Agencje wykonawcze to organizacje ustanowione zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 58/2003 (Dz.U. 11 z 16.1.2003) w celu powierzenia im niektórych zadań odnoszących się do zarządzania jednym lub więcej programami wspólnotowymi. Agencje te powołane są na czas określony. Muszą się znajdować w miejscu siedziby Komisji Europejskiej (Bruksela lub Luksemburg).
Do Agencji tych należą obecnie:
Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych (REA)
Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych (REA) z siedzibą w Brukseli powstała w grudniu 2007 roku. Agencja REA, której budżet został zaplanowany na ponad 6,5 mld euro, rozpoczyna swoją działalność w 2008 r., w pełni niezależna stanie się prawdopodobnie w 2009 r. Jej prace nadzorują Dyrekcje Generalne ds. Badań Naukowych, Przedsiębiorstw, Społeczeństwa Informacyjnego i Mediów oraz Energii i Transportu.
W ramach udzielania wsparcia w dziedzinie badań naukowych działania Agencji REA będą dotyczyły przede wszystkim oceny wniosków i zarządzania projektami. Realizowane zadania będą wykonywane w odniesieniu do znacznej części obecnego Programu Ramowego w dziedzinie badań (7. PR). Biorąc pod uwagę wzrost budżetu na badania, głównym celem Programu Ramowego będzie zastosowanie konkretnych instrumentów i usług wobec realizowanych zadań. Działania te umożliwią skuteczniejsze wspieranie środowiska naukowego.
Do podstawowych obowiązków Agencji REA należy:
- zarządzanie stypendiami Marie-Curie i związanymi z nimi nagrodami,
- zarządzanie konkretnymi umowami w sprawie dotacji na badania z korzyścią dla małych i średnich przedsiębiorstw,
- zarządzanie projektami z udziałem wielu partnerów w obszarze badań Przestrzeni Kosmicznej
- zarządzanie projektami z udziałem wielu partnerów w obszarze badań w dziedzinie Bezpieczeństwa
- obsługa systemu przyjmowania i oceny wniosków (w budynku Covent Garden w centrum Brukseli)
- obsługa kompleksowego punktu udzielającego informacji na temat 7. PR
- obsługa nowatorskiego systemu rejestracji partnerów projektów w celu ograniczenia formalności związanych z zarządzaniem projektami.
Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (EACEA)
Nowa Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (ang. Audiovisual and Culture Executive Agency - EACEA) z siedzibą w Brukseli, rozpoczęła działalność 1 stycznia 2006 r.
Do jej zadań należy realizacja szeregu części składowych ponad 15 finansowanych przez Wspólnotę programów oraz działań w dziedzinie edukacji i szkoleń, aktywnego obywatelstwa, spraw młodzieży, kultury i polityki audiowizualnej.
Podporządkowanie realizacji tych programów kompetencji Agencji pomoże w koordynacji zarządzania i zapewni ich beneficjentom szeroki zakres usług. Agencja posiada osobowość prawną i podlega bezpośrednio trzem dyrekcjom generalnym Komisji: Dyrekcji ds. Edukacji i Kultury (ang. Education and Culture - EAC), Dyrekcji ds. Społeczeństwa Informacyjnego (Information Society and Media - INFSO) oraz Biuru Współpracy EuropeAid, które są odpowiedzialne za programowanie, ocenę i kształtowanie polityki. Agencja zajmuje się większością zagadnień związanych z zarządzaniem programami, w tym opracowywaniem zaproszeń do składania wniosków, wyborem projektów, podpisywaniem umów dotyczących projektów, zarządzaniem finansami, monitorowaniem projektów (sporządzaniem sprawozdań okresowych i końcowych), kontaktem z beneficjentami programów i przeprowadzaną na miejscu kontrolą realizacji programów. Wszystkie części składowe programów zarządzane przez Agencję są scentralizowane i wspierają realizację projektów o charakterze technicznym, które nie wymagają podejmowania decyzji politycznych.
Agencja Wykonawcza ds. Konkurencyjności i (EACI)
Agencja Wykonawcza ds. Konkurencyjności i Innowacji z siedzibą w Brukseli zajmuje się aktualnie realizacją programu ?Inteligentna Energia ? Europa?.
Agencja zarządza projektami i wydarzeniami finansowanymi w ramach tego programu, a także rozpowszechnia uzyskaną podczas ich realizacji wiedzę specjalistyczną oraz najbardziej sprawdzone rozwiązania. Dzięki temu zakres programu jest bardziej wyraźny, co pozytywnie wpływa na jego rozpoznawalność.
W 2008 roku EACI będzie także zarządzać systemem wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz inicjatywami w zakresie innowacji ekologicznych (prowadzonymi przez Komisję Europejską i wchodzącymi w skład nowego programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007?13), jak również programem Marco Polo. Agencja podlega trzem Dyrekcjom Generalnym Komisji Europejskiej ? ds. Energii i Transportu (TREN), Przedsiębiorstw i Przemysłu (ENTR) oraz Środowiska (ENV) ? które odpowiadają za programowanie i ocenę. Agencja rozpoczęła działalność w roku 2005 i ma funkcjonować do roku 2015. Wcześniej znana była jako Agencja Wykonawcza ds. Inteligentnej Energii (IEEA).
