Akustyka

12.03.2008


MAPA AKUSTYCZNA MIASTA GDANSKA

INFORMACJE PODSTAWOWE AKUSTYKA

INFORMACJE PODSTAWOWE - PRAWNE

WYKONAWCY

4



 INFORMACJE PODSTAWOWE AKUSTYKA   [ powrót ]

Czlowiek,  tworzac  obraz  otaczajacego go swiata korzysta przede wszystkim z bodzców dostarczanych przez zmysly. Wsród pieciu zmyslów, decydujacy dla obrazu otoczenia - w przytlaczajacej liczbie przypadków -  jest  wzrok. Niezwykle istotny takze, choc majacy znaczenie uzupelniajace jest sluch.

Liczba ludności
Rys. 1 Budowa ucha [1]
Budowa ucha - funkcje fizyczne:
  • malzowina uszna - tuba
  • przewód sluchowy - falowód
  • blona bebenkowa - filtr mechaniczny i hermetyzacja ukladu
  • ucho srodkowe - wzmacniacz mechaniczny
  • blona podstawna - analizator widmowy z konwerterem mechaniczno-elektrycznym
  • kanaly pólkoliste - uklad orientacji 3D (równowaga)
  • trabka Eustachiusza - wyrównywanie cisnien

Slyszenie i postrzeganie dzwieku

Budowa ucha zapewnia zmiane sygnalu mechanicznego (fali akustycznej) na sygnal elektryczny (nerwowy) wraz z analiza amplitudowa i czestotliwosciowa.

Postrzeganie dzwieku pozwala rozrózniac:

  • glosnosc dzwieku - subiektywna ocena polegajaca na porównaniu badanego dzwieku z tonem o czestotliwosci 1000 Hz, wyrazana jako logarytm ze stosunku natezenia badanego dzwieku do natezenia odniesienia (10-12 W/m2) i wyrazana w jednostkach nazywanych fonami (dla czestotliwosci 1 kHz wartosci liczbowe poziomu glosnosci w fonach i poziomu natezenia dzwieku w decybelach sa takie same),
  • wysokosc dzwieku - okreslona przez czestotliwosc fali akustycznej,
  • barwe dzwieku - okreslona przez stosunek amplitud tonu podstawowego i tonów harmonicznych.
Struktura ludności
Rys. 2 Obszar slyszenia [1]

Sygnaly dochodzace z otoczenia, a rejestrowane organem sluchu, nazywa sie dzwiekami. Fizycznym nosnikiem tych sygnalów, zanim dotra one do  aparatu  sluchowego (ucha), sa fale mechaniczne rozchodzace sie w powietrzu i zwane w tym przypadku falami akustycznymi (lub falami dzwiekowymi).

Fale dzwiekowe, jak wiekszosc fal mechanicznych, przenosza energie (akustyczna).

Cechy fizyczne
  • Fala dzwiekowa to forma transmisji energii przez osrodek sprezysty.
  • W powietrzu fale dzwiekowa stanowi fala podluzna (tzn. zaburzenia stanu wystepuja wzdluz kierunku propagacji) zmian cisnienia atmosferycznego.
Definicje:
  • Drgania akustyczne - drgania mechaniczne, polegajace na ruchu czastek srodowiska sprezystego wzgledem polozenia równowagi.
  • Dzwiek - wrazenie sluchowe wywolane drganiami akustycznymi lub drgania akustyczne zdolne wytworzyc wrazenie sluchowe.
  • Halas - dzwiek niepozadany - w danym miejscu i czasie, przez dana osobe.

 

Studenci uczelni
Rys. 3 Fala akustyczna [1]

Podstawowymi parametrami opisujacymi fale akustyczne sa:

  • cisnienie akustyczne,
  • czestotliwosc drgan.

Mozna przyjac, ze fale akustyczne to rozprzestrzeniajace sie zmiany cisnienia (akustycznego). Im zmiany te sa wieksze tym wieksze sa tez zmiany wrazen sluchowych, a odczuwamy to subiektywnie jako dzwieki glosniejsze.

