• Start
  • Wiadomości
  • Gdańsk upamiętnił Franka Meislera - wybitnego rzeźbiarza, autora Pomnika Kindertransportów

Gdańsk upamiętnił Franka Meislera - wybitnego rzeźbiarza, autora Pomnika Kindertransportów

Urodził się w Gdańsku i tu spędził młodość, ale w 1939 roku został stąd wywieziony Kindertransportem. To naznaczyło twórczość Franka Meislera, rzeźbiarza i architekta: stworzył m.in. wymowny Pomnik Kindertransportów w naszym mieście - kolejne w Londynie i Berlinie. Podczas V Światowego Zjazdu Gdańszczan odsłonięto tablicę ku jego pamięci. Zawisła na budynku na rogu ulicy Długiej i Tkackiej.
08.07.2018
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Moment odsłonięcia tablicy pamiątkowej. Nz. Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, Lucie Feighan, Michal Meisler-Yehuda i Marit MeislerBarr
Moment odsłonięcia tablicy pamiątkowej. Nz. Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, Lucie Feighan, Michal Meisler-Yehuda i Marit MeislerBarr
Fot. Grzegorz Mehring / www.gdansk.pl

Odsłonięcie tablicy pamiątkowej Franka Meislera odbyło się w niedzielę, 8 lipca, przy rogu ulicy Długiej i Tkackiej, pod budynkiem o numerze 81/83 - to ostatnie miejsce zamieszkania w Gdańsku cenionego rzeźbiarza i architekta, który w 1939 roku został wywieziony Kindertransportem do Londynu.

- To niezwykle wzruszający poranek gdański. Znałem Franka krótko, ale mam wrażenie, intensywnie. W jego biografii odzwierciedla się tragiczna historia Europy i świata ostatnich kilkudziesięciu lat - powiedział prezydent Gdańska Paweł Adamowicz podczas uroczystości odsłonięcia tablicy. - Był jednym z ostatnich świadków historii - uczestnikiem wyjazdów Kindertransportem do Wielkiej Brytanii tuż przed wybuchem II wojny światowej. Stał się przewodnikiem po nieznanej historii Gdańska żydowskiego. Nie da się zrozumieć świata ani historii bez zanurzenia się w dramat Holocaustu, bez próby dotknięcia tego niebywałego w dziejach ludzkości zbiorowego morderstwa.

Tablica zawisła na budynku u zbiegu ulicy Długiej i Tkackiej - to tu mieszkał Frank Meisler aż do wywiezienia Kindertransportem
Tablica zawisła na budynku u zbiegu ulicy Długiej i Tkackiej - to tu mieszkał Frank Meisler aż do wywiezienia Kindertransportem
Fot. Grzegorz Mehring / www.gdansk.pl

Na odsłonięcie tablicy przybyła do Gdańska najbliższa rodzina artysty z Izraela - córki Michal Meisler Yehuda i Marit Meisler Barr, wraz z rodzinami, oraz wieloletnia partnerka Meislera, Lucie Feighan.

- Słowo Danzig często rozbrzmiewało w naszym rodzinnym domu. Określało ono legendarne, nieistniejące już miejsce. Wolne Miasto Gdańsk było opowieścią, które towarzyszyło naszemu dorastaniu. Dla naszego ojca Franka Meislera oznaczało ostatnie momenty normalnego, rodzinnego życia - powiedziała jego najstarsza córka, Michal Meisler Yehuda.

Frank Meisler (1925-2018) był gdańszczaninem o polsko-żydowskich korzeniach. W wyniku usunięcia przez nazistów żydowskich dzieci ze szkół publicznych w Wolnym Mieście Gdańsku, nie mógł kontynuować nauki w szkołach senackich. Podjął więc naukę w Polskim Gimnazjum im. Macierzy Szkolnej, mieszczącym się przy ulicy Okopowej.

