18 grudnia

1695: Urodził się Michael Christoph Hanov, profesor filozofii Gimnazjum Akademickiego w Gdańsku, autor pierwszej historii drukarstwa gdańskiego, jako jeden z pierwszych w mieście wykorzystywał w badaniach dane statystyczne.
18.12.2025
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl

Pochodził ze wsi Samborsko koło Jastrowia (dzisiejsze woj. Wielkopolskie).

Był synem pastora Michaela i Marii Anny, córki burmistrza z Chojnic Christopha Hoppego.

Początki edukacji odbierał w Landsbergu (Gorzów Wielkopolski).

W 1714 r. zapisany został do najwyższej klasy w gdańskim Gimnazjum Akademickim.

Od 1716 r. studiował różne kierunki (od matematyki po językoznawstwo i medycynę) na uniwersytetach w Królewcu, Wittenberdze i Lipsku, gdzie w 1720 r. otrzymał magisterium i docenturę.

W Lipsku wykładał retorykę oraz był opiekunem synów pastora Joachima Weickhmanna, dzięki któremu w 1727 r. został profesorem filozofii w Gimnazjum Akademickim i bibliotekarzem w Bibliotece Rady Miejskiej w Gdańsku.

W 1743 r. Michael Hanov był współzałożycielem Towarzystwa Przyrodniczego.

Wydał ponad 120 rozpraw po łacinie i niemiecku, m.in. edycję źródeł do dziejów Prus (Preußische Sammlung, 1747–1750) oraz pierwszą historię drukarstwa gdańskiego (Denkmahl der Danziger Buchdruckereyen und Buchdrucker (Pomnik gdańskich drukarń i drukarzy książek, 1740).

Michael Hanov zapoczątkował układanie alfabetycznego katalogu bibliotecznego, jako pierwszy rozpoczął publikowanie retrospektywnej bibliografii druków gdańskich.

Ogłosił uzupełnienia do rozprawy Andreasa Charitiusa, zawierającej biogramy zasłużonych gdańszczan (Spicilegii Ad D. Andreae Charitii Archidiaconi Vittebergensis Commentationem De Viris Eruditis Gedani Ortis, 1715).

Współpracował z mecenasem naukowym, księciem Józefem Aleksandrem Jabłonowskim, a królowi polskiemu Stanisławowi Augustowi przedstawił projekt powołania zakładu ubezpieczeń na życie.

Był zwolennikiem racjonalistycznych koncepcji filozofa Christiana Wolffa (1679–1754).

Jako jeden z pierwszych w Gdańsku wykorzystywał w badaniach dane statystyczne, głównie demograficzne i meteorologiczne. W 1739 r. ogłosił m.in. pracę na temat liczby ofiar epidemii dżumy w Gdańsku od 1601 do 1700 r. (Gründliche Nachricht, wie viel Menschen von Anno 1601 bis 1700 in Danzig).

Od 1737 r. redagował tygodnik „Erläuterte Merkwürdigkeiten der Natur nach denen Grund-Sätzen derer neuesten Physicorum”, zamieszczając w nim wiadomości z dziedziny fizyki, mechaniki, astronomii, meteorologii, botaniki, mineralogii.

Od 1739 r. wydawał czasopismo ogłoszeniowe „Danziger Erfahrungen”, w którym publikował artykuły popularnonaukowe.

W 1771 r. z powodu choroby zrezygnował z pracy naukowej.

W testamencie cały swój majątek wraz z księgozbiorem zapisał Gimnazjum Akademickiemu (w tym 25 000 florenów na pomoc dla ubogich uczniów).

Michael Hanov zmarł 22 września 1773 r. w Gdańsku. Został pochowany w kościele św. Trójcy.

źródło: Gedanopedia, internetowa encyklopedia Gdańska

TV

Chirurg i artysta