- O tej nagrodzie mówi się, że to "hiszpański Nobel" - powiedziała prezydent Aleksandra Dulkiewicz podczas konferencji prasowej w bibliotece przy Wałowej - Jest wielkim wyróżnieniem, tym bardziej że jesteśmy pierwszym polskim miastem, które tę nagrodę otrzymało.To nie tylko prestiż, ale też konkretne pieniądze. Nagrodę otrzymaliśmy w październiku 2019 roku, a kiedy wróciłam z Hiszpanii do Gdańska, poprosiłam gdańszczanki i gdańszczan, ale też osoby związane z naszym miastem o przesyłanie propozycji, na co ta nagroda (w wysokości 50 tys. euro - red.) ma zostać przeznaczona.
Gdańsk z Nagrodą Księżnej Asturii 2019, nazywaną “hiszpańskim Noblem”
Przypomnijmy że Miasto Gdańsk otrzymało Nagrodę Księżnej Asturii za 2019 r. w kategorii Zgoda (la Concordia). To wyróżnienie przyznawane za obronę praw człowieka, promocję i ochronę pokoju, wolności i solidarności. Decyzję ogłoszono 13 czerwca 2019 r. w Oviedo. Tym samym nasze miasto dołączyło do grona laureatów, wśród których są m.in: Unia Europejska, Jane Goodall, Stephen Hawking czy Peter Brook.
O nagrodę z Gdańskiem konkurowały 33 kandydatury z 21 krajów, a jury przewodniczył Javier Fernández Fernández - prezydent Księstwa Asturii. Nagrody wręczono w październiku w Oviedo, podczas uroczystej ceremonii pod przewodnictwem hiszpańskiej pary królewskiej.
Jak powiedziała prezydent Dulkiewicz większość przesłanych propozycji dotyczyło wsparcia Bazyliki św. Mikołaja ojców dominikanów w Gdańsku, kolejne właśnie gdańskiej biblioteki PAN.
- Po przemyśleniu zdecydowałam, że nagroda trafi do biblioteki - tłumaczyła prezydent. - Z tego wyboru ucieszyli się też bracia dominikanie, których zbiory także znajdują się w tej bibliotece. Dlaczego biblioteka? To druga po bibliotece Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie najstarsza biblioteka w Polsce. Biblioteka, która gromadzi nie tylko dzieła wybitnego gdańszczanina Jana Heweliusza, ale i zbiory religijne. Dzieł jest tu bardzo wiele, ale przyznam szczerze nie bywam tu często, wielu gdańszczan też nie bywa tu często. Dlaczego nie zrobić czegoś, co sprawi, że mieszkańcy zaczną bywać tu częściej? Na to właśnie pójdzie ta nagroda.
Anna Walczak dyrektor Biblioteki Gdańskiej PAN poinformowała, że pieniądze z nagrody wyremontowany zostanie parter budynku (tutaj odbyła się konferencja prasowa), który był od lat bolączką pracowników jako przestrzeń niezagospodarowana, nie oddająca prestiżu instytucji, nie zachęcająca do pozostania w niej na dłużej.
- W tym gmachu mamy naprawdę ładniejsze przestrzenie, parter był naszą bolączką - tłumaczyła dyrektor Anna Walczak. - Tym większą, że od wejścia nie pozwalał poczuć, czym jest ta instytucja, ale po prostu nie mieliśmy funduszy na jej modernizację. Powstanie tu nowoczesna przestrzeń informacyjna, służąca każdemu, dzięki której pokażemy historię Gdańska w oparciu o nasze zbiory, która zaciekawi i zatrzyma gości. Dziękuję za tą decyzję, za to że nagroda trafi do instytucji, która od 425 lat nieprzerwanie służy miastu. Z naszą ofertą wychodzimy poza tereny Gdańska, ale służymy przede wszystkim jego mieszkańcom. Przyznam, że to najlepsze miejsce, gdzie powinny znaleźć się pieniądze z nagrody, doda ona nam wszystkim, tu pracującym, skrzydeł.
Nagroda Księżnej Asturii dla Gdańska. Uroczysta gala, wcześniej okrągły stół
Jak podkreśliła dyrektor Walczak modernizacja parteru budynku to szansa na to, aby każdy kto choć zajrzy do biblioteki, dowiedział się o niezwykłych zbiorach w Gdańsku i może zatrzymał się na dłużej, w czym ma też pomóc niewielka kawiarnia, której powstanie również zaplanowano na partererze.
Ceremonia wręczenia nagrody. Oklaski dla Gdańska i prezydent Aleksandry Dulkiewicz Fot. PAP/ETA
- Stosunki Hiszpanii z Gdańskiem to kilkaset lat tradycji, starszej niż biblioteka w której się znajdujemy - podkreślił Maciej Dobrzyniecki, konsul honorowy Hiszpanii w Gdańsku. - Warto wiedzieć, że laureaci nagrody księżnej Asturii są traktowani ze szczególną atencją, a konsul jest zobowiązany służyć im tak, jak osobom o wysokim protokole. Ta nagroda to kolejny krok w wysokiej rozpoznawalności Gdańska wśród Hiszpanów.
Gdańsk jest w Hiszpanii coraz bardziej znany, pomógł też w tym na pewno oficjalny komunikat Fundacji Księżnej Asturii wygłoszony już po ogłoszeniu wyników. Przypomniano w nim zebranym skomplikowaną historię Gdańska: czasy Wolnego Miasta po I wojnie światowej, wybuch II wojny światowej z bohaterską obroną Westerplatte, aż po powstanie “Solidarności” w Stoczni Gdańskiej, obalenie komunizmu w 1989 r., Pokojową Nagrodę Nobla dla Lecha Wałęsy.
Za wrażliwość na solidarność, obronę wolności, praw człowieka i ochronę pokoju. Nagroda Księżnej Asturii dla Gdańska
Gdańsk - jak napisano w werdykcie - to miasto otwarte i hojne, wyróżniające się w ostatnim 30-leciu ze względu na dynamiczny rozwój gospodarczy, otwartość, obywatelskość i tolerancję (zwłaszcza poprzez programy poświęcone integracji imigrantów i wsparciu społeczności LGBT). Jurorzy podkreślili, że rozwojowi polityki społecznej w Gdańsku przez 20 lat, aż do swojej tragicznej śmierci, patronował prezydent Paweł Adamowicz.
Każdy z laureatów Nagrody Księżnej Asturii oprócz nagrody pieniężnej w wysokości 50 tys. euro (ok. 200 tys. zł) otrzymuje statuetkę zaprojektowaną przez katalońskiego artystę Joana Miró. W środę prezydent Dulkiewicz symbolicznie razem z nagrodą przekazała rzeźbę bibliotece, wcześniej można było obejrzeć ją w Ogrodzie Zimowym ECS.
