• Start
  • Wiadomości
  • “Co dalej z Westerplatte?”. Wojewoda i wojewódzki konserwator zabytków zrywają umowę. Miasto odpowiada

“Co dalej z Westerplatte?”. Wojewoda i wojewódzki konserwator zabytków zrywają umowę. Miasto odpowiada

Wojewoda Pomorski na wniosek Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków rozwiązał porozumienie z Miastem Gdańsk. Oznacza to, że od marca przyszłego roku Miejski Konserwator Zabytków nie może prowadzić żadnych spraw w zastępstwie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku. “Co dalej będzie z Westerplatte czy terenami postoczniowymi?” - zastanawia się Miasto w opublikowanym oświadczeniu.
27.11.2018
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Jako główną przyczynę zerwania umowy Wojewódzki Konserwator Zabytków w Gdańsku wskazuje zabudowanie fragmentu Kanału Raduni, który wkomponowano w Forum Gdańsk
Jako główną przyczynę zerwania umowy Wojewódzki Konserwator Zabytków w Gdańsku wskazuje sposób zagospodarowania fragmentu Kanału Raduni w ramach Forum Gdańsk
Jerzy Pinkas/www.gdansk.pl


O zerwaniu porozumienia z 5 listopada 2015 r. poinformował Marcin Tymiński, rzecznik Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków - w pisemnym oświadczeniu opublikowanym we wtorek, 27 listopada. Wynika z niego, że wojewódzka konserwator zabytków Agnieszka Kowalska chce wzmocnienia kontroli nad decyzjami inwestycyjnymi w rejonie historycznej zabudowy Gdańska. Jako “rażący przykład niemożności sprawowania skutecznego nadzoru nad działaniami MKZ w Gdańsku” wskazano sprawę wydania pozwoleń na wykonanie tzw. koryta edukacyjnego/dwudzielnego w Forum Gdańsk.

Referat Prasowy Miasta Gdańska w odpowiedzi opublikował oświadczenie, w którym decyzja o zerwaniu porozumienia określona została jako zaskakująca. Miasto wyraża niepokój o przyszłość obszarów, które w ostatnich latach stały się przedmiotem sporu politycznego: “Co dalej będzie z Westerplatte czy terenami postoczniowymi? Czy chęć decydowania o tych miejscach bez udziału samorządu także leżała u podstaw wypowiedzenia umowy? Na to pytanie każdy może odpowiedzieć sobie sam”.

Wieczorem, w wywiadzie dla Gdańsk.pl, sprawę skomentował prezydent Paweł Adamowicz:

- Moim zdaniem decyzja jest czysto polityczna - stwierdził prezydent Gdańska. - Dodajmy: jest to decyzja czysto polityczno-partyjna. I oczywiście chodzi o Westerplatte, Forum Gdańsk jest tylko pretekstem. Mamy szereg pretekstów. PiS nie będzie rządził wiecznie, i na pewno te uprawnienia kiedyś wrócą do Gdańska, natomiast po co dzisiaj je zabierać, tego nikt nie wie. To też jest przykład centralizowania władzy w rękach instytucji podległych wojewodzie. Zamiast oddawać władzę w dół, koncentruje się ją u góry.

Poniżej publikujemy oba oświadczenia w pełnym brzmieniu:


OŚWIADCZENIE MIASTA GDAŃSKA:


Decyzja ta jest dla Miasta zaskakująca. Podobne porozumienia obowiązują w wielu miastach, m.in. w Sopocie, Gdyni, Poznaniu czy Szczecinie. Warto także podkreślić, że przez cały okres obowiązywania porozumienia, Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków otrzymywał kopie wszystkich decyzji miejskiego konserwatora i nie było do nich żadnych uwag.


Niestety, zapewne za taką decyzją stoją motywacje polityczne. Jest to kolejna próba odbierania kompetencji samorządom, jak to miało miejsce w Warszawie, gdzie także dwa lata temu rozwiązano takie porozumienie. Co dalej będzie z Westerplatte czy terenami postoczniowymi? Czy chęć decydowania o tych miejscach bez udziału samorządu także leżała u podstaw wypowiedzenia umowy? Na to pytanie każdy może odpowiedzieć sobie sam.


A przecież głównym powodem zawartego w Gdańsku w 2015 roku porozumienia było uproszczenie i przyspieszenie procedur konserwatorskich. Warto postawić pytanie: jak wygląda obecnie terminowość wydawania decyzji przez wojewódzkiego konserwatora zabytków i o ile dłużej będzie się teraz czekało na takie decyzje? Teraz każdy inwestor zamierzający inwestować na terenach chronionych w Gdańsku, zobowiązany będzie przejść procedurę uzyskania zgody Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.


W kompetencjach miejskiego konserwatora pozostaną na pewno dotacje na remonty zabytków, prowadzenie gminnej ewidencji zabytków oraz szeroko pojęta edukacja i upowszechnianie wiedzy na temat gdańskich zabytków. Przypomnijmy, że od 2005 roku Gdańsk udziela dotacji na prace konserwatorskie przy zabytkach podmiotom zewnętrznym. Do dziś przekazano na ten cel ponad 30 milionów złotych, w tym 820 tysięcy złotych przekazanych Gminie Miasta Gdańska jako pomoc międzygminna na rzecz kościoła p.w. św. Katarzyny.


Na pewno ulegnie przeorganizowaniu praca Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków, niewykluczone, że część etatów zostanie zlikwidowanych. Propozycja reorganizacji pracy Biura zostanie przedstawiona w najbliższych miesiącach. Za wcześnie także, by mówić, jakie miejskie inwestycje mogą zostać spowolnione przez wypowiedzenie porozumienia. Potrzeba kilku miesięcy, by to zweryfikować.

