- Wiele osób się tym zagadnieniem zajmowało. Ale takiej wystawy, która prezentowałaby oryginalne prace pierwszych fotografów, w Gdańsku jeszcze nie było - mówi fotograf i pasjonat Gdańska, Ireneusz Dunajski, który jest odpowiedzialny za wygląd ekspozycji.
Dunajski jest autorem dwóch pokaźnych albumów: “Fotografia w Gdańsku 1839-1862” oraz „Fotografia w Gdańsku 1863-1867”. Oba niedawno miały premierę. To właśnie te albumy były impulsem do zorganizowania wystawy, a duża część eksponatów, które można obejrzeć, pochodzi z kolekcji Dunajskiego. Autor albumów udostępnił m.in. portrety z gdańskich zakładów fotograficznych - pokłosie 10-letnich badań nad starymi technikami zdjęciowymi.
- Są to portrety mieszkańców, nieznanych niestety z imienia i nazwiska: kobiet, mężczyzn i dzieci. Zostały wykonane w najstarszych zakładach fotograficznych w Gdańsku. Użyczyłem także kilka aparatów z mojej prywatnej kolekcji - mówi autor.
Wystawa jest niezwykła z kilku względów.
Prezentowanych jest między innymi około 40. wykonanych współcześnie, wielkoformatowych reprodukcji najstarszych ujęć Gdańska - z oryginalnych prac XIX-wiecznych autorów. Ale co najważniejsze, znalazły się tam prawdziwe unikaty o ogromnej wartości, w większości pochodzące od prywatnych kolekcjonerów z zagranicy.
- Wybraliśmy sporą liczbę oryginałów, które ze względu na kruchość materiału będą eksponowane jedynie na początku wystawy, przez pierwsze sześć tygodni jej trwania - tłumaczy Katarzyna Kurkowska z Działu Sztuki Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, kuratorka wystawy.
Na zdjęciach uwiecznione zostały pejzaże miejskie, które najbardziej fascynowały XIX-wiecznych fotografów - pierwszych fotografów Gdańska. Są wśród nich takie reprezentacyjne miejsca, jak ulica Długa, Brama Wyżynna czy Targ Węglowy.
- Pokazujemy na przykład pierwsze zdjęcie ulicy Długiej, niestety w formie wydruku, ponieważ oryginał znajduje się w prywatnej kolekcji i nie udało się go pozyskać. Wykonano je podczas montowania oświetlenia gazowego w 1853 roku - mówi Kurkowska.
Oprócz drukowanych fotografii, na wystawie można oglądać cztery oryginalne gdańskie dagerotypy (obrazy fotograficzne na posrebrzanych metalowych płytkach) - wśród nich wykonany przez Carla Damme w 1847 roku, a także wykonane w tej samej technice cenne reprodukcje. To wyjątkowe eksponaty, bowiem dagerotypia jest najstarszą techniką fotograficzną, jaką zastosowano na większą skalę. Obraz, który w ten sposób powstawał był unikatowy, nie było możliwości powielenia go. Oryginalne dagerotypy, które zebrano na wystawie, pochodzą z Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, z Muzeum Sopotu i od prywatnego kolekcjonera.
Odwiedzający będą mogli także się przekonać, jak wyglądały najstarsze fotografie na papierze. Podziwiać będzie można zdjęcie wykonane przez Eduarda Flottwella, żyjącego na przełomie XVIII i XIX wieku polityka i pioniera fotografii. Wśród eksponatów znalazły się również carte de visite - małe fotografie portretowe, zazwyczaj o wymiarach ok. 6×9 cm. Taki format umożliwiał umieszczenie na jednej płycie szklanej od 6 do 8 ujęć, co z kolei zapewniało stosunkowo niską cenę jednej fotografii, a co za tym idzie - większą dostępność tej sztuki.
To nie koniec eksponatów przybliżających historię gdańskiej fotografii i fotografii na świecie.
- Prezentujemy rodzaje albumów fotograficznych, które były modne w XIX wieku, a także stare aparaty fotograficzne, odczynniki niezbędne do uzyskania obrazu i wszelakie akcesoria związane z fotografią - mówi Kurkowska.
Wystawa „Pionierzy gdańskiej fotografii” prezentowana jest od 28 kwietnia 2016 r. do 2 października 2016 r., codziennie od wtorku do niedzieli. Wstęp w cenie biletu do Ratusza Głównego Miasta przy ul. Długiej. Wtorki są bezpłatne, w pozostałe dni bilet normalny kosztuje 12 zł, ulgowy - 6 zł.