Może warto posadzić dęby, lipy bądź inne dorodne drzewa przy ulicy, przy której mieszkacie? A może czas wymienić wysłużone ławki na pobliskim skwerze? Być może nadszedł już czas, by ogromne kałuże, które tworzą się pod waszym blokiem zamienić na estetyczny, cieszący oko, ogród deszczowy? A może brakuje wam lokalnych imprez sportowych i integracyjnych w waszej dzielnicy? Zgłoście to do Budżetu Obywatelskiego 2023, a jesienią zachęćcie sąsiadów i znajomych, by poparli wasz pomysł w głosowaniu.
Do zgłaszania projektów przekonywano 23 marca podczas konferencji prasowej.
- Budżet Obywatelski to jedno z narzędzi, dzięki któremu jako mieszkańcy Gdańska możemy bezpośredniego współdecydować o mieście. Od 2014 do 2022 roku przeznaczyliśmy na Budżet Obywatelski 135 mln zł. Wybrano 704 projekty, a zgłoszonych ich było niemal 4 tysiące. Każdy projekt to organizacja aktywnych obywatelek i obywateli, często także we współpracy międzydzielnicowej – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – W tej edycji ponownie czekamy na ciekawe projekty ogólnomiejskie i projekty dzielnicowe dla 35 dzielnic naszego miasta. Warto zgłaszać też propozycje projektów integracyjnych, kulturalnych, sportowych i społecznych. Po trzeci raz można również zgłaszać pomysły w Zielonym Budżecie. Bądźmy razem, razem zmieniajmy Gdańsk.
- Zapraszamy wszystkich mieszkańców do wspólnego świętowania 10. Edycji Budżetu Obywatelskiego. Jest to wynik wysiłku wszystkich aktywnych społeczników i mieszkańców Gdańska. Cały czas solidaryzujemy się także z naszymi sąsiadami z Ukrainy. Do tegorocznego głosowania zapraszamy także nowych mieszkańców Gdańska. Teraz jest czas na przygotowywanie i konsultowanie projektów. Zachęcamy do tego, aby kontaktować się z urzędnikami, dopytywać o maksymalne koszty, odpowiednie lokalizacje, tak, aby proces weryfikacyjny mógł przejść pozytywnie bez żadnych komplikacji – mówił podczas konferencji Jan Perucki, radny klubu Koalicja Obywatelska.
- Jako zespół konsultacyjny dołożymy wszelkich starań, żeby jak najwięcej projektów weszło do głosowania. W tym roku mamy bardzo długi czas na weryfikację. Jest to z korzyścią dla składających projekty i osób pracujących w zespole konsultacyjnym. Mam nadzieję, że dzięki temu pojawi się wiele ciekawych propozycji – mówiła Elżbieta Strzelczyk, radna klubu PiS w Radzie Miasta Gdańska.
- Budżet Obywatelski to bardzo specyficzne narzędzie partycypacji społecznej, które przeznaczone jest nie tylko dla pełnoletnich. Dlatego apeluję również do młodych gdańszczanek i gdańszczan – macie wpływ na rozwój miasta i właśnie wy możecie zdecydować, co powstanie, w waszym najbliższym sąsiedztwie, bądź też jakie inicjatywy społeczne zostaną zrealizowane. Aktywizujcie się, rozmawiajcie, teraz jest na to czas i my w zespole konsultacyjnym bardzo czekamy również na waszą aktywność – mówiła Katarzyna Czerniewska, radna klubu Wszystko dla Gdańska.
Zobacz zapis konferencji inaugurującej BO:
W tegorocznej puli BO gdańszczanie mają do wykorzystania dokładnie 22 063 118 złotych. W tym na:
- projekty ogólnomiejskie - 4 250 700 zł
- projekty dzielnicowe - 17 812 418 zł
W tej puli mieści się także kwota Zielonego Budżetu Obywatelskiego, która wynosi 4 977 944 złote, z czego:
- projekty ogólnomiejskie ZBO - 1 259 100 zł
- projekty dzielnicowe ZBO - 3 718 844 zł
Projekt można złożyć wyłącznie przez internet. Na stronie www.gdansk.pl lub www.gdansk.pl/budzet-obywatelski znajduje się charakterystyczny żółty baner, w który należy kliknąć. Tam zainteresowani znajdą niezbędne formularze i dodatkowe informacje.
