Założony w 1922 roku KS Gedania był dla Polaków z Wolnego Miasta Gdańska czymś więcej, niż tylko klubem sportowym - zrzeszał całe rodziny, których członkowie oddani byli klubowi na dobre i złe. Poprzez członkostwo w klubie wyrażali swoje aspiracje, ambicje i okazywali patriotyzm. Wielu z nich aktywnie trenowało, niemal wszyscy kibicowali, ponieważ biało-amarantowe barwy świadczyły o obecności Polaków w Gdańsku.
Gedania była najliczniejszym klubem sportowym w Gdańsku. Miała kilka sekcji, najpierw piłki nożnej, potem lekkoatletyczną i strzelecką (od 1924), tenisa ziemnego (1926), bokserską i motocyklową (1928), piłki ręcznej mężczyzn (1929), hokeja na lodzie i piłki ręcznej kobiet (1930), tenisa stołowego i kolarską (1934).
W 1928 roku klub zrzeszał około 550 osób. W sezonie 1931/1932 drużyna piłkarska zdobyła mistrzostwo okręgu, czyli Wolnego Miasta Gdańska. w 1929 roku strzelcy zajęli pierwsze miejsce w Lidze Gdańska, w 1930 motocyklista Władysław Pianowski zdobył tytuł mistrza Polski, kilku pięściarzy - m.in. Jan Bianga - wywalczyło wicemistrzostwo Polski (1930).
W 1929 roku oddano do użytku pierwsze obiekty sportowe przy Heeresanger (al. Legionów) i Ringstrasse (ul. Kościuszki), finalnie wybudowano tu dwa boiska piłkarskie z sześciotorową bieżnią, dwa korty tenisowe, strzelnicę.
W latach 1939-45 klub nie działał. Podczas II wojny światowej zginęło 75 zawodników Gedanii.
źródło: Gedanopedia
{id95332} |
W roku 1945 klub został reaktywowany. Kilku sportowców zdobywało medale igrzysk olimpijskich: Zygmunt Chychła - złoty w boksie (Helsinki 1952), Brunon Bendig - brązowy w boksie (Rzym 1960), Jadwiga Marko-Książek - brązowe w siatkówce (Tokio 1964, Meksyk 1968), Małgorzata Dłużewska i Czesława Kościańska - srebrny w wioślarstwie (Moskwa 1980).
- Dzieje Polonii w Wolnym Mieście Gdańsku to ważny temat z punktu widzenia kształtowania tożsamości współczesnych gdańszczan. 95. rocznica jest tylko pretekstem, aby przypomnieć dzieje, polskiego klubu sportowego w Gdańsku i aby przybliżyć rodziny go tworzące - mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.
Wystawa "Rodziny z Gedanii" poprzez zdjęcia, eksponaty i materiał wideo ukazuje losy kilku rodzin związanych z tym polskim klubem, m.in. Bellwonów, Flisykowskich, Jankowskich, Knoffów, Kurowskich, Majewskich czy Małgorzewiczów. Wszystkie z nich były oddane Gedanii.
- Współzałożyciel Gedanii i polonijny działacz, Maksymilian Ruprecht wyznaczył jasno cel dla utworzonego klubu sportowego, chodziło o to, aby skoncentrować Polonię pod jego sztandarem. Początkowo działała sekcja piłkarska, w 1924 roku założono sekcję strzelecką, lekkoatletyczną, później następne: tenisową, bokserską, motorową i hokejową - przypomina Janusz Trupinda, kierownik Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku.
Wystawa została przygotowana w Muzeum Poczty Polskiej w Gdańsku przy pl. Obrońców Poczty Polskiej 1/2. Oglądać ją można w dniach 15 września - 31 grudnia 2017 roku. Wernisaż: 15 września, godz. 14:00.