Wartosc drugiego z wyzej wymienionych wyzej parametrów - czestotliwosci - jest odpowiedzialna za wysokosc odbieranego dzwieku. Im czestotliwosc jest wieksza, tym dzwieki nazywane sa wyzszymi.

 

Organ  sluchu  jest w stanie odebrac dzwieki charakteryzujace sie zarówno  bardzo niskimi cisnieniami akustycznymi, jak tez bardzo wysokimi.  Cisnienie akustyczne progowe, które jeszcze jest w stanie wywolac  u  czlowieka wrazenie sluchowe (próg slyszenia) jest ponad milion razy  mniejsze  niz  cisnienie akustyczne powodujace fizyczne odczucie bólu w uszach.  Praktyczne poslugiwanie  sie  tak rozleglym zakresem cisnien jest bardzo niewygodne i niepraktyczne. W celu zaradzenia tym trudnosciom przyjeto stosowac do oceny fal akustycznych skale logarytmiczna wprowadzajac wielkosc zwana poziomem dzwieku.

Absolwenci uczelni
Rys. 4 Poziom halasu [1]

Jednostka poziomów dzwieku jest decybel (skrót dB).

Definicja podstawowa:

Logarytm dziesietny ze stosunku dwóch jednorodnych wielkosci nazywamy poziomem i wyrazamy w jednostkach bezwymiarowych.

Poziomem (bezwzglednym) danej wielkosci fizycznej nazywamy logarytm dziesietny ze stosunku danej wielkosci (wyrazonej w sposób proporcjonalny do mocy) do ustalonej wartosci odniesienia tej samej wielkosci (identycznie wyrazonej).

Jednostka poziomu nazywa sie Bel [B].

Ze wzgledów praktycznych uzywa sie jednostki pochodnej, jaka jest:

decybel: 1 dB = 0,1 B
lub inaczej: 10 dB = 1 B

stad dla fali akustycznej:
- wielkoscia proporcjonalna do mocy jest kwadrat cisnienia akustycznego, a zatem:

Poziom dzwieku wyrazony w decybelach to 10 logarytmów dziesietnych ze stosunku kwadratu cisnienia akustycznego do kwadratu cisnienia odniesienia równego 2*10-5 Pa:

Pojazdy zarejestrowane

gdzie: p0 - cisnienie odniesienia 2*10-5 Pa (próg slyszenia dla 1000 Hz)

W tej nowej skali cisnieniu akustycznemu, wyznaczajacemu próg slyszenia, przypisano wartosc poziomu 0 dB, a granicy bólu - wartosc130 dB.

Wprowadzenie skali logarytmicznej do oceny intensywnosci dzwieków (halasu) spowodowalo, iz lacznego oddzialywania kilku zródel nie mozna  oceniac  przez  zwykle (arytmetyczne) sumowanie. Jezeli przykladowo mamy w jakims obszarze  do czynienia z dwoma rodzajami dzwieków o poziomie 70 dB dla kazdej skladowej, to laczny poziom dzwieku w tym obszarze wyniesie 73 dB,   a wiec o 3 dB wiecej od kazdego z nich (w zadnym natomiast przypadku 140 dB !)   patrz rysunek ponizej. Oznacza to, iz kazde podwojenie energii akustycznej powoduje zwiekszenie poziomu o 3 dB.

Mieszkania oddane

Wszystkie dzwieki charakteryzujace sie czestotliwosciami z zakresu od ok. 16 Hz (herców) do ok. 20000 Hz nazywamy slyszalnymi (inaczej mówiac - sa one odbierane jako wrazenie sluchowe). Jednakze ucho ludzkie nie reaguje jednakowo na dzwieki w calym pasmie slyszalnym.  Najwieksza wrazliwosc sluchu ma miejsce w zakresie 1000 - 4000 Hz  (przecietnie). Ponizej 1000 Hz oraz powyzej 4000 Hz czulosc organu sluchu maleje. Dla skompensowania tych róznic wprowadzono w zakresie pomiarów i ocen fal akustycznych stosowanie specjalnie uksztaltowanej charakterystyki korekcyjnej oznaczanej we wszystkich krajach litera A. Stad tez w dziedzinie akustyki srodowiska mowa jest o poziomach dzwieku A.

