Agencje powołano, aby pomagać Państwom Członkowskim UE we współpracy w walce z międzynarodową przestępczością zorganizowaną. Współpraca w sprawach karnych stanowi III filar UE.
Do Agencji tych należą obecnie:
Europejskie Kolegium Policyjne (CEPOL)
CEPOL ? Europejskie Kolegium Policyjne powstało z myślą o wyższych funkcjonariuszach policji z całej Europy. Jego zadaniem jest promowanie międzynarodowej współpracy na polu zwalczania przestępczości, a także utrzymywania prawa i porządku oraz bezpieczeństwa publicznego.
CEPOL jest agencją Unii Europejskiej ustanowioną w 2005 r. na mocy decyzji Rady 2005/681/WSiSW z 20 września 2005 r. Jego sekretariat mieści się w Bramshill (Wielka Brytania, około 70 km od centrum Londynu).CEPOL organizuje rocznie 80 do 100 szkoleń, seminariów i konferencjio różnorodnej tematyce, które odbywają się w szkołach policyjnych państw członkowskich.Jego roczny budżet wynosi około 7,5 mln euro (dane na rok 2007).
Sekretariatem agencji zarządza dyrektor Ulf Göransson, którego mianowano na okres 4 lat upływający w lutym 2011 r. Dyrektor odpowiada przed zarządem CEPOLU, w którego skład wchodzą przedstawiciele państw członkowskich UE (zwykle dyrektorzy krajowych szkół policyjnych). Funkcję przewodniczącego zarządu pełni przedstawiciel tego państwa członkowskiego, które sprawuje przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej.Zarząd, zbierający się zazwyczaj cztery razy w roku, do tej pory powołał cztery komitety:
- Komitet Programowy
- Komitet Administracyjno-Budżetowy
- Komitet Strategii
- Komitet ds. Badań i Szkolenia
Pracę komitetów wspierają grupy robocze, grupy zajmujące się konkretnymi projektami oraz podgrupy. Sekretariat CEPOLU liczy około 25 członków, którzy odpowiadają za funkcjonowanie agencji na co dzień i są przydzieleni do Działu Programowego bądź Działu Administracyjnego. Skrót ?CEPOL? pochodzi z języka francuskiego, w którym agencja ta nosi nazwę Coll?ge européen de police (Europejskie Kolegium Policyjne).
Europejski Urząd Policji (EUROPOL)
Europol ? Europejski Urząd Policji ? odpowiedzialny za wywiad kryminalny w Europie powołano w 1992 r. Ma on siedzibę w Hadze w Niderlandach. Zatrudnia przedstawicieli krajowych organów ścigania (policji, służb celnych i imigracyjnych, itp.) W skład zarządu Europolu wchodzi jeden przedstawiciel z każdego państwa UE.
Zadaniem Europolu jest zapewnienie ściślejszej i bardziej efektywnej współpracy w zakresie zapobiegania i zwalczania międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, a w szczególności:
handlu narkotykami;
- sieci przemytu nielegalnych imigrantów;
- nielegalnego handlu pojazdami;
- handlu ludźmi, w tym pornografii dziecięcej;
- fałszowania pieniędzy i innych środków płatniczych;
- handlu substancjami radioaktywnymi i materiałami jądrowymi;
- terroryzmu;
Europol pomaga państwom członkowskim:
- ułatwiając wymianę informacji między państwami członkowskimi UE;
- zapewniając analizy operacyjne i wspierając działania państw członkowskich;
- zapewniając wiedzę i wsparcie techniczne na potrzeby dochodzeń i działań realizowanych w UE pod nadzorem i w ramach odpowiedzialności prawnej państw członkowskich;
- sporządzając strategiczne raporty (np. analizy zagrożeń) oraz analizy przestępczości na podstawie informacji i danych wywiadowczych dostarczonych przez państwa członkowskie lub pochodzących z innych źródeł.
Ponadto Europol jest odpowiedzialny za wdrożenie i prowadzenie systemu komputerowego umożliwiającego wprowadzanie, udostępnianie i analizę odpowiednich danych. Wspólny organ nadzorczy, w skład którego wchodzi dwóch ekspertów ds. ochrony danych, zapewnia właściwe wykorzystywanie wszelkich danych osobowych będących w posiadaniu Europolu. Europol podlega Radzie ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, czyli ministrom sprawiedliwości i spraw wewnętrznych wszystkich państw UE.
Zespół ds. Współpracy Sądowej w Unii Europejskiej (EUROJUST)
Eurojust jest nowym organem Unii Europejskiej, utworzonym w 2002 r. w celu zwiększenia skuteczności właściwych władz państw członkowskich w zwalczaniu poważnej międzynarodowej przestępczości zorganizowanej. Eurojust stymuluje i poprawia koordynację działań dochodzeniowo-śledczych oraz wspiera państwa członkowskie w zwiększaniu ich efektywności. Eurojust odgrywa unikalną rolę jako nowy stały organ na obszarze prawnym Unii. Jego misja polega na usprawnianiu ogólnoeuropejskiej współpracy wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych. Oznacza to, że Eurojust jest podstawowym partnerem instytucji europejskich, takich jak Parlament, Rada i Komisja. W Kolegium Eurojustu zasiada 27 przedstawicieli krajowych, po jednym z każdego państwa członkowskiego UE. Przedstawiciele ci są doświadczonymi prokuratorami lub sędziami z długim stażem pracy. Niektórych wspierają zastępcy i asystenci.
1 stycznia 2007 r. do Eurojustu dołączyło dwóch nowych przedstawicieli krajowych ? z Bułgarii i Rumunii. 6 listopada 2007 r. krajowi przedstawiciele wybrali na stanowisko przewodniczącego kolegium przedstawiciela Portugalii José Luísa Lopesa da Mota. Wiceprzewodniczącymi zostali wybrani Raivo Sepp z Estonii (we wrześniu 2007 r.) oraz Mich?le Coninsx z Belgii (w grudniu 2007 r.). Prace kolegium wspiera zespół administracyjny, na którego czele stoi Ernst Merz.
Eurojust utworzono na mocy decyzji Rady UE 2002/187/WSiSW z dnia 28 lutego 2002 r. ( Dz.U. L 63/1 z 6.3.2002), zmienionej decyzją Rady 2003/659/ WSiSW z dnia 18 czerwca 2003 r. ( Dz.U. L 245/44 z 29.9.2003). Jego siedzibę tymczasowo uruchomiono 1 marca 2001 r. w Brukseli, w grudniu 2002 r. zaś przeniesiono do Hagi. Eurojust i Europol podpisały umowę o ścisłej współpracy 9 czerwca 2004 r.
