- Po blisko sześciu latach od ostatniej regulacji stawek za gospodarowanie odpadami komunalnymi musimy wprowadzić korektę opłat - mówi Piotr Kryszewski, dyrektor zarządzający ds. Zielonego Gdańska. - Dotychczasowe wpływy były wystarczające, a system wypracowywał nadwyżki - ostatnia wynosiła ponad 30 mln zł. Jednak w 2024 roku pojawił się niedobór na poziomie 7 mln zł, a w tym roku przewidujemy deficyt rzędu 43 mln zł, co oznacza stratę około 12 mln zł na koniec roku. Główne przyczyny tej sytuacji to wzrost ilości odpadów o 12%, skok płacy minimalnej o 80%, inflacja na poziomie 43% oraz nowe regulacje, w tym system kaucyjny, który obniżył nasze przychody o ponad 2 mln zł - Polska wciąż nie wdrożyła rozszerzonej odpowiedzialności producenta, która mogłaby pokryć nawet 25% kosztów systemu.
Kolejny etap remontu ul. Beethovena na Suchaninie
Wzrost kosztów głównie przez inflację i wzrost płac
Konieczność aktualizacji stawek wynika z czynników rynkowych i regulacyjnych, które w latach 2020–2025 znacząco zwiększyły koszty działania systemu w całej Polsce. W Gdańsku szczególny wpływ miały cztery czynniki:
- Skumulowana inflacja – ok. 43%, co przełożyło się na wzrost cen usług, materiałów i energii.
- Wzrost płacy minimalnej – o blisko 80% (z 2 600 zł do 4 666 zł), co podniosło koszty firm odbierających i przetwarzających odpady.
- Większa ilość odpadów – wzrost o 12% na mieszkańca (z 401 kg rocznie w 2020 r. do 449 kg w 2025 r.).
- Zmiany związane z systemem kaucyjnym – brak równoległego wdrożenia Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta spowodował spadek przychodów ze sprzedaży surowców wtórnych o ok. 20%, co oznacza stratę ok. 2,3 mln zł rocznie. W praktyce koszty, które powinni ponosić producenci opakowań, zostały przeniesione na mieszkańców.
To jedne z najniższych stawek
- Gdańsk znajduje się w bardzo dobrej i stabilnej sytuacji w obszarze gospodarki odpadami. Przez ostatnie lata konsekwentnie inwestowaliśmy w nowoczesne instalacje: od uruchomienia kompostowni w 2020 roku, przez znaczącą modernizację sortowni w 2023, aż po oddanie do eksploatacji instalacji termicznego przekształcania odpadów w lutym 2025. Te działania pozwoliły nam utrzymać opłaty dla mieszkańców na możliwie niskim poziomie, mimo że rynek w całej Polsce drożeje w bardzo szybkim tempie - podkreśla Sławomir Kiszkurno, prezes Portu Czystej Energii. - Dzięki pracy naszej spalarni miasto Gdańsk już w tym roku oszczędza blisko 40 milionów złotych, a w kolejnych latach korzyści będą jeszcze większe wraz ze spadkiem kosztów obsługi finansowania. To realnie ogranicza ryzyko dalszych wzrostów opłat i daje nam silne podstawy do utrzymania stabilności systemu. Warto podkreślić, że instalacja pozwala zagospodarować frakcję energetyczną czarnego i żółtego pojemnika za ułamek kosztów rynkowych, co przekłada się na znaczącą poprawę efektywności całego systemu.
Rada Europy zainteresowana gdańskimi doświadczeniami z uchodźcami
Dzięki aktywnym działaniom oraz strategicznym inwestycjom Gdańsk przez pięć lat utrzymywał jedne z najniższych stawek wśród dużych miast. Te działania pozwoliły też istotnie ograniczyć wzrost opłat:
- Uszczelnienie systemu – szerokie kontrole segregacji oraz weryfikacja deklaracji przyniosły 6,9 mln zł dodatkowych wpływów w latach 2020–2025.
