W sali podziemnej Wielkiej Zbrojowni w środowe popołudnie, 11 grudnia 2019 r,. zebrała się kameralna grupa gdańszczanek i gdańszczan, którzy mimo przedświątecznej gorączki postanowili poświęcić kilka godzin na rozmowy o gdańskim budżecie obywatelskim.
Kto przyszedł na spotkanie? Doświadczeni autorzy projektów, którym udało się przynajmniej jeden pomysł przeprowadzić z sukcesem przez głosowanie i które (w większości) zostały już także zrealizowane. Kilka osób - nie wszystkie - należy także do rad dzielnic. Radę Miasta Gdańska reprezentowała radna Kamila Błaszczyk (KO).
Dyskusja o BO przebiegła w podziale na cztery obszary.
Jeśli chodzi o pierwszy obszar do dyskusji: “jak zachęcić ludzi do składania wniosków? Jak skonstruować budżet , by mieszkańcy czuli, że jest sprawiedliwy?” uczestnicy spotkania postulowali przede wszystkim:
- by poszukać bardziej sprawiedliwego sposobu podziału środków finansowych na dzielnice, który nie krzywidziłby dzielnic takich jak Olszynka, czy Rudniki gdzie na stosunkowo dużej powierzchni mieszka mało osób. Obecnie na wysokość sumy przynależnej danej dzielnicy w BO w 30 proc. składa się kwota stała, a 70 proc. kwoty zależy od liczby mieszkańców. Postulowano by owe 70 proc. podzielić tak, by 35 proc. zależało od liczby mieszkańców, a 35 - od powierzchni dzielnicy.
- bolączką głosowania są projekty dzielnicowe, które znalazły się na II miejscu pod względem popularności (są często zbyt drogie, by "załapać się" do realizacji razem ze zwycięskimi). Uznano, że marnuje się potencjał włożony w promocję tych projektów i zniechęca ich autorów do dalszego działania. Zaproponowano, by na poczet takich sytuacji zabezpieczyć pozadzielnicową pulę (odbierając każdej dzielnicy po 3 proc. ze środków), należałoby popracować nad szczegółowymi zasadami rozdziału środków dla takich “dwójek”;
- wskazano na pomysł wyłączenia terenów szkolnych i przedszkolnych z obszaru realizacji BO jako “nieuczciwej konkurencji”
Drugą kwestią do dyskusji były zagadnienia zebrane pod hasłem “Głosowanie i wybór projektów”:
- mocno dyskutowano nad sposobem weryfikacji głosujących, którego oparcie na numerze Pesel nie jest doskonałe i dało niestety pole do nadużyć. Wskazano, że dla wielu osób konieczność podania numeru Pesel stanowi barierę “nie do przejścia” i przez to nie biorą udziału w głosowaniu. Zaproponowano, by do weryfikacji wystarczyły np. 3 ostatnie cyfry tego numeru i dodatkowo nazwa ulicy, przy której mieszka głosujący.
- pomysł weryfikacji z zastosowaniem skrzynki ePUAP nie przeszedł - w tym roku zastosowano takie rozwiązanie w Mielcu, w głosowaniu nad BO udział wzięło tylko tysiąc osób.
Kolejny temat to promocja - samego budżetu obywatelskiego i projektów:
- obecni podkreślili, że najlepszą promocją BO jest szybka i sprawna realizacja projektów;
- postulowano zwiększenie liczby plakatów dostępnych dla autorów projektów, które mogliby wykorzystać w ich promocji;
- wskazano na potrzebę maksymalnego wykorzystania w trakcie głosowania na BO małych nośników reklam w autobusach i tramwajach oraz na citylightach we wiatach przystankowych;
- pojawił się też pomysł, by możliwie każdy projekt zrealizowany ze środków BO oznaczyć tabliczką informacyjną;
- zaproponowano “hydepark BO” w uczęszczanym przez mieszkańców miejscu publicznym, w którym np. w weekend każdy wnioskodawca mógłby zaprezentować swój pomysł;
- miejscem przypomnienia o tym, że warto oddać głos mogą być spotkania z cyklu “Okrągły Stół” z prezydent Gdańska w dzielnicach, a także lokalne uroczystości/festyny
- w każdej dzielnicy w miejscu uczęszczanym przez mieszkańców potrzebne są tablice ogłoszeń, na których rada dzielnicy mogłaby przypominać m.in. o głosowaniu na BO;
- zaproponowano zebranie grupy mailingowej z adresów e-mail głosujących, by za rok wszystkim przypomnieć o kolejnej edycji (oczywiście za ich zgodą i po weryfikacji pomysłu z przepisami RODO);
- najmłodsi mieszkańcy powinni uczyć się o BO w szkole.
I ostatni temat konsultacji - realizacja projektów:
- część osób skrytykowała wydłużenie okresu realizacji zwycięskich projektów do dwóch lat - zbyt długie oczekiwanie na efekty głosowania zniechęcać może do oddania głosu i składania wniosków do BO;
- podkreślono zgodnie, że kontakt autora projektu z pracownikami Dyrekcji Rozbudowy Miasta Gdańska jest niewystarczający i że każda zmiana w projekcie powinna być z nim uzgadniania, powinien być także powiadamiany o rozpoczęciu każdego kolejnego etapu realizacji swojego projektu;
- wskazano na potrzebę większej transparentności działań wokół projektu - jego początkowy koszt i zakres, często nie jest tożsamy z efektem końcowym;
Pierwsze przygotowania do edycji BO 2021 już ruszyły. W kolejnej edycji na pewno wydzielone zostaną środki na tzw. zielony Budżet Obywatelski.
