Burmistrz Londynu Sadiq Khan przypomniał, że w ciągu sześciu lat od wybuchu II wojny światowej zginęło nawet 85 mln ludzi. Pokolenie odważnych mężczyzn i kobiet z całego świata poświęciło wszystko, by pokonać wyjątkowe zło jakim był nazizm i faszyzm, a po wojnie zdeterminowana było, by nigdy więcej nie powtórzył się horror lat 30.tych i 40. tych. - co z kolei stworzyło podwaliny dla ponad siedmiu dekad bez kolejnej wojny światowej.
- Ze zmniejszającą się z dnia na dzień liczbą tych, którzy pamiętają tą ciemną epokę, spada liczbą świadków gotowych opowiedzieć swoje historie i ostrzec kolejne pokolenia przed lekcjami historii - pisze Sadiq Khan. - Niepokojące jest to, że te ostrzeżenia są coraz bardziej aktualne. Po raz pierwszy od ponad 70 lat, wygląda na to, że lekcje II wojny światowej mogą zostać zapomniane, lub - jeszcze gorzej, zostać zmienione.
Przypomina, że Unia Europejska i NATO (tak kluczowe w zapobieganiu wojnie), mierzyć muszą się z bezprecedensowymi atakami - często ze strony liderów narodów, które pomogły je stworzyć. Alarmuje, że poparcie dla demokracji w zachodnim świecie jest rekordowo niskie, a wartości definiujące liberalne demokracje są zagrożone - od rządów prawa i niezależności sądów, do wolnych mediów i aktywnego społeczeństwa obywatelskiego.
Zwraca uwagę, że często mniejszości i społeczności są demonizowane i winione za wszystkie choroby społeczne.
- W przerażających nowych analogiach z horrorami przeszłości, migranci, uchodźcy, kolorowi, LGBTQ i żydowskie społeczności ponoszą główny ciężar win. Dzieje się to, gdy nowa fala ruchów i partii prawicowo ekstremistycznych dochodzi do władzy i zwiększa swoje wpływy, napędzana przez Donalda Trumpa, twarz światowego białego nacjonalizmu - kontynuuje burmistrz Londynu. - Politycy w Europie idą za jego przykładem, wykorzystując podziały by dojść do władzy - od Matteo Salvini we Włoszech do Marine Le Pen we Francji.
Sadiq Khan w jednym szeregu wymienia także premiera Węgier Viktor Orbána, Nigela Farage i jego brexitową partię w Wielkiej Brytanii, która stymuluje Konserwatystów pod wodzą Borisa Johnsona, do bycia jeszcze bardziej prawicowymi, nieliberalnymi i nietolerancyjnymi.
- Udział w obchodach rocznicy wybuchu II wojny światowej w Gdańsku na zaproszenie liberalnej prezydent miasta Aleksandry Dulkiewicz to dla mnie przywilej i zaszczyt. Ale Polska stoi przed podobnymi zagrożeniami - podkreśla burmistrz Londynu, przypominając o rosnącym ekstremizmie PiS i zadeklarowaniu “stref wolnych od LGBT” w 30 polskich miastach.
- Choć nie twierdzę, że żyjemy ponownie w latach 30.tych, lub że kolejny konflikt jest nieunikniony, powinny rozlegnąć się dzwony alarmowe. Jeśli zareagujemy teraz, możemy zapewnić sobie inną drogę na przyszłość - uważa Sadiq Khan.
Lewicowe i centro - prawicowe partie mainstreamowe mają zdaniem burmistrza Londynu kluczową rolę do odegrania i ogromną odpowiedzialność wykazania się prawdziwym przywództwem. Świat powinien dostrzec ekonomiczne nierówności między krajami, które rosną wraz z pogłębiającą się katastrofą środowiska naturalnego - przysłużyła się ona globalnemu kryzysowi migracyjnemu, stawienie jej czoła przez pojedyncze kraje jest bezcelowe.
- Stawić trzeba czoła frustracji coraz większych grup w zachodnich krajach, które zostały w tyle globalizacji, a także walczyć z tymi, którzy próbują opisać na nowo najczarniejszą epokę w historii ludzkości dla swoich własnych celów politycznych. Naszym obowiązkiem jest czcić pamięć wszystkich tych, którzy poświęcili tak wiele, by bronić nas przez wszystkie wojenne lata - chroniąc ideałów, za które zginęli i zapewniając przyszłym pokoleniom świat pokoju i stabilności, który zbudowali.
Całą publikację Sadiqa Khana można przeczytać tutaj.
Po porannych uroczystościach 1 września na Westerplatte, burmistrz Londynu Sadiq Khan wziął udział w debacie “Solidarność i pokój. Miasto jako europejska wspólnota”, która odbyła się w ECS. Wśród debatujących byli także: Sawsan Chebli – sekretarz stanu landu Berlin, Tadeusz Truskolaski – prezydent Białegostoku, Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska. Spotkanie prowadził Basil Kerski - dyrektor ECS. Zapis filmowy debaty.
