Wystaw, performansów, instalacji artystycznych i wielu innych działań mogliśmy doświadczać latem, podczas pierwszej edycji "Niefestiwalu" na Dolnym Mieście w Gdańsku. Teraz czas na merytoryczne dyskusje i decyzje.
Czytaj też: CWS Łaźnia. “Niefestiwal” - sztuka idzie w miasto. Szukaj jej na Dolnym Mieście już od 19 lipca
Konferencji Miasto i sztuka przyświeca pytanie: Co właściwie sprawia, że nasze miasta są tak odmienne, tak pociągające?
- Tym razem zaprosiliśmy kuratorów, naukowców, działaczy społecznych i ekspertów, by podzielić się dobrymi praktykami, rozszerzyć wiedzę o zagadnieniach związanych ze sztuką w przestrzeni publicznej, a także zachęcić do dyskusji na tematy z nią związane - mówi Kinga Jarocka, z CSW Łaźnia. - Zastanowimy się czy sztuka może wpływać na nasze zaangażowanie i sposób myślenia, czy może odpowiadać na współczesne problemy społeczne, jaką pełni rolę w różnych miastach Europy? Zapoznamy się również z działaniami podejmowanymi lokalnie, a także możliwościami realizacji platformy współpracy, która służyć będzie komunikacji i promocji działań artystycznych w przestrzeni publicznej.
Konferencję otworzy dr filozofii Else Marie Bukdahl - profesor na Uniwersytecie w Aalborg w Danii, która jest autorką wielu publikacji z dziedziny filozofii, estetyki, literatury, sztuk plastycznych i architektury. Prof. Bukdahl, która była rektorem Królewskiej Duńskiej Akademii Sztuk Pięknych i członkinią Królewskiego Duńskiego i Norweskiego Towarzystwa Naukowo-Literackiego, wygłosi wykład inaugurujący zatytułowany: “Czy sztuka site-specific może stworzyć nowe sposoby myślenia, zaangażowania, a nawet działania?”.
- Artyści, poczynając od Leonarda da Vinci po współczesnych twórców, takich jak Ai WeiWei, od zawsze zdawali sobie sprawę z tego, że język formy może komunikować doświadczenia i wiedzę, których słowo mówione i pisane albo nie są w stanie odpowiednio wyrazić, albo zwyczajnie nie potrafią przekazać - mówi prof. Bukdahl. - Dlatego różne formy sztuk wizualnych mogą odsłonić dla nas nowe perspektywy i ważne znaczenia, pozostające poza zasięgiem języka słów. To samo tyczy się wielu nowych projektów site-specific. Często to właśnie tam znajdziemy najbardziej innowacyjne i oryginalne wizualizacje tematu wolności, praw człowieka i wolności słowa.
W dalszej części dnia doświadczeniami i przemyśleniami dzielić się będą ze słuchaczami: Barbara Horvath, kuratorka projektów artystycznych w przestrzeni publicznej Wiednia; Taru Tappola, która od 2017 r. kieruje działem sztuki w przestrzeni publicznej w HAM Helsinki Art Museum; Mirosław Haponiuk, współtwórca i dyrektor Ośrodka Międzykulturowych Inicjatyw Twórczych „Rozdroża” w Lublinie oraz Enrico Lunghi, kurator projektów artystycznych, pracownik naukowy Ministerstwa Edukacji w Luksemburgu.
- Dzięki boomowi budowlanemu i zasadzie przeznaczania jednego procenta wartości projektów budowlanych na sztukę, Helsinki zamawiają aktualnie więcej publicznych projektów artystycznych niż kiedykolwiek wcześniej - mówi Taru Tappola. - HAM Helsinki Art Museum odpowiada za kwestie kuratorskie i nadzór nad tymi projektami. W swoim wystąpieniu przedstawię praktyki i zasady zamawiania dzieł sztuki w przestrzeni publicznej przez HAM na przykładach z ostatnich lat.
Ostatni wykład tej części konferencji wygłosi Enrico Lunghi, pracownik naukowy w Ministerstwie Edukacji Narodowej (SCRIPT) oraz na Uni.lu, który będzie się zastanowiał: “Co sztuka w przestrzeni publicznej ma wspólnego ze swoją prawdziwą publicznością”, podając jako przykład prace Berta Theisa i Jochena Gerza.
- Wiele przykładów projektów artystycznych w przestrzeni publicznej pokazuje, że publiczność, która musi z nimi żyć, albo nie wchodzi z nimi w interakcję, albo jest to interakcja jednostronnie negatywna - tłumaczy Enrico Lunghi. - W innych przypadkach publiczność ta może być obojętna albo poczuć się skonfrontowana z poczuciem upokorzenia, nie mając jak wyrazić swojego braku siły i partycypacji. Być może bierze się to z założenia, że „przestrzeń publiczna” jest tylko technicznym terminem w urbanistyce, a nie ruchomym polem relacji antropologicznych, historycznych i społecznych.
Przedpołudniową część konferencji zamknie dyskusja, którą poprowadzi prof. Paweł Leszkowicz (z Uniwersytetu Adama Mickiewicza). O projekcie Galerii Zewnętrznej Miasta Gdańska, za którą odpowiada CSW Łaźnia rozmawiać będą: Jadwiga Charzyńska (dyrektor CSW ŁAŹNIA), prof. Jacek Dominiczak (ASP Gdańsk), Norbert Weber (kurator, członek międzynarodowego komitetu Muzeum Sztuki Współczesnej w Rydze) i Enrico Lunghi.
