Co roku w styczniu nowe dzieła przechodzą do domeny publicznej. W zbiorach, liczących aktualnie aż 1333 nazwiska, znajdziemy między innymi twórczość malarza z okresu Młodej Polski - Wojciecha Weissa, piosenkarki, tancerki i aktorki - Hanki Ordonówny, Jana Bułhaka określanego „ojcem polskiej fotografii” czy George’a Orwella.
21, 22 i 23 stycznia podczas Dni Domeny Publicznej Instytut Kultury Miejskiej zaprasza na trzy wydarzenia, podczas których uczestnicy dowiedzą się, jak umiejętnie czerpać z ciekawych i powszechnie dostępnych zbiorów: warsztat z obsługi programu Transkribus, przeznaczonego do transkrypcji dawnego pisma odręcznego; spotkanie autorskie z Łukaszem Kozakiem, autorem książki „Upiór - historia naturalna” zilustrowanej przez Aleksandrę Waliszewską; oraz warsztaty dotyczące historycznej czcionki Kurrenta z Zuzanną Chróścik.
Czwartek, 21 stycznia, godzina 18:00-19:30 - Transkribus. Warsztaty obsługi programu do transkrypcji tekstu odręcznego. Spotkanie online na YouTube IKM: TUTAJ oraz na www.gdansk.pl.
- Coraz więcej archiwów dostępnych jest online. Księgi, dokumenty, listy, notatki sprzed ery druku, to tysiące stron zapisanych maczkiem przez ówczesnych pisarzy - mówi Karina Rojek z Instytutu Kultury Miejskiej. - Pismo odręczne jest sprawą indywidualną. Zależy od płci, wieku, osobowości, poziomu wykształcenia, języka, praktyki, stanu emocjonalnego, zdrowia... Forma rękopisu jest więc często barierą nie do pokonania dla badaczy dawnych tekstów, a przynajmniej bardzo utrudnia im pracę.
Transkribus pomaga w transkrypcji pisma odręcznego w różnych językach, m.in. paleografii łacińskiej, neografii rosyjskiej i niemieckiej (gotyk). Korzystanie z niego jest podobne do korzystania z tłumacza Google. O wadach i zaletach tego bezpłatnego narzędzia oraz o tym, czy można się nim wspomagać na przykład w pracy naukowej, opowie Monika Płuciennik - kierownik Archiwum Uniwersytetu Gdańskiego i prezes gdańskiego Oddziału Stowarzyszenia Archiwistów Polskich.
Piątek, 22 stycznia, godzina 20:00 - „Upiór. Historia naturalna” - o Kaszubach i pracy naukowej podczas pandemii. Rozmawiają Łukasz Kozak i Stasia Budzisz. Spotkanie online na Facebooku IKM: TUTAJ oraz na www.gdansk.pl.
W książce „Upiór. Historia naturalna” z ilustracjami Aleksandry Waliszewskiej, Łukasz Kozak - mediewista, ekspert w dziedzinie technologii, nowych mediów i promocji dziedzictwa kulturowego, przeprowadził szeroką kwerendę w zignorowanych dotąd źródłach: od uczonych rozpraw z czasów nowożytnych, przez dokumenty sądowe, traktaty teologiczne, barokową poezję i oświeceniową publicystykę, a wreszcie materiały etnograficzne i doniesienia prasowe sięgające XX wieku, które pokazują, jak trwała była wiara w upiory na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej.
Książka powstała na podstawie ponad stu historycznych i etnograficznych przekazów. Materiały obejmują również teksty łacińskie, francuskie, ukraińskie, kaszubskie, niemieckie i hebrajskie - przełożone i zebrane w źródłowym aneksie do książki. Obszerny wybór stanowi doskonały punkt wyjścia do dalszych badań, interpretacji i twórczych inspiracji.
Podczas spotkania z autorem książki porozmawia Stasia Budzisz, która pytać będzie między innymi o to, jak w obliczu zamkniętych archiwów i bibliotek udało mu się zebrać wykorzystane w książce bogactwo nieznanych dotąd materiałów źródłowych i co ma z tym wspólnego domena publiczna. Będzie także miejsce na opowieści o dysputach paryskich uczonych o polskich wampirach, Mickiewiczu wychodzącym z grobu, piciu trupiej krwi w czasie zarazy i zupełnie nowym spojrzeniu na ludowe wierzenia, w tym bogaty wątek kaszubski.
Sobota, 23 stycznia, godzina 12:00 - Pisać jak XVIII-wieczny podróżnik - historyczna czcionka Kurrenta. Warsztaty kaligrafii z Zuzanną Chróścik (Pracownia Kaligrafii Scriptfolium). Spotkanie online na YouTube IKM: TUTAJ.
Warsztaty kaligraficzne, podczas których uczestnicy pod okiem prowadzącej przyjrzą się bliżej literom kreślonym zamaszystym ruchem ręki Christiana Fischera, wiernego kompana XVII-wiecznego podróżnika, który pokonał drogę z Gdańska do Niderlandów - Nathaniela Jacoba Gerlacha.
- Dziennik Nathaniela Gerlacha, który w Medialabie Gdańsk we współpracy z Biblioteką Politechniki Gdańskiej odczytujemy od wiosny 2020 roku, to nie tylko opis podróży, to wehikuł czasu - tłumaczy Karina Rojek z Instytutu Kultury Miejskiej. - Cofa nas do umysłu ludzkiego z XVIII wieku, do tego jak podróżnik patrzył na świat i jak go opisywał. Rękopis wykonany został w sposób nam już nieznany - specjalnie przygotowanym piórkiem, maczanym w prawdopodobnie ręcznie zmieszanym medium.
Więcej informacji dla osób, które chciałyby przygotować się teoretycznie: Pismo odręczne Christiana Fischera.
Więcej na temat działań Instytutu Kultury Miejskiej związanych z domeną publiczną: szukamy.org.