Wsród  otaczajacych  nas  na  co dzien dzwieków wyróznic mozna ich grupe  nazywana  halasem. Wedlug jednej z definicji, halasem przyjeto nazywac kazdy dzwiek, który w danych  warunkach  klasyfikowany  jest  jako  szkodliwy, uciazliwy lub przeszkadzajacy.  Definicja  ta  opiera sie w znacznym stopniu na ocenach,  które  ze  swej natury musza byc subiektywne (np. uciazliwosc). Wynikaja z tego  dwie nastepujace konsekwencje:

  • kazdy  halas jest dzwiekiem, choc z drugiej strony nie kazdy dzwiek jest halasem,
  • ten  sam  dzwiek,  w  zaleznosci od osoby oceniajacej, moze byc jak najbardziej  pozadany z jednej strony, a jednoczesnie kwalifikowany przez druga osobe jako uciazliwy, a wiec staje sie on dla niej halasem.

Schemat ponizszy pokazuje symbolicznie zakresy poziomówzwiazanych z aktywnoscia  wybranych zródel dzwieku  i halasu w srodowisku.

1
Rys. 5 Halas w srodowisku [1]

Halas wystepujacy w srodowisku, w zaleznosci od poziomu, charakterystyki i innych warunków moze w wiekszym lub mniejszym stopniu oddzialywac na mieszkanców. Wielkosc tego oddzialywania okresla sie m.in. w wyniku badania zjawiska uciazliwosci halasu.

Tabela ponizsza zawiera uogólnione wyniki krajowych badan i ocen warunków akustycznych srodowiska w zaleznosci od wystepujacych poziomów halasu (badania wykonane pod kierunkiem dr Z.Koszarnego z Panstwowego Zakladu Higieny).

Tablica oceny warunków akustycznych srodowiska (wg PZH)

Opis warunków Sredni (tzw. równowazny) poziom dzwieku A w decybelach dla pory
dziennej nocnej
Pelny komfort akustyczny < 50 < 40
Przecietne warunki akustyczne 50 - 55 40 - 45
Zalecany przez WHO (Swiatowa Organizacje Zdrowia) poziom halasu w srodowisku (55 dB pora dzienna)
55 - 60 45 - 50
Przecietne zagrozenie halasem 60 - 70 50 - 60
Wysokie zagrozenie (tzw. black spot) > 70 > 60

 

Analogiczne wyniki badan jak te, które zamieszczono tabeli sluza nastepnie organom ochrony srodowiska do okreslania prawnych kryteriów oceny halasu w srodowiska w postaci tak zwanych dopuszczalnych poziomów halasu.

We wszystkich krajach uprzemyslowionych, o rozbudowanej infrastrukturze komunikacyjnej poziomy dopuszczalne w znacznym stopniu nie sa niestety dotrzymywane. W szczególnosci na obszarach o wysokim stopniu zurbanizowania (w miastach) aktualne poziomy dzwieku (halasu) nieraz znacznie przekraczaja poziomy dopuszczalne.

W celu zmiany niekorzystnej sytuacji akustycznej na obszarze Europy, Komisja Europejska opracowala i zaczela wdrazac "Perspektywiczna Polityke Halasowa". Cele i narzedzia realizacji tej polityki zawarto w prawnym dokumencie unijnym Dyrektywie 2002/49/WE w sprawie oceny i zarzadzania poziomem halasu w srodowisku. Regulacje wynikajace z tej dyrektywy zostaly nastepnie wdrozone przez poszczególne kraje europejskie. W Polsce wdrozenie to nastapilo poprzez odpowiednie przepisy zawarte w ustawie „Prawo ochrony srodowiska .

