• Start
  • Wiadomości
  • CSW Łaźnia 2 w Nowym Porcie. “Łapiemy krople jak chwile” - wodna instalacja Elżbiety Jabłońskiej

CSW Łaźnia 2 w Nowym Porcie. “Łapiemy krople jak chwile” - wodna instalacja Elżbiety Jabłońskiej

Tylko do niedzieli, 30 maja 2021 r. oglądać możemy w CSW Łaźnia 2 w Nowym Porcie wystawę Elżbiety Jabłońskiej "Znikając / Rekonstrukcja". To instalacja dźwiękowa, w której odgłos kapiącej wody ma symboliczny sens.
25.05.2021
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
W białej przestrzeni sali umieszczono metalową konstrukcję składającą się z rur, z których kapie woda. Pomiędzy elementami stoją, dotykają konstrukcji ludzie, ubrani są wszyscy na czarno
- Wątek wody, który może nas wprowadzać w stan medytacji, kontemplacji, niesie tu ze sobą też wątek grozy czy groźby: “co się wydarzy, kiedy ta woda przestanie kapać?”, czyli “kiedy wykorzystamy zasoby wodne Ziemi?” - przybliża nam sens dzieła Elżbieta Jabłońska, twórczyni instalacji
fot. Rafał Mroziński

 

 

Kiedy zdecydujemy wdrapać się drugie piętro potężnego ceglanego budynku dawnej łaźni w Nowym Porcie, dziś pełniącej rolę Centrum Sztuki Współczesnej, warto robić to cicho i w odosobnieniu. Wtedy już z daleka do naszych uszu dotrze delikatny, nieco niepokojący dźwięk. Zaintrygowani idziemy dalej. 

U celu, do zmysłowego pierwszego wrażenia dochodzi zaskoczenie - przed nami stoi potężna konstrukcja złożona z metalowych rur i kranów. A dźwięk, który nas tu przywiódł okazuje się odgłosem kapiącej z zamontowanych w sali 64 punktów wody. Gdy podejdziemy bliżej - zamienia się nawet w prostą muzyczną frazę. Skąd taki efekt? Na podłodze stoją różnej wielkości naczynia - miski, wiadra, garnki i to uderzenia kropel o ich dno układają się w melodię. 

Instalacja Elżbiety Jabłońskiej nie służy jednak tylko zmysłowym doznaniom i nie jest olbrzymim eko instrumentem. Jej zadanie jest inne - ma być dla nas ostrzeżeniem. Apelem o ekologiczny rozsądek.

- Wątek wody, który może nas wprowadzać w stan medytacji, kontemplacji, niesie tu ze sobą też wątek grozy czy groźby: “co się wydarzy, kiedy ta woda przestanie kapać?”, czyli “kiedy wykorzystamy zasoby wodne Ziemi?” - tłumaczy artystka. 




- To instalacja
site specific, odnosi się bezpośrednio do budynku, w którym znajduje się galeria - opisuje formę dzieła kuratorka Emilia Orzechowska.  

Termin sztuka site specific określa dzieło sztuki powstające z myślą o funkcjonowaniu w konkretnej przestrzeni. Artysta dokonuje interwencji i przeobraża ją. Instalacje tego typu powstają więc najczęściej w miejscach publicznych i galeriach sztuki. W tym wypadku metalowa konstrukcja jest przeniesieniem instalacji wodnej, która znajdowała się w Łaźni piętro niżej.

Wysoko na ścianie za konstrukcją świeci neon. Napis głosi: “a wszystko co istnieje jest nicością”.

