Ruch Kultura Niepodległa swoje powstanie ogłosił 24 sierpnia 2017 roku. Sygnatariusze tej idei przekonują, że “kultura polska jest taka, jacy są Polacy: prawicowa i lewicowa, konserwatywna i awangardowa, patriotyczna i kosmopolityczna, chrześcijańska i świecka. Nie da się zredukować do narzędzia jakiejkolwiek opcji politycznej ani światopoglądowej. ”
Na stronie Kultura Niepodległa opublikowali Manifest [tekst poniżej], który jest odpowiedzią na politykę zawłaszczania i podważania niezależności kultury. Pod Manifestem do chwili obecnej podpisało się ponad 6,7 tys. osób z całej Polski. Wśród nich są twórcy, animatorzy i odbiorcy kultury zarówno z dużych miast, jak i małych miejscowości.
Jego sygnatariuszami są m. in. Maria Janion, Andrzej Seweryn, Wojciech Pszoniak i Andrzej Chyra, Katarzyna Grochola i Jacek Dehnel, Janusz Anderman i Olga Tokarczuk, Wojciech Smarzowski i Agnieszka Holland. Na liście są też znani gdańszczanie m. in.: aktorzy Teatru Wybrzeże: Mirosław Baka i Marek Tynda, Piotr Biedroń, Joanna Kreft-Baka i Katarzyna Z. Michalska, prof. UG Stanisław Rosiek i prof. ASP Roman Gajewski, twórca komiksów Łukasz Godlewski, malarz i muralista Mariusz Waras, muzycy Olo Walicki i Mikołaj Trzaska, pisarze Mieczysław Abramowicz i Marta Abramowicz, teatrolog Marek Brand.
W poniedziałek, 4 września w trakcie posiedzenia Gdańskiej Rady Kultury pod Manifestem złożył swój podpis również prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.
- Uważam, że to mój obywatelski obowiązek, obowiązek samorządowca - powiedział Paweł Adamowicz. - Kulturę tworzą wszyscy obywatele i to od ich aktywności zależeć będzie jej kształt, jeśli tylko ostatecznie nie zostanie poddana politycznej manipulacji i cenzurowana. Obecnie ze smutkiem obserwuję jak w działaniach rządu kultura staje się przedmiotem politycznej manipulacji i polem wykluczenia. Sądzę, że nie bez powodu Manifest pojawił się niejako w „przeddzień” wielkiego święta pamięci obywateli Rzeczypospolitej Polskiej – 100 - lecia niepodległości. My w Gdańsku już przystąpiliśmy do przygotowań do tego wielkiego święta.
Manifest Kultury Niepodległej My, ludzie sztuki, artystki i artyści, animatorzy, uczestnicy kultury, by bronić prawa każdego obywatela do nieograniczonego korzystania z dóbr kultury, powołujemy ruch KULTURA NIEPODLEGŁA. Nie reprezentujemy żadnej partii ani ideologii. Różnią nas poglądy polityczne, estetyczne i filozoficzne, miejsce zamieszkania i status społeczny. Łączy nas idea kultury niepodległej, wolnej, otwartej, czerpiącej siłę z różnorodności. Kultura polska jest taka, jacy są Polacy: prawicowa i lewicowa, konserwatywna i awangardowa, patriotyczna i kosmopolityczna, chrześcijańska i świecka. Nie da się zredukować do narzędzia jakiejkolwiek opcji politycznej ani światopoglądowej. Kultura – tak jak demokracja – jest przestrzenią dialogu w duchu poszanowania wolności i różnorodności. A w chwili, gdy demokracja jest zagrożona, staje się depozytariuszem niesionych przez nią wartości. Od wielu lat politycy w Polsce próbują, używając środków nacisku ekonomicznego, organizacyjnego i wyznaniowego, wykluczyć z publicznego obiegu niezależnie myślących twórców. Tym samym pozbawiają Polaków wolności wyboru i dostępu do kultury. Próby podporządkowania kultury tej lub innej opcji światopoglądowej uderzają we wszystkich: żyjących współcześnie i tych, którzy przyjdą po nas. Jesteśmy odpowiedzialni za dziedzictwo, które zostawimy przyszłym pokoleniom. Naród pozbawiony dostępu do kultury otwartej i różnorodnej, traci zdolność do dialogu i krytycznego myślenia, stając się podatnym na manipulacje. Nie godzimy się na to. Będziemy walczyć o polską kulturę. Na kartach książek, na łamach prasy, na ekranach kin, na scenach teatralnych i estradach, w galeriach, w internecie i telewizji, w przestrzeni publicznej, wszędzie tam, gdzie spotykamy się z widzami, słuchaczami i czytelnikami. Rozpoczynamy naszą działalność edukacyjną i artystyczną od ogłoszenia obywatelskich obchodów stulecia niepodległości Rzeczpospolitej. Ruch KULTURY NIEPODLEGŁEJ uczci tę rocznicę z dala od działań politycznych i propagandowych. Będziemy obecni w całej Polsce: w miastach, miasteczkach i na wsiach, wszędzie tam, gdzie ludzie wierzą w moc i znaczenie kultury. Niepodległy kraj zasługuje na niepodległą kulturę. Wszystkim, którym ta idea jest bliska, mówimy: bądźcie z nami! |
Każdy, kto komu idea wolnej kultury jest bliska, może podpisać pod Manifestem na stronie: Kultura Niepodległa
Postulaty Kultury Niepodległej W imieniu środowisk twórczych, animatorów, edukatorów i wszystkich, którym bliska jest przyszłość polskiej kultury, żądamy: 1. Powołania mocą ustawy Obywatelskiej Rady Kultury, składającej się z przedstawicieli środowisk twórczych i animatorów kultury z całej Polski, wybieranych w sposób otwarty, jawny i przejrzysty. Zadaniem Rady będzie opiniowanie polityki kulturalnej i działalności edukacyjnej państwa. 2. Przyjęcia zasady pozytywnej rekomendacji Obywatelskiej Rady Kultury dla kandydatów na Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 3. Stworzenia na szczeblu samorządowym obywatelskiego mechanizmu finansowania i dystrybucji środków na kulturę, na wzór organizacji pożytku publicznego i budżetów partycypacyjnych. 4. Zwiększenia rzeczywistego dostępu do kultury dla każdego bez względu na status społeczny i ekonomiczny czy miejsce zamieszkania, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży, seniorów i grup wykluczonych. 5. Przywrócenia edukacji kulturowej w powszechnym systemie nauczania rozumianej nie tylko jako przybliżanie dziedzictwa, ale również nauki uczestnictwa w kulturze współczesnej. 6. Przywrócenia misyjności mediów publicznych, co rozumiemy jako zaspokajanie, ale i kształtowanie potrzeb kulturalnych otwartego, nowoczesnego społeczeństwa, zgodnie z Obywatelskim Paktem na rzecz Mediów Publicznych. 7. Zagwarantowania autonomii i niezależności instytucji kultury, publicznych i niepublicznych, ze szczególnym uwzględnieniem przejrzystego sposobu powoływania ich władz, zasad finansowania i oceny programów. 8. Wprowadzenia zakazu stosowania cenzury w jakiejkolwiek formie: instytucjonalnej, prewencyjnej, ekonomicznej, prawnej, represyjnej, wewnętrznej, politycznej, wyznaniowej lub ideologicznej. |