Oleg Sencow urodził się 13 lipca 1976 roku w mieście Symferopol na Krymie. Jest żonaty, ma dwoje dzieci. Sencow studiował najpierw ekonomię, a później reżyserię filmową w Moskwie. W 2012 roku zadebiutował na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rotterdamie filmem "Gaamer", za który otrzymał kilka nagród. Przerwał pracę nad drugim filmem, ponieważ zaangażował się w wydarzenia na kijowskim Majdanie. 11 maja 2014 roku reżyser został aresztowany pod zarzutem planowania działań terrorystycznych, w sierpniu 2015 roku skazano go na 20 lat łagru. Otarł się o śmierć głodową – prowadził głodówkę przez blisko pięć miesięcy. Oleg Sencow stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych więźniów i symbolem walki o uwolnienie więźniów politycznych na całym świecie. W kampanię na rzecz przywrócenia mu wolności zaangażowali się m.in.: Agnieszka Holland, Ken Loach, Pedro Almodóvar, Wim Wenders. O jego uwolnienie apelowało też wiele organizacji, m.in. Europejska Akademia Filmowa czy Amnesty International. Swoje poparcie w kwestii uwolnienia reżysera wyraził też legendarny przywódca Solidarności – Lech Wałęsa.
Podczas tegorocznej edycji Festiwalu Solidarity of Arts Oleg Sencow został uhonorowany Nagrodą Prezydenta Miasta Gdańska Neptun. To nagroda, która od 14 lat przyznawana jest polskim i zagranicznym twórcom, których artystyczna działalność nawiązuje do gdańskiej tradycji lub współczesności. Przyznanie tej nagrody Olegowi Sencowowi było nie tylko wyrazem solidarności naszego miasta z ukraińskim reżyserem, ale też nadziei, że reżyser zostanie w końcu uwolniony. Nagrodę, której wręczenie miało miejsce 23 sierpnia w Europejskim Centrum Solidarności, z rąk Aleksandy Dulkiewicz prezydenta Gdańska, odebrała kuzynka reżysera - Natalia Kapłan.
- Miałam ogromny zaszczyt wręczyć Neptuna 2019 Olegowi Sencowowi - bojownikowi o wolność i bohaterowi Solidarity Of Arts 2019. Oleg Sencow zapłacił wysoką cenę za swoją odwagę. Został skazany przez rosyjski sąd na 20 lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. Nagrodę w imieniu brata odebrała Natalia Kapłan. Panie Olegu, Miasto Gdańsk pamięta o Pana odwadze, walce i poświęceniu! - napisała po ceremonii, na swoim Facebooku prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz.
Dwa tygodnie po tym wydarzeniu - 7 września br. - Oleg Sencow został uwolniony!
W najbliższy piątek, 25 października, Oleg Sencow przyjedzie do Gdańska. Weźmie udział w rozmowie przy okrągłym stole, który znajduje się na parterze Europejskiego Centrum Solidarności, w Ogrodzie Zimowym. Rozmowę z Sencowem przeprowadzi Dariusz Jabłoński - polski reżyser filmowy, scenarzysta i producent, członek Polskiej i Europejskiej Akademii Filmowej.
PRZECZYTAJ LIST NAPISANY W NIEWOLI PRZEZ OLEGA SENCOWA
Łatwo być rewolucjonistą, gdy rewolucja już zatriumfowała. Trudno nim się stać, gdy władza ciemiężców jest wciąż silna, a szanse na sukces niewielkie. Swego czasu wielu próbowało rzucić wyzwanie największemu komunistycznemu potworowi. Węgrzy w 1956 roku – zostali zmiażdżeni przez czołgi. Potem Czesi i Słowacy w 1968 roku – ten sam wynik. Polakom w latach 80. się udało. Tak, wtedy imperium zła nie było już tak silne i tak krwiożercze, ale nadal bardzo negatywnie reagowało na wszelkie przejawy wolności, nawet na terytorium swoich satelitów.
Polacy jednak się zbuntowali. Nie otwarcie i nie z bronią w rękach – byłoby to niemożliwe i głupie. Zaczęli opierać się pokojowo. Spokojnie i zorganizowanie, walcząc nie o lepszy kawałek chleba lub masła, ale o ważniejsze rzeczy w tym życiu, o prawdę i wolność. Jako pierwsi mieli dość życia jako niewolnicy w państwie totalnego kłamstwa. Nikt nie zna swojej przyszłości i oni wtedy nie wiedzieli, jak to się skończy: szpitalem, więzieniem czy grobem. Ale wierzyli w sukces, robili dla niego wszystko i ostatecznie zwyciężyli. Tak, obalenie imperium władców niewolników u szczytu jego potęgi bywa niemożliwe – Spartakusowi kiedyś też się nie udało – ale kiedy nadchodzi czas i system się rozpada, można go już rozbić. Do tego potrzebni są ludzie, odważni ludzie, którzy się nie boją.
Uwolniwszy się z komunistycznej niewoli, Polacy – jako jedni z pierwszych – byli w stanie dołączyć do wspólnej rodziny narodów europejskich i zająć tam dostojne miejsce. Tak, Unia Europejska ma teraz problemy, ale są to problemy związane z rozwojem równoprawnych partnerów, którzy swobodnie i uczciwie decydują, w jaki sposób powinni nadal żyć i ze sobą współpracować.
Jest jednak kraj, który ma teraz zupełnie inne troski, jego przywództwo nadal myśli w kategoriach XIX wieku, próbując utrzymać swoje społeczeństwo w strachu i uległości. Przekonując je, że wokół są wrogowie, którzy tylko marzą o tym, by go zaatakować. Jednocześnie to on sam atakuje, zuchwale i okrutnie.
Związku Radzieckiego 2.0 z tego kraju zbudować się nie uda. Nie uda się wiecznie okłamywać swojego narodu i wszystkich wkoło. I to postimperium również upadnie, tak samo jak wszystkie podobne przed nim. Stanie się to nie tylko pod wpływem własnych problemów strukturalnych, ale również dlatego, że wewnątrz niego są ludzie, którzy nie zgadzają się na taki stan rzeczy, którzy nie wierzą swojemu zakłamanemu państwu i chcą tylko jednego: prawdy i wolności. I oni na pewno wygrają, podobnie jak Polacy 30 lat temu, ponieważ w tej walce ich główna broń jest nadal ta sama – solidarność.
Oleg Sencow
W sierpniu br. ten list przywiozła do Gdańska Natalia Kapłan.