W Budżecie Obywatelskim mogą wziąć udział wszyscy mieszkańcy Gdańska, którzy mieszkają na stałe w naszym mieście bez względu na wiek, zameldowanie czy obywatelstwo. Wystarczy mieć ciekawy pomysł na co wydać publiczne pieniądze.
Aby poprawnie złożyć projekt, należy koniecznie wydrukować złożony wcześniej elektronicznie wniosek i dostarczyć go do Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Można też skorzystać z profilu zaufanego i zrobić to przy pomocy platformy ePUAP.
Skonsultuj swój projekt
Tworząc projekt warto skorzystać z pomocy urzędników i pracowników jednostek organizacyjnych miasta Gdańska. Dzięki ich wsparciu łatwiej i szybciej uda się oszacować koszt projektu, sprawdzić plany zagospodarowania przestrzennego czy własność terenu. Przy projektach Zielonego Budżetu Obywatelskiego pomogą architekci krajobrazu i urbaniści z doświadczeniem w zakresie edukacji architektonicznej, konsultacji społecznych oraz projektowania przestrzeni publicznych z Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni.
Harmonogram BO 2023
- 23 marca - 20 kwietnia 2022 r. - zgłaszanie projektów
- 23 marca - 18 maja 2022 r. - weryfikacja formalna i wstępna projektów
- 12 kwietnia - 31 lipca 2022 r. - weryfikacja projektów przez Jednostki Organizacyjne / Wydziały Urzędu Miejskiego
- do 2 września 2022 r. - weryfikacja projektów przez Zespół Konsultacyjny
- do 9 września 2022 r. - losowanie numerów projektów do głosowania
- 26 września - 10 października 2022 r. - głosowanie
- do 14 października 2022 r. - ogłoszenie wyników głosowania
W tym roku pracownicy Urzędu Miejskiego postanowili wcześniej rozpocząć weryfikację zgłoszonych wniosków - nie będą czekać do ostatniego dnia, w którym można będzie zgłosić projekt, ale rozpoczną analizy już 23 marca. Ma to przyspieszyć cały proces weryfikacji, który zazwyczaj trwa kilka miesięcy.
Okrągła 10. edycja Budżetu Obywatelskiego
BO w Gdańsku został ogłoszony w 2013 roku z inicjatywy prezydenta Pawła Adamowicza i radnych Gdańska. Dziewięć milionów złotych z miejskiego budżetu zostało wówczas przekazanych w ręce mieszkańców. Od tego czasu w naszym mieście odbyło się już osiem edycji BO - realizacja zwycięskich projektów dziewiątej edycji właśnie trwa.
Dzięki projektom Budżetu Obywatelskiego powstały nowe drogi, tereny sportowo-rekreacyjne i place zabaw. Zrealizowano też wiele projektów sportowych, kulturalnych i integracyjnych. Każdego roku, po zakończonym głosowaniu, Urząd Miejski przeprowadza konsultacje z mieszkańcami, prosząc ich o uwagi oraz propozycje, które - zdaniem gdańszczan - należy wprowadzać. I tak, w dwóch pierwszych edycjach: BO2014 i BO2015 podział środków wyznaczano na okręgi wyborcze, a od BO2016 wprowadzono podział środków dla dzielnic.
Do czasu BO2020 składać projekty i głosować mogli mieszkańcy od 16. roku życia, natomiast od BO2020 limit wieku został zniesiony. W BO2020 wprowadzono także możliwość zgłaszania projektów na terenach niegminnych. Zmniejszona została też liczba wymaganych podpisów poparcia projektu dzielnicowego z 15 na 1 - był to wymóg zawarty w ustawie o samorządzie gminnym. W BO2021 wprowadzono z kolei Zielony Budżet Obywatelski, a także zmieniono sposób wyliczenia kwot dla dzielnic, by zwiększyć pule dla najmniejszych dzielnic.
