• Start
  • Wiadomości
  • Czy gdańskie carillon zostaną wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO?

Gdańskie carillony na liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO? W poniedziałek spotkanie inauguracyjne

W poniedziałek, 25 listopada 2019 r., o godz. 16 w Ratuszu Głównego Miasta, odbędzie się otwarte spotkanie dla mieszkańców Gdańska, które rozpocznie kilkuletni proces starań o wpis na listę UNESCO. Muzeum Gdańska, które carillonami miejskimi zarządza, zaprasza gdańszczan, aby stawili się licznie i wsparli inicjatywę. 
19.11.2019
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Muzeum Zegarów Wieżowychw Gdańsku
Carillon w Muzeum Zegarów Wieżowych w Gdańsku znajduje się na wieży kościoła pod wezwaniem św. Katarzyny
fot. Dariusz Kula.pl

 

Gdańsk jest jedynym miastem w Polsce, które może poszczycić się działającymi carillonami. W ciągu trzech ostatnich dekad odbudowano carillony z kościoła św. Katarzyny i Ratusza Głównego Miasta. Mamy też trzeci - mobilny carillon „Gdańsk”. To instrument, który może podróżować i koncertować po całej Europie. 

Dziś nawet trudno wyobrazić sobie klimat Gdańska bez muzyki dzwonów. Wszelkie ważne wydarzenia w mieście uświetniają koncerty z wieży św. Katarzyny czy Ratusza.

Przypomnieć warto, że tradycja carillonowa w Gdańsku ma swoją długą tradycję. 

 

Muzeum Zegarów Wieżowych
Carillonistka Anna Kasprzycka podczas gry na instrumencie znajdującym się w kościele św. Katarzyny
fot. Dariusz Kula.pl

 

Gdańska historia carillonowa 

Pierwszy koncert carillonowy zagrano z wieży Ratusza Głównego Miasta 23 września 1561 r. z okazji zamontowania na iglicy pozłacanej figury króla Zygmunta II Augusta. Od tamtej pory, aż do 1942 r., miasto utrzymywało ponad 38 carillonistów miejskich i ich pomocników. 

Dzięki pracy dziesiątek osób najważniejszym uroczystościom miejskim, np. wizytom koronowanych głów, czy codziennemu życiu miasta towarzyszyły okolicznościowe utwory wybrzmiewające z dzwonów o masie od kilku do kilkuset kilogramów. 

Rok temu miasto oficjalnie przywróciło stanowisko miejskiego carillonisty. Została nim Monika Kaźmierczak.

- Kultura carillonowa w Gdańsku powraca do swojej świetności - zapewnia Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska, które zarządza carillonami. - W tym roku odbył się 21. Gdański Festiwal Carillonowy, zamawiane są utwory u wybitnych, współczesnych kompozytorów, przywrócone zostało też stanowisko miejskiego carillonisty, a carillon mobilny koncertuje po kraju.

 

carillon mobilny Gdańsk
Carillon mobilny Gdańsk
Mat. pras.

 

O TYM:

Gdańsk przywraca stanowisko miejskiego carillonisty. Otrzyma je Monika Kaźmierczak 

Monika Kaźmierczak: "Samotność na wieży ma swój urok". Wywiad z miejską carillonistką

 

Stąd pomysł, aby starać o wpisanie unikatowej w skali kraju gdańskiej kultury carillonowej na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO.

- Pojawienie się na liście UNESCO daje nie tylko prestiż, ale również zapewnia ochronę zjawisku - tłumaczy Monika Kaźmierczak. - A nasza kultura carillonowa jest tak unikatowa i wyjątkowa, że warto ją chronić.  

 

Rozpoczynamy starania o wpis na listę UNESCO

Spotkanie inauguracyjne, które odbędzie się 25 listopada o godz. 16 w Sali Wielkiej Wety w Ratuszu Głównego Miasta (przy ul. Długiej 46/47) jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych, zarówno osób prywatnych i instytucji, które mogą rozpocząć procedurę ubiegania się o wpis na listę.

Zarządzające instrumentami Muzeum Gdańska zachęca gdańszczan, aby stawili się licznie poprzeć inicjatywę. 

– Chcemy umożliwić mieszkańcom starania o wpis carillonów na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO, które podniesie prestiż Gdańska i naszego muzeum, a także pozwoli skutecznie pozyskiwać środki zewnętrzne - mówi Waldemar Ossowski.

Podczas spotkania odbędą się krótkie prelekcje, na których eksperci opowiedzą o tym, jakie są korzyści płynące z wpisania gdańskiej kultury carillonowej na listę niematerialnego dziedzictwa oraz dyskusja.

Gośćmi spotkania będą Andrzej Iwo Szoka z Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, który pracował nad wpisem na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO - krakowskiego Lajkonika i szopkarstwo krakowskie oraz prof. Dorota Popinigis, która napisała książkę o gdańskich carillonach. 

 

Ratusz Gdański
Drugi instrument znajduje się w Ratuszu Głównego Miasta
fot. Dariusz Kula.pl

 

Czy jest niematerialne dziedzictwo kulturowe? 

Zanim będziemy mogli poszczycić się prestiżowym wyróżnieniem, musimy przejść kilkuletni proces akceptacji.

- Pierwszym etapem na drodze starania się o wpis na listę UNESCO jest wpis na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego - tłumaczy Andrzej Szoka zawiłości procesu. - Już to jest bardzo korzystne. W przypadku Krakowa były to pochód Lajkonika i szopkarstwa krakowskie. Tradycja ta znalazła się pod ochroną państwa polskiego, tak samo jak zabytki materialne: kościoły, pałace czy zamki.

Na stronie Narodowego Instytutu Dziedzictwa, gdzie lista się znajduje, możemy znaleźć wytłumaczenie czym jest dziedzictwo niematerialne. 

To oprócz zabytków, dzieł sztuki i kolekcji cennych eksponatów niezwykle istotna dla tożsamości narodowej tradycja, czyli wszelkie żywe niematerialne przejawy kultury odziedziczone po przodkach i przekazywane kolejnym pokoleniom.

Składają się na nią m. in. przekazywane ustnie bajki, przysłowia, pieśni, wierzenia, w tym język. Są to również tradycje muzyczne i teatralne, praktyki społeczno-kulturowe, jak chrzciny, wesela, pogrzeby, różne zwyczaje: odpusty, pielgrzymki, sposoby składania życzeń, meteorologia ludowa, tradycyjne sposoby leczenia, czy tradycyjne rzemiosło i wiele innych.

 

TV

Alia - nowa żyrafa w gdańskim zoo