Podstawowymi, charakterystycznymi dzialaniami, wynikajacymi Perspektywicznej Polityki Halasowej sa:

  • przyjecie przez kraje unijne wspólnych metod i wskazników oceny halasu,
  • wykonanie w miare dokladnej diagnozy aktualnego stanu akustycznego srodowiska, tj. opracowanie mapy akustycznej,
  • przygotowanie na podstawie wniosków wynikajacych z mapy akustycznej, wdrozenie i realizacja programu ochrony srodowiska przed halasem.

Dzialania te musza byc oczywiscie rozlozone w czasie. Obecnie obowiazek wykonania map akustycznych w roku 2007 spoczywa na organach miast o liczbie mieszkanców powyzej 250 tysiecy (w nastepnych latach przyjdzie kolej na miasta mniejsze). W ciagu 1 roku od zakonczenia prac nad mapami akustycznymi, organ opracowujacy mape ma obowiazek opracowania i nastepnie wdrozenia programu ochrony srodowiska przed halasem, obejmujacego obszary zagrozone, tj. obszary na których stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych poziomów halasu.

 


 INFORMACJE PODSTAWOWE - PRAWNE   [ powrót ]

Krajowe przepisy prawne

Zgodnie z artykulem 14 ustawy z dnia 19 grudnia 2002 o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2003, nr 7, poz. 78) aktualny jest nastepujacy harmonogram dzialan:

Art. 14. 2.

    W aglomeracji o liczbie mieszkanców wiekszej niz 250 tysiecy
  • wlasciwy starosta sporzadzi mape akustyczna, okreslona w art. 118 ust. 1. Prawa ochrony srodowiska, w terminie do dnia 30 czerwca 2007 r.,
  • wlasciwa rada powiatu uchwali program dzialan, okreslony w art. 119 ust. 1 Prawa ochrony srodowiska, w terminie do dnia 30 czerwca 2008 r.

Podstawowym aktem prawnym w zakresie ochrony srodowiska jest:

Ustawa z dn. 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony srodowiska (tekst jedn. Dz.U. z 2006,Nr 129, poz.902) (z pózniejszymi zmianami).

Zgodnie z:

Art. 117.

1. Oceny stanu akustycznego srodowiska i obserwacji zmian dokonuje sie w ramach panstwowego monitoringu srodowiska na podstawie wyników pomiarów poziomów halasu okreslonych wskaznikami halasu LDWN i LN oraz z uwzglednieniem pozostalych danych, w szczególnosci demograficznych oraz dotyczacych sposobu zagospodarowania i uzytkowania terenu.

2. Oceny stanu akustycznego srodowiska dokonuje sie obowiazkowo dla:
  • aglomeracji o liczbie mieszkanców wiekszej niz 100 tysiecy
  • terenów poza aglomeracjami, o których mowa w art. 179 ust. 1

4. Pomiarów dla potrzeb oceny stanu akustycznego srodowiska dokonuje sie z uwzglednieniem wymagan, o których mowa w art. 148 ust. 1 i art. 176 ust. 1.

Art. 118:

1. Na potrzeby oceny stanu akustycznego srodowiska, o której mowa w art. 11  ust. 2 pkt 1 i ust. 3, starosta sporzadza, co 5 lat, mapy akustyczne,

3. Mapa, o której mowa w ust. 1, powinna skladac sie z czesci opisowej i czesci graficznej

4. Czesc opisowa powinna zawierac w szczególnosci:

  • charakterystyke obszaru podlegajacego ocenie;
  • identyfikacje i charakterystyke zródel halasu;
  • uwarunkowania akustyczne wynikajace z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
  • metody wykorzystane do dokonania oceny;
  • zestawienie wyników badan;
  • identyfikacje terenów zagrozonych halasem;
  • liczbe ludnosci zagrozonej halasem;
  • analize trendów zmian stanu akustycznego srodowiska;
  • wnioski dotyczace dzialan w zakresie ochrony przed halasem.