Coraz większa pula BO
Z roku na rok wzrasta kwota Budżetu Obywatelskiego. W tym roku będzie niemal 2,5 razy większa niż miało to miejsce przy pierwszej edycji. Każdego roku zgłaszanych jest coraz więcej projektów do BO, coraz więcej z nich zostaje dopuszczonych do głosowania, i coraz więcej wygrywa w głosowaniach. W tym roku, już po raz trzeci, mieszkańcy Gdańska, będą zgłaszać nie tylko "zwykłe" projekty, związane z infrastrukturą w przestrzeni miejskiej czy projektami społecznymi, ale też będą to tzw. projekty zielone. Gdańszczanie dostrzegają bowiem coraz większą potrzebę inwestowania w tereny zielone czy nowe nasadzenia drzew, co jest związane głównie z odczuwalnymi już zmianami klimatycznymi.
Sprawdźcie w tabelce poniżej, jak zmieniały się kwoty BO, liczby projektów czy frekwencja głosujących na przestrzeni ostatnich lat.
| WYSZCZEGÓLNIENIE | Rok w którym odbyło się głosowanie | ||||||||
| 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
| Edycja | BO2014 | BO2015 | BO2016 | BO2017 | BO2018 | BO2019 | BO2020 | BO2021 | BO2022 |
| Kwota BO (w mln zł) | 9,0 | 11,0 | 11,0 | 12,5 | 14,0 | 19,8 | 18,5 | 18 428 001,00 zł | 20 830 669,00 zł |
| w tym na projekty ogólnomiejskie | okręgi; kwota razem 9,0 | 2,0 | 2,2 | 2,5 | 2,8 | 4,0 | 3,6 | 2 523 700,00 zł | 4 293 700,00 zł |
| w tym na projekty dzielnicowe | 9,0 | 8,8 | 10,0 | 11,2 | 15,9 | 14,9 | 11 944 301,00 zł | 16 536 969,00 zł | |
| w tym na zielone projekty ogólnomiejskie(nowość BO2021) | - | - | - | - | - | - | - | 1 080 000,00 zł | 1 512 000,00 zł |
| w tym na zielone projekty dzielnicowe (nowość BO2021) | - | - | - | - | - | - | - | 2 880 000,00 zł | 3 480 303,00 zł |
| Udział kwoty BO w stosunku do wydatków budżetowych (w %) | 0,34 | 0,42 | 0,43 | 0,47 | 0,49 | 0,60 | 0,50 | 0,5 | 0,5 |
| Frekwencja (w %) | 13,7 | 10,1 | 9,0 | 10,0 | 11,3 | 12,4 | 11,4 | 8,6 | 9,89 |
| Liczba osób uprawnionych do głosowania w BO (do 2016 r. mieszkańcy zameldowani na terenie Gdańska/ od 2017 r. brak obowiązku meldunkowego) |
373 458 | 374 855 | 378 032 | 371 269 | 393 461 | 392 133 | 466 631 | 470 907 | 470 805 |
| Liczba osób, które zagłosowały | 51 038 | 37 965 | 33 987 | 36 971 | 44 655 | 48 760 | 53 025 | 40383 | 43190 |
| Liczba projektów złożonych | 407 | 189 | 281 | 335 | 412 | 455 | 563 | 619 | 674 |
| Liczba projektów poddanych pod głosowanie | 307 | 147 | 210 | 254 | 297 | 319 | 331 | 357 | 387 |
| Liczba projektów wybranych do realizacji | 28 | 21 | 65 | 91 | 106 | 82 | 75 | 115 | 121 |
Zmiany w Budżecie Obywatelskim 2023
Zwycięskie w poprzednich edycjach projekty BO, realizowane na terenach przyszkolnych, budziły dotąd emocje wśród części mieszkańców. Zdarzało się bowiem, że nowe boiska, siłownie czy place zabaw, które powstały w takich miejscach, były dostępne jedynie dla uczniów danej szkoły, a zgodnie z zasadami BO powinny być ogólnodostępne, dla wszystkich chętnych. Boiska sportowe cieszą się dużym zainteresowaniem mieszkańców w różnym wieku, w każdej dzielnicy i są chętnie wykorzystywane w godzinach popołudniowych i wieczornych. Niektóre z nich bywały jednak niedostępne.