OŚWIADCZENIE WOJEWÓDZKIEGO KONSERWATORA ZABYTKÓW W GDAŃSKU:


Wojewoda Pomorski na wniosek Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków rozwiązał porozumienie z dnia 5 listopada 2015 r. zawarte z  Gminą Miasta Gdańska w sprawie prowadzenia spraw z zakresu właściwości Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku przez Gminę Miasta Gdańska. Oznacza to, że wszystkie sprawy dotyczące zabytków na terenie miasta Gdańska ponownie prowadzić będzie wyłącznie Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku.


W myśl porozumienia część kompetencji leżących dotychczas w gestii PWKZ przekazano Miejskiemu Konserwatorowi Zabytków w Gdańsku. MKZ w Gdańsku prowadził wszelkiego rodzaju uzgodnienia w odniesieniu do zabytków ujętych w gminnej ewidencji zabytków, większości obszarów wpisanych do rejestru zabytków, zabytków wpisanych indywidualnie do rejestru zabytków, jak również pomników historii.


W porozumieniu przekazano Prezydentowi Miasta Gdańska kompetencje Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w znacznie szerszym zakresie niż miało to miejsce w przypadku dwunastu innych analogicznych porozumień z jednostkami samorządu terytorialnego w woj. pomorskim – mówi Agnieszka Kowalska, PWKZ. - W przypadku pozostałych porozumień przekazujących sprawy z zakresu właściwości Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków jednostkom samorządu terytorialnego nie przekazywano kompetencji dotyczących wszelkich uzgodnień przy zabytkach nieruchomych wpisanych indywidualnie do rejestru zabytków.


Przekazane kompetencje obejmowały obszary będące przedmiotem nowych inwestycji. Wielokrotnie Gmina Miasta Gdańska lub jednostki jej podległe były i są inwestorami inwestycji podlegających uzgodnieniom Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku. Na terenie historycznych zespołów zabudowy, w tym również w granicach układu urbanistycznego Gdańska – pomnika historii inwestycje realizowane są na mocy umów partnerstwa publiczno-prywatnego pomiędzy prywatnymi inwestorami a Gminą Miasta Gdańska. W opisanych wyżej sytuacjach Prezydent Miasta Gdańska występuje jednocześnie jako inwestor-wnioskodawca oraz jako decydent.


W naszej ocenie porozumienie nie umożliwiało też sprawowania skutecznego nadzoru przez konserwatora wojewódzkiego nad działaniami Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku - informuje Agnieszka Kowalska.


Rażący przykład niemożności sprawowania skutecznego nadzoru nad działaniami MKZ w Gdańsku stanowi sprawa wydanych pozwoleń na wykonanie tzw. koryta edukacyjnego/dwudzielnego w Forum Gdańsk. Prace przeprowadzano na Kanale Raduni wpisanym indywidualnie do rejestru zabytków.


W związku z doniesieniami dotyczącymi realizacji przez inwestora w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego przekrycia historycznego Kanału Raduni we wrześniu 2017 r. PWKZ przeprowadził kontrolę działań MKZ w Gdańsku w zakresie w/w inwestycji. W wyniku przeprowadzonej kontroli PWKZ stwierdził nieprawidłowość wydanych decyzji, w tym tej  pozwalającej na wykonanie tzw. koryta edukacyjnego na Kanale Raduni z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.


Stosowne wystąpienie w tym zakresie wraz z zaleceniami PWKZ skierował do Prezydenta Miasta Gdańska. W wystąpieniu pokontrolnym znalazła się również informacja o przygotowaniu przez Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wniosku do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o stwierdzenie nieważności w/w decyzji. Decyzja MKZ wygasła z dniem 31.12.2017 r., po złożeniu wniosku o unieważnienie przez PWKZ .


Pomimo wygaśnięcia decyzji inwestor prowadził prace związane z wykonywaniem dwudzielnego dna Kanału Raduni, a MKZ pomimo ustnych zaleceń wstrzymania tychże prac nie podjął żadnych działań z zakresu nadzoru konserwatorskiego.


W lutym 2018 r.  MKZ w Gdańsku, na wniosek inwestora, pomimo otrzymanych zaleceń pokontrolnych PWKZ ponownie wydał decyzję pozwalającą na realizację tzw. koryta edukacyjnego. Jednocześnie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wszczął postępowanie nieważnościowe.


W wyniku przeprowadzonego postępowania organu II instancji obie decyzje dotyczące tzw. podwójnego dna Kanału Raduni wydane przez Miejskiego Konserwatora Zabytków zostały unieważnione. Pomimo upływu kilku miesięcy MKZ nie podjął żadnych działań zmierzających do usunięcia skutków błędnych decyzji i nie wszczął postępowania w sprawie nakazania przywrócenia zabytku – Kanału Raduni – do stanu poprzedniego.


- Ta sytuacja wskazuje na brak realnego wpływu PWKZ na działania prowadzone przez Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku nawet w przypadku złamania obowiązujących przepisów – podsumowuje Agnieszka Kowalska. - Zgodnie z zapisami porozumienia wszelkie czynności mogą skutecznie zostać podjęte dopiero po zajęciu stanowiska przez MKZ w Gdańsku. W ocenie PWKZ porozumienie utrudniało skuteczną ochronę zabytków, do których kompetencje przekazano  MKZ w Gdańsku. Jego rozwiązanie uważamy więc za zasadne.


Porozumienie obowiązywać będzie jeszcze przez trzy miesiące. Termin jego wypowiedzenia kończy się 28 lutego 2019 roku.

TV

Warzywa od rolników przy pętli Łostowice - Świętokrzyska