Elżbieta Jabłońska zajmuje się malarstwem, rysunkiem, grafiką, fotografią, instalacją oraz działaniami typu performance. Jej sztuka, określana jako postfemistyczna, często odnosi się do pozycji kobiet w społeczeństwie, jest grą ze stereotypami. Tym razem artystka zajęła się kondycją Ziemi
Elżbieta Jabłońska zajmuje się malarstwem, rysunkiem, grafiką, fotografią, instalacją oraz działaniami typu performance. Jej sztuka, określana jako postfemistyczna, często odnosi się do pozycji kobiet w społeczeństwie, jest grą ze stereotypami. Tym razem artystka zajęła się kondycją Ziemi
fot. Rafał Mroziński

 

Elżbieta Jabłońska: - Mamy tu właściwie dwie prace: konstrukcja ciemna, stalowa, która mocno wbija się w tą biel przestrzeni oraz neon. To, co jest najważniejsze w tej pracy dla mnie, co było głównym powodem, że powstała: to dźwięk kapiącej wody - tłumaczy autorka pracy Elżbieta Jabłońska: - Mamy poczucie, że uczestniczymy w sytuacji “małej domowej katastrofy”. Mimo tego, że jest to przeniesienie instalacji hydraulicznej, która funkcjonowała w Łaźni, w pracy zależało mi też na tym, żeby pokazać wodę w kontekście katastrofy.

Dlaczego wystawa nosi tytuł "Znikając?"? Twórczynie wystawy - artystka i kuratorka - zastanawiały się, w jaki sposób pokazać też historię tego miejsca - Łaźni. Odwołaniem do jej może być użycie podczas pracy starych planów budynku, ale przesłanie samego dzieła skierowane jest do przyszłości, ku wątkom związanym z katastrofą klimatyczną.

- Woda pozyskana do instalacji pochodzi z deszczówki i topniejącego śniegu - wyjaśnia eko kontekst artystka. - Ma też ograniczony zasób. Łapiemy krople tak, jak łapiemy chwile i do tego państwa serdecznie zapraszam - dodaje. 

Drugi człon tytułu “Rekonstrukcja" odnosi się do wcześniejszej realizacji, w której artystka wykorzystała notatki swojego, wówczas 10 - letniego, syna. Zdanie: “a wszystko co istnieje jest nicością” układające się w neon jest jego autorstwa. Stanowi komentarz do czasu, który minął a związany był z różnymi planami zmienianymi, odwoływanymi z powodu pandemii.


Woda - co będzie, gdy jej zabraknie?
Woda - co będzie, gdy jej zabraknie?
fot. Rafał Mroziński

 

Elżbieta Jabłońska ukończyła Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, w 1995 obroniła dyplom z grafiki warsztatowej i aneks z malarstwa. W 2004 roku obroniła na uczelni doktorat w zakresie sztuk pięknych, rok temu otrzymała nominację profesorską. Artystka ma na koncie I Nagrodę w Konkursie Spojrzenia 2003, przyznaną przez Narodową Galerię Sztuki Zachęta oraz Fundację Deutsche Bank. Twórczość artystki krytyka określa jako postfeministyczną, Jabłońska często komentuje ironicznie status i rolę kobiet w tradycyjnym społeczeństwie. "Wykorzystując i przekształcając popkulturowe stereotypy i klisze kobiecości, prowadzi przepełnioną ironią grę z rolami społecznymi przypisanymi kobiecie, a jednocześnie z mechanizmami instytucji sztuki. Poddaje też refleksji zaangażowanie społeczne artystów oraz bada relacje semantyczne i niepokoi widza nieadekwatnością formy i treści językowego zapisu. Jej prace znajdują się w licznych kolekcjach prywatnych i muzealnych w Polsce i za granicą" - czytamy na stronie UMK.

Wystawa dostępna jest również online w formie oprowadzania z audiodeskrypcją (film powyżej) - werbalny opis treści wizualnych umożliwia osobom niewidomym i słabowidzącym na uczestnictwo w wydarzeniu. Na filmie po wystawie oprowadzają: artystka Ela Jablonska oraz kuratorka wystawy Emilia Orzechowska. PJM prowadzi Alicja Szurkiewicz.

https://www.laznia.pl/wystawy/laznia-dostepna-online-345/

 

TV

Światowa stolica bursztynu