność operową i pedagogiczną otrzymał liczne odznaczenia i nagrody, m.in: Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, odznakę Zasłużony Działacz Kultury, Nagrodę Muzyczną Miasta Gdańsk, Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki, nagrody rektorskie akademii muzycznych w Gdańsku i Bydgoszczy.

  

Andrzej Terlecki, arbiter żużlowy, pracownik Wybrzeża Gdańsk

Urodził się w 1963 r. Zmarł 14 października 2015 r.

Od 1999 roku był sędzią żużlowym. Prowadził firmę Speedway Star Promotion, znaną z organizacji wielu imprez żużlowych, w tym Witerhur Cup. Pod koniec 2012 roku objął stanowisko menedżera ds. sportu w Renault Zdunek Wybrzeże Gdańsk. Z klubu odszedł w 2014 roku.

 

 

 

 

prof. Jerzy Treder, językoznawca, dialektolog, badacz języka kaszubskiego

Urodził się  14 kwietnia 1942 r. Zmarł 2 kwietnia 2015 r.

Ukończył studia polonistyczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku (obecnie Uniwersytet Gdański), następnie pracował kolejno w WSP i od 1970 na nowo utworzonym Uniwersytecie Gdańskim w Instytucie Filologii Polskiej. Tytuł naukowy profesora otrzymał w 1994 r.

Zredagował „Słownik polsko-kaszubski” Aleksandra Labudy i „Słownik polsko-kaszubski” Jana Trepczyka. W 2003 r. opracował i wydał na nowo „Słownik języka pomorskiego, czyli kaszubskiego” Stefana Ramułta.

Od 1973 roku był członkiem Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. W 1996 roku został członkiem-założycielem Instytutu Kaszubskiego. Od 1978 przynależał do Gdańskiego Towarzystwa Naukowego.
Wielokrotnie nagradzany: otrzymał Medal Stolema, został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, uhonorowany Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

  

dr Stanisław Vogel, farmaceuta

Zmarł 4 września 2015 r.

Był prezesem Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej. Dyplom magistra farmacji uzyskał w 1968 r. na Wydziale Farmacji Akademii Medycznej w Gdańsku. Od 1968 r. do 1979 r. pracował jako asystent w Katedrze i Zakładzie Bakteriologii Farmaceutycznej. W tym samym okresie współpracował z Katedrą i Zakładem Chemii Organicznej, Katedrą i Zakładem Chemii Leków oraz z Katedrą i Zakładem Chemii Fizycznej AMG. W 1979 r. uzyskał tytuł doktora nauk farmaceutycznych. Od 2004 r. był członkiem zespołu ds. szkoleń podyplomowych przy Wydziale Farmaceutycznym AMG.

Od 2006 r. był członkiem Kapituły Medalu im. prof. Stanisława Janickiego.

 

 

 

TV

Czwarty mikrolas już rośnie - zobacz, jak powstawał na Oruni Górnej