Ławnik to osoba, która nie jest sędzią, nie ma też wykształcenia prawniczego, ale uczestniczy w składach sędziowskich. Ławnicy mają równe prawa z sędziami. Idea uczestniczenia ławnika w orzekaniu w sądzie jest taka, że ma on być zwykłym, normalnym obywatelem.
- Na ławników najczęściej zgłaszają się emeryci lub renciści - wyjaśnia Wioletta Krewniak z Biura Rady Miasta Gdańska. - Osoby posiadające regularną pracę oczywiście też mogą zostać ławnikami, ale z bardzo prostej przyczyny dzieje się tak rzadziej. Choć pracodawca ma obowiązek umożliwić swojemu pracownikowi udział w rozprawie, to nie otrzymuje on za ten czas wynagrodzenia. I mimo, że za rozprawę i brak obecności w pracy otrzymuje się rekompensatę pieniężną, to nie zawsze pokrywa ona utracone w tym czasie zarobki.
Ile wynosi dniówka ławnika?
Wysokość rekompensaty dla ławników biorących udział w rozpoznawaniu spraw w sądach powszechnych, za jeden dzień pełnienia obowiązków wynosi 3 proc. kwoty bazowej, stanowiącej podstawę ustalania wynagrodzenia zasadniczego asesora sądowego. Jest to około 60 zł netto za dzień spędzony w sądzie. Mówiąc w skrócie - o tym, czy opłaca nam się zostać ławnikiem w sytuacji, gdy mamy regularną pracę, decyduje wysokość naszej pensji.
Kto może zostać ławnikiem?
Ławnik musi posiadać obywatelstwo polskie i korzystać z pełni praw cywilnych i obywatelskich. Musi być osobą o nieskazitelnym charakterze i posiadać przyjamniej średnie wykształcenie. Nie może być młodszy niż 30 lat, ani starszy niż 70 lat. Ten wymóg ma zapobiegać orzekania przez osoby zbyt młode, o niewielkim doświadczeniu życiowym. Ponieważ wymagany jest dobry stan zdrowia, istnieje też górna granica wieku. Ławnik musi być zatrudniony, prowadzić działalność gospodarczą lub mieszkać w miejscu kandydowania od co najmniej roku. Do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy ławnikiem powinna być wybrana osoba wykazująca szczególną znajomość spraw pracowniczych. Ławnikiem może także zostać osoba bezrobotna.
Kto nie może zostać ławnikiem?
Przede wszystkim ławnikiem nie mogą zostać osoby zatrudnione w sądach i prokuraturach, a także osoby wchodzące w skład organów, od których orzeczenia można żądać skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Ławnikiem nie może zostać funkcjonariusz policji oraz inne osoby zajmujące stanowiska związane ze ściganiem przestępstw i wykroczeń. Ławnikiem nie może zostać również adwokat czy radca prawny, a także aplikanci adwokaccy i radcowscy. Nie może sprawować tej funkcji żołnierz w czynnej służbie wojskowej i funkcjonariusz służby więziennej, radny gminy, powiatu i województwa. Ławnikami nie mogą zostać również duchowni. Co ważne, nie można być w tym samym czasie ławnikiem w kilku sądach.
Kandydaci na ławników mogą być zgłaszani także przez osoby trzecie. Więcej informacji, wraz z niezbędnymi wzorami dokumentów, które należy złożyć, znajdziemy na stronie Biuletynu Informacji Publicznej.
Wymagane dokumenty należy składać w siedzibie Rady Miasta Gdańska do 30 czerwca br. - Nowy Ratusz, ul. Wały Jagiellońskie 1, pok. 207, tel. 058 323 70 39. p. Irena Dondziak.
