Accademia Bizantina - fot Giulia Papetti
Actus Humanus to największy festiwal muzyki dawnej w Polsce i jedna z najważniejszych tego rodzaju imprez europejskich. Magnesem, który przyciągnie do Gdańska wielbicieli muzyki barokowej, będzie z pewnością wykonanie Mszy h-moll Johanna Sebastiana Bacha. Poprowadzi je Paul McCreesh, jeden z najważniejszych twórców ruchu wykonawstwa historycznego. Charyzmatyczny angielski dyrygent, wielokrotnie zaskakujący słuchaczy odkrywczymi, często nieortodoksyjnymi interpretacjami, przywiezie do Polski solistów oraz swój słynny zespół wokalno-instrumentalny Gabrieli Consort & Players (28 marca).
Warty posłuchania będzie występ włoskiej śpiewaczki (kontralt) Sonii Priny i Akademie für Alte Musik Berlin. To wyjątkowa okazja, by w tak znakomitym wykonaniu posłuchać maryjnego repertuaru na Wielki Tydzień. W programie zatytułowanym „Il pianto di Maria” znalazły się dzieła Ferrandiniego, Bacha, Handla, Vivaldiego i Locatellego (29 marca).
Po pięciu latach powrócą na gdański festiwal Marcel Pérès i jego Ensemble Organum. Tym razem francuscy artyści w programie „Adoratio Sanctae Crucis” przedstawią śpiewy liturgiczne późnego antyku i wczesnego średniowiecza, pochodzące z manuskryptu benewentyńskiego. Ten grecko-łaciński repertuar jest świadectwem pierwszych liturgii celebrowanych na ziemiach basenu Morza Śródziemnego (30 marca).
Grupa wokalna Odhecaton pod kierunkiem Paola Da Cola przedstawi trzy dzieła liturgiczne Alessandra Scarlattiego, w tym „Missa defunctorum”. To wyjątkowe, niemal nieznane dzieło mistrza opery neapolitańskiej, zabrzmi w Polsce po raz pierwszy (31 marca).
Finałowy, wielkanocny wieczór (1 kwietnia) należeć będzie do artystów zawsze przyjmowanych przez gdańską publiczność owacyjnie: Ottavia Dantone i jego Accademia Bizantina, a także międzynarodowej plejady solistów. Genialny klawesynista poprowadzi wykonanie pierwszego i jednego z najlepszych włoskich oratoriów Georga Friderica Handla „Il trionfo del Tempo e del Disinganno”. Jak znakomite to dzieło, świadczy choćby fakt, że Handel wielokrotnie wykorzystywał muzykę w nim zawartą w swoich późniejszych utworach.
Dwie serie: koncertowa i recitalowa
Od ubiegłego roku festiwal Actus Humanus stanowią dwie uzupełniające się serie koncertowe. Ta popołudniowa przedstawia polskich artystów specjalizujących się w muzyce dawnej. Recitale przypominają, że ruch wykonawstwa historycznego ma się w Polsce świetnie, a jego rodzimi przedstawiciele dorównują kunsztem gwiazdom z innych krajów. Tym razem artyści przedstawią gdańskiej publiczności zarówno dobrze znane dzieła XVIII wieku, jak i kilka ciekawostek repertuarowych.
Serię recitalową zainauguruje (28 marca) wiolonczelista Tomasz Pokrzywiński, uczeń legendarnego Jaapa ter Lindena, koncertmistrz m.in. orkiestr Arte dei Suonatori i Holland Baroque Society. W jego interpretacjach zabrzmią trzy z sześciu „Suit na wiolonczelę solo” Johanna Sebastiana Bacha – połowa jednego z kluczowych dzieł w całej literaturze smyczkowej.
Barokowa muzyka polifoniczna na instrument smyczkowy zabrzmi również drugiego dnia festiwalu. „Dwanaście Fantazji” Georga Philippa Telemanna od dawna uważa się przede wszystkim za repertuar dydaktyczny. Na szczęście w ostatnich latach dzieła te postanowili „odczarować” wybitni skrzypkowie barokowi – okazało się, że Fantazje są muzyką, pisaną przez twórcę o niespożytej i ogromnie bogatej wyobraźni dźwiękowej. Świetność tych kompozycji dowodzić będzie w Gdańsku (29 marca) Stefan Plewniak, jeden z najlepszych polskich skrzypków barokowych młodego pokolenia.
Do skarbca polskiej muzyki barokowej sięgnie krakowski Octava Ensemble pod kierunkiem Zygmunta Magiery (30 marca). Czołowy polski zespół wokalny, którego specjalnością jest muzyka XVII i XVIII wieku, przedstawi dzieła Bartłomieja Pękiela, kapelmistrza dworu królewskiego w Warszawie i kapeli katedralnej na Wawelu. Zabrzmią m.in. wielkanocna „Missa Paschalis” oraz ostatnia, uznawana za najwybitniejsze dzieło Pękiela „Missa Pulcherrima”.
Podczas popołudniowej serii koncertowej wykonana zostanie również (31 marca) połowa jednego z najbardziej oryginalnych cykli instrumentalnych baroku – „Sonaty biblijne” Johanna Kuhnaua, bezpośredniego poprzednika Johanna Sebastiana Bacha na stanowisku kantora kościoła św. Tomasza w Lipsku. Opowiadane dźwiękami historie starotestamentowe zagra na carillonie Małgorzata Fiebig, wykonawczyni o światowej renomie, gdańszczanka, która jako pierwsza artystka zza granicy i pierwsza kobieta została carillonistką miejską Utrechtu.
Cykl recitali muzyków polskich zamkną skrzypaczka Katarzyna Anna Olszewska i altowiolista Dymitr Olszewski (1 kwietnia), znakomici krakowscy soliści, ale też muzycy orkiestrowi współpracujący z takimi zespołami, jak „Arte dei Suonatori” czy „Capella Cracoviensis”. Przed gdańską publicznością odkryją repertuar niemal zupełnie dziś zapomniany – „Sześć duetów koncertowych op. 4” Antonia Bartolomea Bruniego, włoskiego skrzypka działającego w czasach Mozarta i Beethovena w Paryżu.
Festiwal Actus Humanus Ressurectio jest dofinansowany ze środków Miasta Gdańsk.
2018 ACTUS HUMANUS RESURRECTIO
28 MARCA 2018 // CENTRUM ŚW. JANA JOHANN SEBASTIAN BACH MSZA H-MOLL BWV 232 GABRIELI CONSORT & PLAYERS PAUL McCREESH
29 MARCA 2018 // KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA HANDEL – FERRANDINI – BACH – LOCATELLI – VIVALDI IL PIANTO DI MARIA SONIA PRINA AKADEMIE FÜR ALTE MUSIK BERLIN
30 MARCA 2018 // KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA ADORATIO SANCTAE CRUCIS CANTO BENEVENTO ENSEMBLE ORGANUM MARCEL PÉRÈS
31 MARCA 2018 // KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA ALESSANDRO SCARLATTI MISSA DEFUNCTORUM ODHECATON PAOLO DA COL
1 KWIETNIA 2018 // CENTRUM ŚW. JANA GEORGE FRIDERIC HANDEL IL TRIONFO DEL TEMPO E DEL DISINGANNO HWV 46a PIACERE: SOPHIE RENNERT – SOPRAN BELLEZZA: MONICA PICCININI – SOPRAN DESINGANNO: DELPHINE GALOU – ALT TEMPO: MARTIN VANBERG – TENOR ACCADEMIA BIZANTINA OTTAVIO DANTONE
