Europejski Trybunał Obrachunkowy jest instytucją UE, ustanowioną na mocy traktatu w celu sprawowania kontroli nad finansami UE. Jako zewnętrzny kontroler UE przyczynia się on do poprawy zarządzania finansami UE i pełni rolę niezależnego strażnika interesów finansowych obywateli Unii Europejskiej.
Trybunał przeprowadza kontrole, na podstawie których ocenia pozyskiwanie i wykorzystywanie funduszy UE. Trybunał bada, czy operacje finansowe zostały właściwie zarejestrowane i przedstawione, legalnie i prawidłowo przeprowadzone oraz czy zarządzano nimi w sposób zapewniający oszczędność, wydajność oraz skuteczność. Trybunał przedstawia wyniki swoich kontroli w drodze jasnych, stosownych i obiektywnych sprawozdań. Wydaje on również opinie dotyczące kwestii zarządzania finansami.
Trybunał promuje rozliczalność i przejrzystość oraz pomaga Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w nadzorowaniu wykonania budżetu UE, w szczególności w ramach procedury udzielania absolutorium. Trybunał stawia sobie za cel być organizacją skuteczną, odgrywającą wiodącą rolę w zakresie przemian dokonujących się w kontroli i administracji publicznej.
Pole prowadzonych przez Europejski Trybunał Obrachunkowy kontroli wyznaczone jest przez międzyinstytucjonalne ramy prawne, o których kształcie stanowi głównie:
- Traktat WE, którego art. 268-280 określają przepisy finansowe dotyczące dochodów i wydatków Wspólnoty,
- Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich.
Na cykl funkcjonowania budżetu ogólnego UE składają się następujące etapy:
- przyjęcie budżetu UE,
- wykonanie budżetu UE,
- kontrola wykonania budżetu UE.