Detoksowy poradnik to efekt dwóch lat realizacji kampanii „Miasto na detoksie” i półrocznego projekt pilotażowego. NonHazCity to realizowany przez 18 partnerów z rejonu Morza Bałtyckiego projekt edukacyjny, który miał na celu zmianę zachowań konsumenckich aby poprawić stan środowiska naturalnego m.in. przez redukcję emisji substancji do Morza Bałtyckiego pochodzących ze źródeł rozproszonych o małej skali.
W Gdańsku projekt był realizowały wspólnie przez Gdańską Infrastrukturę Wodociągowo-Kanalizacyjną, Urząd Miejski w Gdańsku i Uniwersytet Gdański, odpowiedzialny za prace badawcze.
Detoks od domowej chemii, mieszkańcy zdrowsi
Projekt pilotażowy trwał od września 2017 do lutego 2018 roku, w jego ramach dziewięć gdańskich rodzin zdecydowało się ograniczyć lub wyeliminować szkodliwe substancje chemiczne ze swojego najbliższego otoczenia. Projekt trwał pół roku, towarzyszyły mu warsztaty dotyczące m.in. przygotowywania naturalnych kosmetyków i środków czystości. Uczestnikom pilotażu wykonano badania na zawartość określonych związków chemicznych, wykonano też analizy zawartości wybranych związków endokrynnie czynnych w ich moczu i kurzu domowym - przed startem i po zakończeniu pilotażu. Próbki kurzu pobierane były w pokojach dziennych, w których mieszkańcy spędzali najwięcej czasu.
Wyniki badań wykazały, że wprowadzone przez uczestników zmiany stylu życia przyczyniły się do istotnego zmniejszenia ich narażenia na związki endokrynnie czynne (ED), potwierdzonego obniżeniem stężenia ED w próbkach moczu oraz kurzu domowego.
- Jednym z narzędzi komunikacji przy realizacji kampanii był facebookowy profil „Miasto na detoksie”, który z każdym miesiącem trwania kampanii zyskiwał coraz więcej fanów - tłumaczy Monika Piotrowska Szypryt, kierownik Działu Promocji i Edukacji Ekologicznej GIWK, koordynatorka kampanii “Miasto na detoksie”. - Nowe osoby dołączające do grupy zainteresowanych profilem często w komentarzach dopytywały o poprzednie posty i informacje, które były publikowane na początku kampanii. Mieliśmy też świadomość, że nie wszyscy zainteresowani mają profile na FB, co uniemożliwiało im śledzenie publikowanych postów. Stąd pojawił się pomysł, by najważniejsze informacje i przepisy zebrać w formie poradnika i dodatkowo wzmocnić je wypowiedziami ekspertów i uczestników badania pilotażowego realizowanego w ramach kampanii.
Ocet, soda, szare mydło, kwasek cytrynowy
Poradnikowi przyświeca jeden cel - ograniczenie użycia szkodliwych substancji chemicznych na co dzień.
- Poradnik to zbiór najważniejszych informacji nt. substancji niebezpiecznych w najbliższym otoczeniu i sposobów czym je zastąpić. Informacje zostały zweryfikowane a przepisy sprawdzone - mówi Monika Piotrowska-Szypryt. - Wypowiedzi ekspertów i uczestników pilotażu są dodatkowym atutem poradnika pokazując, że każdy może, w każdym momencie, zmienić swoje nawyki konsumenckie dla własnego zdrowia i dla środowiska, i że każdy, nawet posiadający wiedzę merytoryczną, chcąc zmienić te nawyki, musi dać coś od siebie.
Pierwszą czynnością którą trzeba wykonać - zalecaną w poradniku - to zakup naturalnych środków czystości, z których potem każdy może zrobić np. pastę do zębów, dezodorant, proszek do prania, płyn do czyszczenia kuchni, toalet itp.
“Wydając niecałe 200 zł, skompletujesz zestaw, który posłuży do samodzielnego przygotowania skutecznych i ekologicznych domowych środków czystości. Wiele produktów wystarczy na kilka tygodni, a nawet miesięcy. Niektóre z nich (mydło, soda, olejki) wykorzystasz też do naturalnych kosmetyków. SPRÓBUJESZ?” czytamy w poradniku. Lista zakupów nie jest długa to m.in. ocet, kwasek cytrynowy, soda oczyszczona, sól, szare mydło, naturalne olejki eteryczne.
NATURALNE ŚRODKI CZYSTOŚCI
OCET / 2 zł za 500 ml w szklanej butelce Czyści, odtłuszcza, usuwa kamień z czajnika, udrażnia rury i wywabia plamy (z krwi, soków lub wina), zmiękcza pranie. Składnik uniwersalnego płynu do czyszczenia, płynu do szyb, płynu do dezynfekcji.