Agencja Wykonawcza ds. Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T EA)
Agencja Wykonawcza ds. Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T EA) ma siedzibę w Brukseli. Jak tylko stanie się w pełni operacyjna, będzie zarządzać funduszami Wspólnoty przeznaczonymi na program rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T). Będzie również kierować projektami i wydarzeniami realizowanymi w ramach tego programu.
Agencja będzie ściśle współpracować z Dyrekcją Generalną ds. Energii i Transportu (TREN) Komisji Europejskiej, która nadal będzie odpowiedzialna za programowanie i ocenę.
Utworzona w 2006 r. Agencja ? jej mandat wygasa 31 grudnia 2008 r. ? zajmuje się obecnie zarządzaniem projektami TEN-T w ramach perspektyw finansowych 2000?2006.Ponieważ nowy program TEN-T obejmuje lata 2007?2013, planuje się przedłużenie działalności Agencji do końca 2015 r. W TEN-T EA będzie pracować międzynarodowy zespół, składający się ze specjalistów mających doświadczenie w dziedzinach finansów, zarządzania projektami, inżynierii i prawa.
Agencja Wykonawcza Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC)
Europejska Rada ds. Badań Naukowych (ERC) działa w ramach siódmego programu ramowego UE w dziedzinie badań naukowych (7. PR).Rada powstała w lutym 2007 r. ? powołała ją do życia Komisja Europejska w oparciu o program szczegółowy 7. PR ?Pomysły?, aby umożliwić wspieranie inicjowanych przez naukowców projektów badań przekraczających granice dzisiejszej wiedzy (badań ?pionierskich?). Budżet rady na lata 2007?2013 wynosi 7,5 mld euro.
Jej głównym zadaniem jest danie impulsu do rozwoju pracy naukowej wysokiej jakości w Europie poprzez wspieranie najlepszych, najbardziej pomysłowych naukowców, inżynierów i pracowników akademickich, którzy mogą zgłaszać swoje wnioski we wszystkich dziedzinach badań. ERC składa się z niezależnej rady naukowej oraz z agencji wykonawczej działającej w imieniu Komisji Europejskiej.Rada naukowa ERC określa strategię naukową i metodologię, które następnie agencja wykonawcza przekłada na praktykę stosowaną w procesie zarządzania oraz prowadzenia finansów ERC w kontekście prawnym 7. PR. Agencja wykonawcza ERC została formalnie utworzona w grudniu 2007 r., natomiast powinna zacząć funkcjonować pod koniec roku 2008.Do tego czasu rozwojem zdolności operacyjnych i zarządzaniem działalnością ERC zajmie się osobny dział Komisji Europejskiej.ERC działa z zachowaniem zasad przejrzystości i integralności. Na straży tych zasad stoi Komisja Europejska, przed którą ERC odpowiada.Komisja Europejska ponosi ostateczną odpowiedzialność za wykonywanie 7. PR i jego budżetu.
Do zadań agencji wykonawczej ERC należy:
- wykonanie rocznego programu prac, określonego przez radę naukową ERC i przyjętego przez Komisję
- wdrożenie zaproszeń do składania wniosków, zgodnie z programem prac
- zapewnienie wnioskodawcom informacji i wsparcia
- organizacja oceny opartej na wzajemnej weryfikacji
- sporządzenie umów o dotacje i zarządzanie nimi, zgodnie z rozporządzeniem finansowym UE
- zapewnienie wsparcia radzie naukowej ERC
Agencja Wykonawcza Programu Zdrowia Publicznego (PHEA)
Agencja Wykonawcza Programu Zdrowia Publicznego, znana również pod nazwą Agencji Wykonawczej Zdrowia Publicznego (PHEA), została powołana 1 stycznia 2005 r. na okres sześciu lat (czyli do 31 grudnia 2010 r.) w celu zarządzania wieloletnim programem działań w dziedzinie zdrowia publicznego (PHP) Komisji Europejskiej, wspierającym działania na rzecz poprawy i ochrony zdrowia ludzi w Unii Europejskiej (UE). Agencja ma siedzibę w Luksemburgu i zatrudnia około 30 osób.
Zadaniem PHEA jest realizacja PHP, czyli:
- ogłaszanie przetargów rocznych, ocenianie, negocjowanie i podpisywanie umów o dotacje oraz zarządzanie projektami, które otrzymały dofinansowanie;
- ogłaszanie zamówień na usługi i zaproszeń do składania ofert;
- rozpowszechnianie specjalistycznej wiedzy i najlepszych praktyk, zdobytych w ramach realizacji projektów;
- organizacja spotkań technicznych;
- ułatwianie współpracy i koordynacji działań wszystkich zaangażowanych podmiotów oraz władz wspólnotowych i krajowych za pośrednictwem krajowych punktów kontaktowych PHP;
- udzielanie informacji zwrotnej na temat projektów przedstawicielom Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów (DG SANCO) oraz innym zaangażowanym podmiotom w celu doskonalenia programu działań w dziedzinie zdrowia publicznego.