5. Czesc graficzna powinna zawierac w szczególnosci:

  • mape charakteryzujaca halas emitowany z poszczególnych zródel;
  • mape stanu akustycznego srodowiska, z zaznaczeniem terenów, na których wystepuje przekroczenie dopuszczalnych poziomów halasu, z odniesieniem do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
  • mape terenów zagrozonych halasem;
  • mape przedstawiajaca przewidywane rezultaty dzialan, o których mowa w ust. 4 pkt 9.

6. Przez teren zagrozony halasem rozumie sie teren, na którym sa przekroczone dopuszczalne poziomy halasu, okreslone wskaznikami LDWN i LN, o których mowa w art. 113.

Wskaznik halasu - poziom  dzienno - wieczorno - nocy LDWN w decybelach (dB) jest definiowany nastepujacym wzorem:

5

gdzie:

LDWN - długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (dB), wyznaczony w ciągu wszystkich dób w roku, z uwzględnieniem pory dnia (rozumianej jako przedział czasu od godz. 600 do godz. 1800), pory wieczoru (rozumianej jako przedział czasu od godz. 1800 do godz. 2200) oraz pory nocy (rozumianej jako przedział czasu od godz. 2200 do godz. 600),

LD - długookresowy średni poziom dźwięku A, wyznaczany zgodnie z normą ISO 1996-2:1987, w ciągu wszystkich okresów dziennych w ciągu roku rozumianych jako przedział czasu od godz. 6.00 do godz. 18.00,

LW - długookresowy średni poziom dźwięku A, wyznaczany zgodnie z normą ISO 1996-2:1987, w ciągu wszystkich okresów wieczornych w ciągu roku rozumianych jako przedział czasu od godz. 18.00 do godz. 22.00,

LN - długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (dB), wyznaczony w ciągu wszystkich pór nocy w roku (rozumianych jako przedział czasu od godz. 2200 do godz. 600);

Załącznik do rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia 14 czerwca 2007 r.
Dz.U. Nr 120 z dnia 5 lipca 2007 r., poz. 826

 

 

Tabela 3 - Dopuszczalne poziomy hałasu w Środowisku
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych, wyrażone wskaźnikami LDWN i LN, mającymi zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony środowiska przed hałasem

Lp. Przeznaczenie terenu Dopuszczalny poziom hałasu w [dB]
Drogi lub linie kolejowe1) Instalacje i pozostałe obiekty i grupy źródeł hałasu
LDWN

przedział czasu odniesienia równy

wszystkim dobom

w roku
LN

przedział czasu odniesienia równy  

wszystkim porom

nocy

LDWN

przedział czasu

odniesienia równy

wszystkim dobom

w roku
LN

przedział czasu

odniesienia równy  

wszystkim porom

nocy
1 a) Obszary A ochrony uzdrowiskowej

b) Tereny szpitali poza miastem
50 45 45 40
2 a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej

b) Tereny zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży2)

c) Tereny domów opieki

d) Tereny szpitali w miastach
55 50 50 40
3 a) Tereny zabudowy  mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego

b) Tereny zabudowy zagrodowej

c) Tereny rekreacyjno - wypoczynkowe

d) Tereny mieszkaniowo - usługowe
60 50 55 45
4 Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców3) 65 55 55 45

Objaśnienia:

1) Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się także dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym i kolei linowych.

2) W przypadku niewykorzystania tych terenów, zgodnie z ich funkcją, w porze nocy, nie obowiązuje na nich dopuszczalny poziom hałasu w porze nocy

3) Strefa śródmiejska miast powyżej 100 tys. mieszkańców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. W przypadku miast , w których występują dzielnice o liczbie mieszkańców pow. 100 tys. można wyznaczyć w tych dzielnicach strefę śródmiejską, jeżeli charakteryzuje się ona zwartą zabudową mieszkaniową z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych.