KWASEK CYTRYNOWY / 10 zł za 1 kg Składnik kostek do czyszczenia toalety i proszku do prania, sprawdzi się także jako naturalny zmiękczacz wody.
SODA OCZYSZCZONA / 20 zł za 5 kg Czyści i dezynfekuje, usuwa kamień oraz osad, spaleniznę z garnków, tłuszcz i brzydkie zapachy. Składnik odświeżacza powietrza, kostek do czyszczenia toalety, pasty czyszczącej, proszku do zmywarki.
SÓL / 2 zł za 1 kg Usuwa spaleniznę i wywabia plamy, neutralizuje nieprzyjemne zapachy, ma właściwości czyszczące, dezynfekujące i ścierne. Składnik pasty do czyszczenia mocno zabrudzonych powierzchni i proszku do zmywarki.
SZARE MYDŁO / 30 zł za 2 kg (10 kostek) Świetna baza „eko detergentów”, składnik proszku do prania, płynu do naczyń i pasty czyszczącej.
NADWĘGLAN SODU / 35 zł za 5 kg Ma właściwości wybielające, składnik proszku do prania i do zmywarki.
NATURALNE OLEJKI ETERYCZNE / 60 zł za 4x10 ml Do sprzątania polecamy lawendowy, cytrynowy, miętowy i z drzewa herbacianego. Wykorzystasz każdorazowo maksymalnie kilka kropelek – taki pakiet olejków wystarczy Ci co najmniej na kilka miesięcy.
SODA KALCYNOWANA / 20 zł za 5 kg Składnik domowego proszku do prania.
Jak mówi Monika Piotrowska-Szypryt najwięcej przepisów pozyskano z informacji dostępnych w Internecie, ale wiele z nich zostało przez koordynatorów projektu zweryfikowanych i udoskonalonych lub ...poprawionych
- W filmikach dostępnych w Internecie dla większego efektu w przepisach łączona jest soda oczyszczona z octem - to połączenie wywołuje dość spektakularną reakcję - mówi koordynatorka projektu . - Jednak de facto połączenie tych dwóch składników znosi wzajemnie ich działanie. Większość przepisów testowaliśmy samodzielnie, by upewnić się, że faktycznie są warte polecenia. Niektóre przepisy pozyskaliśmy od naszej ekspertki prowadzącej warsztaty dla uczestników pilotażu. Niektóre to przepisy wypracowane przez i pozyskane od innych partnerów projektu NonHazCity.
Poradnik cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem. GIWK przekazuje go na różne wydarzenia organizowane w mieście, pracownicy rozdają też broszurę przy okazji wydarzeń organizowanych przez GIWK.
- Nie zdarza się, by po takim wydarzeniu pozostał choć jeden egzemplarz - mówi Monika Piotrowska-Szypryt. - Zainteresowanych odsyłamy też do publikacji poradnika dostępnej na stronie internetowej Spółki i projektu. Z uwagi na to, że profil „Miasto na detoksie” jest ogólnodostępny, informacja dociera nie tylko do mieszkańców Trójmiasta. Dostajemy telefony od osób z różnych części kraju z prośbą o konsultacje i przesłanie poradnika. Niewątpliwe znaczenie dla rozgłosu kampanii miało zaangażowanie w tematykę ambasadorki kampanii Katarzyny Bosackiej. Efektem tego był program inspirowany kampanią, emitowany w stacji TVN Style pt. „Co nas truje?”. W dwóch odcinkach programu braliśmy udział. W konsekwencji ukazał się również artykuł w Newsweek Polska oraz kilka programów wyemitowanych w stacji TVN. W ten sposób informacja o kampanii dotarła do różnych zakątków Polski a liderzy projektu NonHazCity ogłosili ją najbardziej kreatywną ze wszystkich kampanii realizowanych przez partnerów projektu.
Kampania i profil stały się kanałem komunikacji do realizacji kolejnego międzynarodowego projektu, w którym GIWK bierze udział, a dotyczącego mikroplastiku. W roku 2020 realizowana będzie kampania edukacyjna koncentrująca się przede wszystkim na tej tematyce. M.in. prezentowane będą wyniki zawartości mikroplastiku w różnych elementach środowiska (w ramach działań GIWK zbadana zostanie zawartość mikroplatiku w wodzie pitnej z ujęcia Straszyn i w ściekach). Nadal będą też przekazywane informacje dotyczące substancji niebezpiecznych, gdyż projekt NonHazCity dostał dofinansowanie ze środków UE na kontynuację działań w nim realizowanych.
Czytaj także:
Koniec unikatowego projektu "Miasto na detoksie". Uczestnicy mówią, jak było
