• Start
  • Wiadomości
  • Okrągły jubileusz SKM-ki. Dokładnie 70 lat temu rozpoczęły się pierwsze regularne kursy do...

Okrągły jubileusz SKM-ki. Dokładnie 70 lat temu rozpoczęły się pierwsze regularne kursy do Nowego Portu

4 marca 1951 roku po raz pierwszy po gdańskich torach pojechała kolejka elektryczna. Pierwszym kursem, który zapoczątkował stały rozkład, pasażerowie mogli dojechać z Gdańska Głównego do... Nowego Portu. Dziś kolej ta funkcjonująca jako spółka PKP SKM w Trójmieście przewozi rocznie 43 mln pasażerów.
04.03.2021
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Lata 50-te XX w. Pociąg elektryczny popularny modrak  stoi obok wiaduktu na ul. Uczniowskiej w Gdańsku Letnicy
Lata 50-te XX w. Pociąg elektryczny popularny "modrak" stoi obok wiaduktu na ul. Uczniowskiej w Gdańsku Letnicy
zdj. Zbigniew Kosycarz/KFP

 

Zapewne wielu mieszkańców Trójmiasta będzie zaskoczonych, ale to nie linia z Gdańska do Gdyni była pierwszym elektrycznym połączeniem aglomeracyjnym w Trójmieście. Najpierw było stałe połączenie na trasie Gdańsk Główny – Nowy Port. Próbną eksploatację tej linii rozpoczęto w styczniu 1951 r., rozkładowe pociągi na tej trasie (po ukończeniu prac montażowych w podstacji trakcyjnej Gdańsk Zaspa -Towarowa i przeszkoleniu odpowiedniej liczby maszynistów) uruchomiono właśnie 4 marca. Takie były powojenne prapoczątki kolei elektrycznej w Trójmieście. Od lat 90-tych XX w. kolej ta funkcjonuje pod nazwą Szybkiej Kolei Miejskiej (obecnie spółka PKP SKM w Trójmieście).

W 1951 r. linię do Nowego Portu o długości 6,7 km obsługiwało 7 pojazdów serii EW90. Zainstalowana sieć trakcyjna przygotowana była do przejścia na standardowe napięcie 3000 V. Do tego celu wykorzystywano prostowniki z niewykończonych w stoczniach gdańskich U-Bootów. Tymczasowa podstacja zasilania trakcji elektrycznej i elektrowozownia znajdowały się na stacji Gdańsk Zaspa -Towarowa.

Kolejne lata oznaczały dynamiczny rozwój kolejowego projektu. Sukcesywnie oddawano do użytku kolejne odcinki. W styczniu 1952 r. pociągi dojeżdżały już do Sopotu, a w lipcu do Gdyni Głównej. Pod koniec dekady liczba pasażerów SKM przekroczyła 50 mln. Słynne niebiesko-żółte wagony, nazywane przez mieszkańców „modrakami” stały się jednym z symboli Trójmiasta.

Kwiecień 1973 r. - stacja Gdańsk Przymorze. Zdobycie miejsca w zatłoczonej SKM-ce było nie lada wyzwaniem
Kwiecień 1973 r. - stacja Gdańsk Przymorze. Zdobycie miejsca w zatłoczonej SKM-ce było nie lada wyzwaniem
zdj. Zbigniew Kosycarz/KFP


Skąd pochodziły wagony? Ich historia jest bardzo ciekawa. Jednostki te przed II Wojną Światową obsługiwały berlińską kolej naziemną S-Bahn, która była dla Berlina tym, czym dla Trójmiasta jest dziś SKM. Były to zespoły trakcyjne EW 90, EW 91 i EW 92, dwuwagonowe z ponad 170 miejscami siedzącymi i 195 stojącymi. Zasilane były prądem stałym o napięciu 800V.

Maj 1972 r. SKM-ka na tle nowego osiedla Gdańsk Żabianka w kierunku Oliwy
Maj 1972 r. SKM-ka na tle nowego osiedla Gdańsk Żabianka
zdj. Zbigniew Kosycarz/KFP


Modraki woziły pasażerów do 1973 roku. Można je było zobaczyć jeszcze nawet w 1976 r., ale obsługę pasażerów przejęły już na dobre pociągi serii EN57 i EW58.

- Do dziś trzonem komunikacji w Trójmieście jest SKM. Mieszkańcy nawet jeśli jeżdżą samochodem lub rowerem często decydują się na korzystanie z kolei. W 2019 r pociągami SKM podróżowały łącznie 43 miliony osób i to przede wszystkim dzięki SKM-ce pomorskie jest województwem, którego mieszkańcy najchętniej w Polsce korzystają z kolei - mówi Tomasz Złotoś, rzecznik PKP SKM w Trójmieście.

Wrzesień 1975 r. Nowe wagony, które zastąpiły modraki  podczas kosmetyki
Wrzesień 1975 r. Nowe wagony, które zastąpiły "modraki" podczas kosmetyki
zdj. Zbigniew Kosycarz/KFP


Z biegiem lat linia do Nowego Portu stopniowo traciła na znaczeniu. Pociągi SKM po raz ostatni pojechały do Gdańska Brzeźna 24 czerwca 2005 roku. Linia ta została częściowo reaktywowana w 2012 r. Pociągi SKM kursowały wówczas na odcinku Gdańsk Główny – Gdańsk Stadion Expo, wożąc kibiców piłkarskich na mecze EURO 2012. Do dziś na tym odcinku pociągi kursują okazjonalnie, najczęściej wożąc kibiców na mecze gdańskiej Lechii.

 

 

TV

Światowa stolica bursztynu