 

TABELA 4
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowane przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne wyrażone wskaźnikami LDWN i LN, mającymi zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony środowiska przed hałasem

Lp. Przeznaczenie terenu Dopuszczalny długookresowy, średni poziom dźwięku A w dB
Starty, lądowania i przeloty statków powietrznych Linie elektroenergetyczne
LDWN

 

przedział czasu odniesienia równy

wszystkim dobom

w roku
LN

 

przedział czasu odniesienia równy  

wszystkim porom

nocy
LDWN

 

przedział czasu

odniesienia równy

wszystkim dobom

w roku
LN

 

przedział czasu

odniesienia równy  

wszystkim porom

nocy
1 a) Obszary A ochrony uzdrowiskowej
b) Tereny szpitali, domów opieki
c) Tereny zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży1)
55 45 45 40
2 a) Tereny zabudowy mieszka­niowej jedno- i wielo­rodzinnej oraz zabudowy zagrodowej i zamiesz­kania zbiorowego
b) Tereny rekreacyjno - wypoczynkowe
c) Tereny mieszkaniowo - usługowe,
d) Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców2)
60 50 50 45

Objaśnienia:

1) W przypadku niewykorzystania tych terenów, zgodnie z ich funkcją, w porze nocy, nie obowiązuje na nich dopuszczalny poziom hałasu w porze nocy

2) Strefa śródmiejska miast powyżej 100 tys. mieszkańców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. W przypadku miast , w których występują dzielnice o liczbie mieszkańców pow. 100 tys. można wyznaczyć w tych dzielnicach strefę śródmiejską, jeżeli charakteryzuje się ona zwartą zabudową mieszkaniową z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych.

 

Unijne przepisy prawne

DYREKTYWA 2002/49/WE

Podstawowym przepisem europejskim odnoszącym się do problematyki ochrony przed hałasem jest Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady z dnia 25 czerwca 2002 w sprawie oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (Dz.U. WE L 189 z dnia 18 lipca 2002 r) [12].

Porządkując działania w dziedzinie akustyki środowiska, Dyrektywa wprowadziła trzy podstawowe, następujące po sobie, rodzaje aktywności:

  • ustalenie i przyjęcie przez Państwa Członkowskie wspólnych wskaźników oceny hałasu i wspólnych europejskich metod ich wyznaczania (art. 5 Dyrektywy - wskaźniki oraz art. 6 - metody); działanie to jest niezbędne dla wypracowania podstawowych, porównywalnych we wszystkich krajach kryteriów oceny stanu akustycznego środowiska,
  • sporządzenie strategicznych map akustycznych dla wyznaczonych wg jednolitego kryterium obszarów (art. 7 Dyrektywy),
  • opracowanie na podstawie sporządzonych map wieloletnich programów ochrony środowiska przed hałasem (art. 8 Dyrektywy).

W Dyrektywie podana jest następująca definicja strategicznej mapy hałasu (Art. 3., punkt r):

"Strategiczna mapa hałasu  - oznacza mapę, opracowaną do celów całościowej oceny narażenia na hałas z różnych źródeł na danym obszarze, albo do celów sporządzania ogólnych prognoz dla danego obszaru"

Dyrektywa ustala także terminy realizacji powyższych wymagań, a w tym terminy realizacji map akustycznych, o czym będzie mowa niżej.

Poza powyższymi trzema, fundamentalnymi w Dyrektywie rodzajami działań w zakresie ochrony środowiska przed hałasem, wprowadza ona także dalsze regulacje, takie jak:

  • obowiązek przekazywania Komisji cyklicznych informacji na temat zrealizowanych map akustycznych (art. 10, ust. 2 Dyrektywy), na podstawie wyspecyfikowanych zakresów danych (Załącznik nr VI do Dyrektywy),
  • zasady informowania społeczeństwa o stanie klimatu akustycznym środowiska (przede wszystkim na podstawie wyników ocen, zawartych w mapach akustycznych) (art. 9 Dyrektywy).