- Port Czystej Energii – uruchomienie nowoczesnej instalacji termicznego przekształcania odpadów przynosi ok. 39 mln zł rocznych oszczędności i chroni miasto przed rosnącymi cenami zagospodarowania odpadów resztkowych. Bez tej inwestycji stawka musiałaby wzrosnąć aż o 49% (do 1,31 zł/m²), a nie o ok. 25%.
- Edukacja ekologiczna – programy i działania angażują całą społeczność: ponad 32,5 tys. przeszkolonych uczniów, 64 415 użytkowników aplikacji mobilnej, tysiące uczestników Festiwalu Czyste Miasto Gdańsk i ponad 20 tys. osób biorących udział w akcji „Sprzątanie Świata”.
- Edukacja ekologiczna ma ogromny wpływ na jakość segregacji, dlatego w Gdańsku realizujemy szkolenia dla blisko 33 tysięcy uczniów, których finałem jest wizyta w Zakładzie Utylizacyjnym i Porcie Czystej Energii. Stworzyliśmy również aplikację „Czyste Miasto Gdańska”, z której korzysta ponad 64 tysiące osób - mówi Anna Wołodźko, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej. - Równolegle prowadzimy działania uszczelniające system, dzięki którym do budżetu miasta trafiło dodatkowo około 7 milionów złotych. Osiągnęliśmy to poprzez analizę dokumentacji, kontrolę deklaracji oraz firm transportujących.
Nowe stawki od 1 kwietnia 2026 r.
Stawki dla nieruchomości zamieszkanych:
- 1,10 zł/m² - dla lokali o powierzchni do 110 m² (obecnie 0,88 zł/m²)
- 0,20 zł/m² - dla powierzchni powyżej 110 m² (obecnie 0,10 zł/m²)
Nieruchomości niezamieszkane:
- Wzrost opłat o ok. 25% za litr pojemnika
W praktyce:
- rodzina mieszkająca w lokalu o powierzchni 65 m² zapłaci miesięcznie o 14,30 zł więcej,
- właściciel domu jednorodzinnego o powierzchni 120 m² - dzięki uldze za kompostowanie - zapłaci tylko 8,80 zł więcej.
Spotkanie Gdańskiej Rady Przedsiębiorczości
Ulga za kompostowanie - realne oszczędności
Właściciele domów jednorodzinnych, którzy kompostują bioodpady w przydomowych kompostownikach, otrzymają stałą ulgę 20 zł miesięcznie.
- Zależy nam jako miastu, aby w systemie było jak najwięcej kompostowników. Aktualnie mamy ich około 600, co oznacza 2,1% do poziomu recyklingu, który musimy osiągać - wskazuje dyrektor Anna Wołodźko. - Naszym celem jest uzyskanie około 7000 z blisko 24 000 domów jednorodzinnych w Gdańsku. To mogłoby nam dać ponad 3 punkty procentowe do poziomów recyklingu. Każdy brakujący punkt procentowy w nieosiągniętych poziomach recyklingu to kara dla miasta na poziomie 777 tys. złotych. Jeśli chodzi o rok 2025, to poziom ten jest ustalony aktualnie na 55%, chociaż jako Polska dążymy do tego, żeby został czasowo obniżony do poziomu 50%.
Taniej tylko w Białymstoku
- Mimo korekty, stawki w Gdańsku pozostaną jednymi z najniższych w regionie i wśród miast Unii Metropolii Polskich. Niższe są tylko w Białymstoku - podkreśla Piotr Kryszewski, dyrektor zarządzający ds. Zielonego Gdańska. - Projekt uchwały dotyczący nowych stawek trafi pod obrady 18 grudnia, a jeśli zostanie przyjęty, zaczną one obowiązywać od 1 kwietnia 2026 roku, bez konieczności składania nowych deklaracji.
Harmonogram zmian
- Grudzień 2025 r. – sesja Rady Miasta i przyjęcie uchwały
- I kwartał 2026 r. – kampania informacyjna
- 1 kwietnia 2026 r. – wejście w życie nowych stawek
Oprac. KG