Miasto postanowiło uregulować tę kwestię - w tym roku, w uchwale Rady Miasta Gdańska, określono definicję ogólnodostępności. Wskazuje ona, iż „ogólnodostępność danego projektu oznacza zapewnienie możliwości czerpania z niego korzyści na równych prawach wszystkim zainteresowanym mieszkańcom. Za spełnienie zasady ogólnodostępności projektu uważa się:
- w przypadku projektów inwestycyjnych: muszą być dostępne dla wszystkich zainteresowanych mieszkańców przez co najmniej 6 godzin dziennie, od poniedziałku do piątku, pomiędzy godzinami 8.00 - 22.00 oraz przez 10 godzin dziennie w sobotę i niedzielę, pomiędzy godzinami 8.00 - 22.00, a przez dostępność rozumie się dostęp niezwiązany z wynajmem i użyczeniem infrastruktury klubom sportowym, organizacjom pozarządowym lub podmiotom gospodarczym,
- w przypadku projektów nieinwestycyjnych, takich jak organizacja szkoleń, wydarzeń, kursów, zajęć i innych podobnych, efekty ich realizacji muszą być dostępne dla wszystkich zainteresowanych mieszkańców, którzy stanowią grupę docelową projektu, a nabór powinien być otwarty oraz ogłoszony w dostępnych kanałach komunikacji."
Kolejną zmianą, jaką wprowadzono w tej edycji BO, są nowe progi poparcia dla projektów w trakcie głosowania: 100 dla projektu dzielnicowego Budżetu Obywatelskiego, 200 dla projektu ogólnomiejskiego Budżetu Obywatelskiego, 200 dla projektu ogólnomiejskiego Zielonego Budżetu Obywatelskiego. Dla projektu dzielnicowego Zielonego BO nie wprowadzono limitów.
Zmiana ta jest jednak, w dużej mierze, powrotem do zapisów sprzed dwóch lat. W ubiegłym roku projekty dzielnicowe BO musiały osiągnąć minimalny próg poparcia 200 punktów, a projekty ogólnomiejskie BO - co najmniej 400 punktów poparcia. Uznano jednak, że to zbyt wysokie progi. Nowością jest minimalny próg na projektów ogólnomiejskich Zielonego BO.
- Doprecyzowaliśmy też niektóre z dotychczasowych przepisów dotyczące m.in. tzw. projektów miękkich (np. warsztaty tematyczne i zajęcia ruchowe - red.). Wnioskodawcy będą zobowiązani złożyć załącznik do projektu, w którym powinny znaleźć się takie informacje, jak zasady rekrutacji, termin jej rozpoczęcia i zakończenia oraz kryteria naboru uczestników. Wcześniej wnioskodawcy także musieli podawać takie informacje, ale robili to w różny sposób. Teraz zostało to doprecyzowane - informuje Marta Dzierżawska z Biura Ds. Rad Dzielnic i Współpracy z Mieszkańcami.
W przypadku, gdy zgłoszony projekt nie będzie mógł być poddany pod głosowanie mieszkańców ze względu na jego koszt, jednostka weryfikująca projekt może podnieść koszt projektu, który określił wnioskodawca, do maksymalnej kwoty przeznaczonej na daną dzielnicę. Będzie musiała jednak wcześniej poinformować o tym wnioskodawcę.
