• Start
  • Wiadomości
  • Kapitalizm pod lupą Schopenhauera - festiwal filozoficzny w IKM

Kapitalizm pod lupą Schopenhauera - festiwal filozoficzny w IKM

W dniach 17-18 października w Instytucie Kultury Miejskiej odbędzie się 4. edycja Festiwalu Schopenhauera, który w tym roku stawia fundamentalne pytanie: czym jest współczesny, zglobalizowany kapitalizm i jak wpływa na nasze życie? To nie tylko spotkanie myśli, ale także próba odczytania idei filozofa w kontekście mechanizmów globalnego rynku, neoliberalizmu i ekonomii uwagi.
16.10.2025
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
gcm-download-2500-20241012-rozmowa-aaff-7-68ef8f788853f
dr Katarzyna Kasia ponownie zagości na Festiwalu Schopenhauera
fot. Dominik Paszliński/gdansk.pl

Jeden z najsłynniejszych myślicieli pochodzących z Gdańska - Arthur Schopenhauer, choć nie kojarzony z ekonomią, może być niezwykle inspirującym komentatorem współczesności - jego metafizyka woli i etyka współczucia stanowią punkt wyjścia do refleksji nad światem, w którym pragnienie, potrzeba i pożądanie zostały przejęte przez rynek. Ten właśnie punkt widzenia przyjmą uczestnicy festiwalu, co niewątpliwie przysłuży się weekendowym rozważaniom.

Festiwal idei, spotkań i wspólnoty

Czwarta edycja festiwalu to nie tylko wykłady i dyskusje – to także przestrzeń spotkań, rozmów kuluarowych, momentów oddechu i refleksji. W programie znalazła się także sesja jogi filozoficznej, performens z udziałem Doroty Androsz, oraz filozoficzne afterparty z muzyką na żywo, które zwieńczy tegoroczne rozważania o świecie, rynku i człowieku.

Dwa dni, dwa wymiary kapitalizmu

Festiwalowe wydarzenia zostały podzielone tematycznie. Piątek (17 października) poświęcony będzie wpływowi kapitalizmu na współczesną Polskę, natomiast sobota (18 października) skoncentruje się na ekonomii uwagi – jednym z kluczowych zagadnień ery cyfrowej.

W piątkowy wieczór uczestnicy podejmą próbę zrozumienia, jak zglobalizowany kapitalizm modeluje społeczną i kulturową rzeczywistość Polski. Krytyczna analiza obejmie m.in. neoliberalną transformację, nierówności społeczne, kryzys demokracji, komercjalizację kultury i wpływ korporacyjnych modeli zarządzania na instytucje publiczne. W tym kontekście Schopenhauer jawi się jako myśliciel, który już w XIX wieku przewidział zniewolenie człowieka przez niekończące się pragnienia - dziś przekształcone w mechanizmy rynkowe.

Wielokrotne spotkania z Witkacym. Oprowadzania po wystawie UG

Drugi dzień festiwalu poświęcony będzie ekonomii uwagi - tematowi, który w dobie technologii i nieustannego przebodźcowania staje się coraz bardziej aktualny. Czy jeszcze potrafimy się skoncentrować? Czy uwaga nie została już całkowicie skomercjalizowana? Jak obronić się przed algorytmicznym zarządzaniem naszą percepcją i emocjami?

W tym kontekście powróci Schopenhauerowska idea kontemplacji - jako jednej z niewielu możliwych form wyzwolenia się spod dyktatu „woli” w świecie, który nieustannie domaga się naszej obecności, reakcji i kliknięcia.

PROGRAM:

 

PIĄTEK, 17 PAŹDZIERNIKA

Kapitalizm po polsku

  • 18:00 - Schopenhauer o kapitalizmie: otwarcie festiwalu - Katarzyna Kasia i Piotr Augustyniak

  • 18:05 - Performans filozoficzny: Dorota Androsz jako Schopenhauer

  • 18:45 - Wykład mistrzowski: Jan Sowa - o transformacji, neoliberalizmie i skutkach kapitalizmu w Polsce

  • 19:50 - Dyskusja: Karolina Wigura i Bartosz Kuźniarz - o populizmie, nierównościach i kryzysie wspólnoty

  • 21:30 - Dyskusja z udziałem publiczności

SOBOTA, 18 PAŹDZIERNIKA

Ekonomia uwagi

  • 12:00 – Joga z Schopenhauerem: sesja jogi z filozoficznym komentarzem Katarzyny Kasi

  • 18:00 – Ekonomia uwagi: wprowadzenie – Katarzyna Kasia i Piotr Augustyniak

  • 18:15 – Wykład mistrzowski: Michał Krzykawski – o cyfrowym chaosie, pragnieniu i utracie skupienia

  • 19:00 – Dyskusja: Andrzej Leder i Sylwia Czubkowska – filozofia, media i psychologia w czasach cyfrowego przeciążenia

  • 20:30 – Filozoficzne afterparty: muzyka na żywo, rozmowy, refleksje

Bilety: 40 zł (normalny) i 30 zł (ulgowy), do nabycia na stronie internetowej Instytutu Kultury Miejskiej, jak i stacjonarnie. Dostępne są jeszcze na sobotę, 18 października. 

 

TV

“Chciałbym ‘mówić’ coraz mniej”