Druga część konferencji należeć będzie do gdańskich instytucji, które przedstawią swoje projekty - Łaźnia, GGM i IKM. O związkach miasta ze sztuką na podstawie Warszawy, opowie też Grzegorz Piątek, krytyk i badacz architektury.
Całość podsumuje dyskusja z udziałem Barbary Frydrych, dyrektorki Biura Prezydenta ds. Kultury i przedstawicieli instytucji miasta, która ma służyć wypracowaniu dobrych praktyk i strategii działania we wprowadzaniu sztuki w przestrzeń Gdańska.
PROGRAM KONFERENCJI:
Część I
Sztuka i jej perspektywy rozwoju w przestrzeniach miejskich
10:00-10:45 prof. Else Marie Bukdahl, profesor Uniwersytetu Aalborg w Danii
Czy sztuka site-specific może stworzyć nowe sposoby myślenia, zaangażowania, a nawet działania?
10:45-11:00 przerwa
11:00-11:20 Barbara Horvath, kuratorka projektów artystycznych w przestrzeni publicznej Wiednia
Czy sztuka w przestrzeni publicznej może zmienić warunki życia ludzi? Projekty i propozycje zmniejszenia deficytów społeczno-politycznych i kulturalnych w Austrii i na świecie.
11:45-12:05 Taru Tappola, kierowniczka działu sztuki w przestrzeni publicznej HAM Helsinki Art Museum, Helsinki
Sztuka w przestrzeni publicznej Helsinek: przykłady, praktyki i wyzwania
12:10-12:30 dr Mirosław Haponiuk, dyrektor Ośrodka Międzykulturowych Inicjatyw Twórczych "Rozdroża", Lublin
Sztuka jako obce ciało. Doświadczenia Festiwalu Sztuki w Przestrzeni Publicznej “OTWARTE MIASTO”
12:30-12:45 przerwa
12:45-13:05 Enrico Lunghi, kurator projektów artystycznych, pracownik naukowy Ministerstwa Edukacji w Luksemburgu
Co „sztuka w przestrzeni publicznej” ma wspólnego ze swoją prawdziwą publicznością?
13:10-13:55 DYSKUSJA I
goście: Jadwiga Charzyńska (dyrektor CSW ŁAŹNIA), prof. Jacek Dominiczak (ASP Gdańsk), Norbert Weber (kurator, członek międzynarodowego komitetu Muzeum Sztuki Współczesnej w Rydze), Enrico Lunghi,
Prowadzenie: prof. Paweł Leszkowicz (Uniwersytet Adama Mickiewicza).
Galeria Zewnętrzna Miasta Gdańska - dokonania dokonania w ramach projektu, jego rola i wizja rozwoju.
13:55-15:00 przerwa na lunch
Część II
Miasto wobec realizacji artystycznych w przestrzeniach publicznych
15:00-15:45 Grzegorz Piątek, krytyk i badacz architektury, pisarz, kurator.
Sztuka w przestrzeni publicznej Warszawy. Spojrzenie krytyka i mieszkańca
15:50-16:10 Agnieszka Kulazińska, kierownik działu wystaw, Aleksandra Księżopolska, kurator ds. rezydencji artystycznych, CSW ŁAŹNIA.
Działania Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA w przestrzeni publicznej
16:15-16:35 - Agata Piech, przedstawicielka GGM.
Działania Gdańskiej Galerii Miejskiej w przestrzeni publicznej
16:40-17:00 - Barbara Sroka, zastępca dyrektora IKM.
Działania Instytutu Kultury Miejskiej w przestrzeni publicznej
17:05-17:15 - Tomasz Konopacki, Główny Specjalista ds. Kontaktów Społecznych, Rzecznik Prasowy Pomorskiej Kolei Metropolitalnej S.A.
Rola sztuki w inwestycjach publicznych na przykładzie Pomorskiej Kolei Metropolitalnej
17:20-18:00 DYSKUSJA II
Barbara Frydrych (Dyrektor Biura Prezydenta ds. Kultury), Andrzej Stelmasiewicz (Przewodniczący Komisji Kultury i Promocji Rady Miasta Gdańska), Grzegorz Sulikowski (Miejski Konserwator Zabytków), Michał Szymański (Z-ca Dyrektora ds. Przestrzeni Publicznej Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni), Maria Magdalena Koprowska (kierownik Zespołu Urbanistycznego Port, Biuro Rozwoju Gdańska), Jadwiga Charzyńska, Barbara Sroka, Tomasz Konopacki,
Prowadzenie: Artur Celiński (politolog, ekspert w temacie polityki kulturalnej).
Dyskusja dotycząca roli sztuki współczesnej w przestrzeni Miasta Gdańska. Dyskusja służąca wypracowaniu dobrych praktyk i strategii działania, stworzenia platformy współpracy - służąca realizacji m.in. priorytetu sztuka w przestrzeni publicznej (w ramach programu operacyjnego Kultura i Czas Wolny) w Gdańsku.