W Dyrektywie 2002/49/WE jest mowa, przede wszystkim o strategicznych mapach hałasu.

Łącząc powyższą, bardzo ogólną definicję z pozostałymi informacjami o charakterze merytorycznym zawartymi w Dyrektywie można stwierdzić, że mapa jest dokumentem, w którym równouprawnione są zarówno części graficzne, jak też tekstowe (tabele, wykresy oraz niezbędny opis). Ponadto mapa stanowi opracowanie wielowarstwowe, zawierające różne aspekty emisji, imisji i oddziaływania hałasu (w tym sensie nie jest to jeden obraz graficzny, a raczej zespół obrazów). Natomiast w dokumentacji towarzyszącej mapie zawiera się cały szereg informacji dodatkowych o źródłach hałasu, terenie, jego wrażliwości, mieszkańcach itp. Informacje te warunkują na ogół prawidłową interpretację danych akustycznych, a więc ich właściwe wykorzystanie.

 

Pojęcie "strategicznej mapy akustycznej" odnosi się do obszarów, które powinna ona obejmować. Zgodnie z regulacjami Dyrektywy, procesem mapowania akustycznego należy obowiązkowo objąć:

  • Aglomeracje (miasta) o liczbie mieszkańców ponad 100 tys.,
  • Obszary w otoczeniu:
    • głównych dróg o ruchu powyżej 3 mln pojazdów w ciągu roku,
    • głównych linii kolejowych o ruchu ponad 30 tys. pociągów rocznie,
    • głównych portów lotniczych o ruchu powyżej 50 tys. operacji lotniczych rocznie.

Mapy strategiczne dla wymienionych powyżej obiektów wykonane być muszą obowiązkowo do dnia 30 czerwca 2012 roku. Natomiast dla niektórych obiektów termin wykonania strategicznej mapy akustycznej określono na 30 czerwca 2007 r. Są to obiekty:

  • Aglomeracje (miasta) o liczbie mieszkańców ponad 250 tys.,
  • Obszary w otoczeniu:
    • głównych dróg o ruchu powyżej 6 mln pojazdów w ciągu roku,
    • głównych linii kolejowych o ruchu ponad 60 tys. pociągów rocznie,
    • głównych portów lotniczych powyżej 50 tys. operacji lotniczych rocznie.

    • (pozycja wyróżniona tłustym drukiem odnosi się m.in. do miasta Gdańska).

Minimalne wymagania co do zawartości merytorycznej, dotyczące strategicznych map akustycznych zawarto w załączniku nr IV do Dyrektywy. Uzupełnieniem dotyczącym zawartości informacyjnej mapy jest załącznik VI, w którym sprecyzowano zakres niezbędnych informacji do przekazania Komisji Europejskiej.

 

 

MINIMALNE WYMAGANIA ODNOŚNIE DO SPORZĄDZANIA STRATEGICZNYCH MAP HAŁASU określone w art.7

1. Strategiczna mapa hałasu stanowi prezentację danych w jednym z następujących aspektów:

  • obecna, poprzednia lub przewidywana sytuacja hałasu w kategoriach wskaźnika hałasu,
  • przybliżona liczba lokali mieszkalnych, szkół i szpitali, które na danym obszarze są poddane działaniu konkretnych wartości wskaźnika hałasu,
  • przybliżona liczba osób przebywających na danym obszarze, poddanych działaniu hałasu.

2. Strategiczne mapy hałasu można udostępniać społeczeństwu w postaci:

  • wykresów,
  • danych liczbowych w tabelach,
  • danych liczbowych w formie elektronicznej.

3. W strategicznych mapach hałasu dla aglomeracji uwzględnia się szczególnie hałas z:

  • ruchu kołowego,
  • ruchu szynowego,
  • lotnisk,
  • miejsc prowadzenia działalności przemysłowej, w tym także portów.

