Czy w literaturze można odnaleźć nadzieję i zbudować świat, w którym da się jeszcze wspólnie żyć? Dla tej nadziei trzeba wystawić się na pewne ryzyko – ryzyko lektury niebezpiecznej. Nowy cykl wydarzeń przy Długiej 35 poświęcony jest książkom, postaciom i zjawiskom literackim, których oddziaływanie testuje granice intelektualnego i społecznego eksperymentu. Będą to rozmowy o zrzeszaniu się w języku i o formach oporu poprzez lekturę.
Podczas pierwszego spotkania Anna Marchewka, kuratorka cyklu, rozmawiać będzie z Pawłem Mościckim i Małgorzatą Szczurek przede wszystkim o książkach Azar Nafisi „Czytaj niebezpiecznie. Wywrotowa siła literatury na burzliwe czasy” i „Czytając "Lolitę" w Teheranie”.
16.04 | 18.00 | Długa 35 | wstęp wolny
Co może czytelniczka/czytelnik w burzliwych czasach? Wobec widoku cudzego cierpienia, wobec przytłaczających i budzących poczucie bezradności obrazów przemocy? Gdy brakuje tchu, bo narasta poczucie zagrożenia, bo wybuchają i nie gasną kolejne wojny, bo potężnieje konserwatywna cofka, bo autorytaryzmy nabierają mocy, bo wolność słowa coraz częściej podmieniana jest na przekłamania?
Może spróbować wrócić do czytania i w lekturze szukać źródła wiedzy o zdarzeniach, ludziach, sprawach, czytać nie tyle po to, by znaleźć ukojenie, ale by wybijać się ze strefy komfortu, przekraczać granice przyzwyczajeń, przekonań, by mierzyć się z pytaniami o to, czego jeszcze nie wiemy, narażając się na dyskomfort niepewności i trudności związane ze zmianą sposobu myślenia, może i nawet postrzegania świata.
Tej wiosny postanawiamy nie robić uników. Czytanie to awantura, która sprowadzić może czytających na manowce, ale też wyprowadzić w nieznane, zmienić perspektywę, dodać swobody. W kolejnych miesiącach testować będziemy proponowaną przez Nafisi metodę czytania równoległego, zestawiania książek oświetlających problem „Wobec wojny”, a podczas pierwszego ze spotkań porozmawiamy z Małgorzatą Szczurek i Pawłem Mościckim o tym, czym jest dla nich
niebezpieczne czytanie, o możliwości budzenia poczucia sprawczości w osobach czytających, o aktywizmie literackim, o politycznym wymiarze lektury, możliwości prowadzeniu rozmowy ponad podziałami (czy mimo podziałów), a w końcu i o nadziei, że książki mogą być narzędziem do zmiany świata na lepsze.
Przed rozmową zachęcamy do sięgnięcia po książki Azar Nafisi „Czytaj niebezpiecznie. Wywrotowa siła literatury na burzliwe czasy” i „Czytając "Lolitę" w Teheranie”, dostępne między innymi w księgarni Tajne Komplety Gdańsk przy Długiej 35 w ramach otwartej czytelni „Czytaj niebezpiecznie”.
Anna Marchewka – literaturoznawczyni i krytyczka literacka. W miesięczniku „Znak” opiekuje się rubryką „Stacja: Literatura”. Członkini redakcji „Czasu Literatury”. Moderatorka prozatorskiego Dyskusyjnego Klubu Czytelniczego. Współtworzy Pracownię Pytań Krytycznych (Katedra Krytyki Współczesnej UJ.
Paweł Mościcki – filozof, eseista i tłumacz, profesor w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, gdzie kieruje Pracownią Antropologii Współczesności. Redaktor tomu Maurice Blanchot. Literatura ekstremalna (2007) oraz autor książek: Polityka teatru. Eseje o sztuce angażującej (2008), Godard. Pasaże (2010), Idea potencjalności. Możliwość filozofii według Giorgio Agambena (2013), My też mamy już przeszłość. Guy Debord i historia jako pole bitwy (2015), Foto- konstelacje. Wokół Marka Piaseckiego (2016), Migawki z tradycji uciśnionych (2017), Chaplin. Przewidywanie teraźniejszości (2017), Lekcje futbolu (2019), Wyższa aktualność. Studia o współczesności Dantego (2022), Azyl (2022), Kontinuum nieszczęścia. Bernhard, Handke (2023). Jest autorem wizualnego atlasu poświęconego migracjom (refugeeatlas.com). Prowadzi bloga pawelmoscicki.net oraz jest gospodarzem podcastu Inny Świat.
Małgorzata Szczurek – romanistka, tłumaczka, wydawczyni. Redaktorka naczelna wydawnictwa Karakter, którego jest współzałożycielką. Publikowała m.in. w miesięcznikum„Znak”, „Książkach. Magazynie do Czytania”, „Tygodniku Powszechnym” i „Czasie Literatury”. Laureatka nagrody „Literatury na Świecie” za debiut przekładowy. Uhonorowana francuskim orderem Literatury i Sztuki za popularyzowanie literatury francuskojęzycznej w Polsce.