4. Sporządzanie strategicznych map hałasu służy następującym celom:

  • pozyskiwaniu danych do przekazania Komisji zgodnie z art. 10 ust. 2 i w załączniku  VI,
  • jako źródło informacji dla obywateli zgodnie z art.9,
  • jako podstawę planu działań zgodnie z art. 8.

  • Dla każdego z wyżej wymienionych zastosowań sporządza się innego rodzaju strategiczne mapy hałasu.

5. Minimalne wymagania dla strategicznych map hałasu w zakresie danych przeznaczonych do przekazania Komisjis są określone w pkt 1.5, pkt 1.6, pkt 2.5, pkt 2.6 i pkt 2.7 załącznika VI.

6. Dla potrzeb informowania obywateli zgodnie z art. 9 i sporządzania planów działań zgodnie z art. 8, podaje się dodatkowe i bardziej szczegółowe dane, takie jak:

  • prezentacja graficzna,
  • mapa przedstawiająca przekroczenie wartości progowej ,
  • mapy różnic, przedstawiające porównanie sytuacji obecnej z wariantami możliwych sytuacji w przyszłości,
  • mapy przedstawiające wartość wskaźnika hałasu na wysokości innej niż 4 m, tam gdzie jest to właściwe.
  • Państwa Członkowskie mogą ustanowić zasady dotyczące typów i formatów map hałasu, o których mowa.

7. Strategiczne mapy hałasu na potrzeby lokalne lub krajowe sporządza się dla wysokości oceny 4 m i dla zakresu Lden i Lnight 5 dB zgodnie z definicją podaną wzałączniku VI.

8. Dla aglomeracji obowiązuje sporządzanie odrębnych strategicznych map hałasu dla hałasu z ruchu kołowego, szynowego i lotniczego i hałasu przemysłowego. Dopuszcza się dołączanie map dla innych źródeł.

9. Komisja może opracować wytyczne, zawierające dalsze wskazówki odnośnie map hałasu, sporządzania map hałasu i oprogramowania do sporządzania map hałasu, zgodnie z art. 13 ust. 2.

 


 WYKONAWCY   [ powrót ]

Formalną podstawę niniejszego opracowania stanowi umowa nr: WPG-VI-340-121-WŚ-05-MST z dnia 03.04.2006 podpisana pomiędzy Gminą Miasta Gdańska (Zamawiający) oraz konsorcjum firm BMT Cordah Sp. z o.o. w Gdańsku - Lider Konsorcjum oraz Acesoft Sp. z o.o. w Sopocie (Wykonawca) na:

"Wykonanie kompleksowego systemu do tworzenia (budowania), aktualizacji oraz zarządzania mapą akustyczną Miasta Gdańska, jak również przedstawiania wyników prac związanych z ww. mapą na portalu internetowym."

Mapa akustyczna Gdańska wraz z systemem do jej tworzenia, aktualizacji oraz zarządzania i udostępniania zrealizowana została na zamówienie Prezydenta Miasta Gdańska w roku 2007 przez konsorcjum dwóch firm:

  • BMT Cordah Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku ul. Kościerska 7, kod pocztowy 80-328, tel: (58) 345 00 39, faks: (58) 552 20 19, http://www.bmtcordah.pl.
  • ACESOFT Sp. z o.o. z siedzibą w Sopocie ul. Kasprowicza 12, kod pocztowy 81-852, tel/faks: (58) 550 00 28.
2
3

 

Niniejsza informacja została opracowana przez mgr inż. Jana Grabowskiego Inspektora z Wydziału Środowiska Urzędu Miejskiego w Gdańsku z wykorzystaniem następujących materiałów źródłowych:

  • [1] "Podstawy akustyki" Mikołaj Kirpluk (www.ntlmk.com)
  • [2] "Raport Końcowy Mapa Akustyczna Gdańska" BMT Cordah Sp. z o.o. ; ACESOFT Sp. z o.o. 2007
<< powrót MAPA AKUSTYCZNA