- Był to zdolny młody człowiek, który dobrze poznał literaturę i język polski. Kiedy po wielu latach spotykałem się z nim w Londynie czy Tel Awiwie, choć nie czuł się pewnie w mowie polskiej - zupełnie niesłusznie - posługiwał się piękną, czystą polszczyzną - wspomina prezydent Adamowicz.

Pomnik Kindertransportów w Gdańsku po wyrwaniu figury chłopca przez wandala
Pomnik Kindertransportów w Gdańsku po wyrwaniu figury chłopca przez wandala
Dominik Paszliński / www.gdansk.pl

Doświadczenie wysłania Kindertransportem odcisnęło piętno na jego twórczości - Meisler jest m.in. autorem serii europejskich pomników upamiętniających te wydarzenia, w tym pomnika przed Dworcem PKP w Gdańsku Głównym, przedstawiającym dzieci uciekające przed zbliżającym się Holocaustem. Jego rzeźby stoją także w Berlinie - miejscu przesiadek, i na dworcu w Londynie - gdzie podróż Kindertransportów się kończyła.

Pod koniec wojny służył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, był żołnierzem rządu polskiego w Londynie. Od 2014 Meisler był Honorowym Ambasadorem Gdańska w Izraelu.

Zmarł w marcu 2018 roku.

Meisler i von Winter na dobry początek

Odsłonięcie tablicy Meislera odbyło się w ramach V Światowego Zjazdu Gdańszczan. Dzień wcześniej w posobny sposób upamiętniono Leopolda von Wintera - nadburmistrza Gdańska w latach 1863-1890, cechującego się przyszłościową wizją. Za jego 27-letniej kadencji miasto wkroczyło w erę nowoczesności: zmodernizowano instalacje wodno-kanalizacyjne, zreorganizowano miejskie szkolnictwo i wybudowano nowe szkoły, a także nowoczesny szpital miejski. Był to także czas, kiedy na ulice miasta wprowadzono tramwaje konne oraz otwarto nowe połączenia kolejowe z Berlinem i Warszawą.

Tablicę umieszczono na budynku przy ulicy Garbary 5, gdzie mieszkał Leopold von Winter.

To nie koniec pamiątkowych tablic. Gdańsk zamierza w ten sposób informować o najważniejszych osobach i wydarzeniach dla miasta. Kolejne tablice będą umieszczane w miejscach, które odegrały ważną rolę w wydarzeniach historycznych, bądź są związane z urodzeniem, pobytem, prowadzoną działalnością lub śmiercią znaczących dla Gdańska osób.

- Dzięki temu chcemy upowszechniać wśród mieszkańców i turystów wiedzę o miejscach związanych z wydarzeniami i osobami ważnymi dla historii Europy, Polski, Pomorza i Gdańska - mówi prezydent Gdańska.

Nowy wzór tablic pamiątkowych w Gdańsku
Nowy wzór tablic pamiątkowych w Gdańsku
Fot. Grzegorz Mehring / www.gdansk.pl

W odróżnieniu od tradycyjnych tablic pamiątkowych, nowe sygnalizują ważność danego miejsca, nie zawierają natomiast obszernych biografii. Podobne systemy identyfikacji są wdrażane w największych miastach europejskich na przykład Berliner Gedenktafel czy blue plaque w Londynie.

Projekt tablic przygotowała Anita Wasik z Akademii Sztuk Pięknych. Są owalne, w kolorze ciemnografitowym. Zastosowano krój czcionki Servus Slab przygotowany przez Michała Jarocińskiego. Teksty nim przygotowane będą dostępne w dwóch językach: po polsku i angielsku. W przypadku wyjątkowych postaci i miejsc będzie również dostępne tłumaczenie na trzeci język.

Aby zapewnić spójność wizualną, wymianie ulegną także dotychczasowe tablice pamiątkowe.

Czytaj także: 

Mobilne Muzeum Gdańska: podziel się swoją historią i pomóż stworzyć nową wystawę o naszym mieście

Szanty pod Żurawiem, projekcja filmu Romana Polańskiego, pokaz laserowy. ZOBACZCIE zdjęcia

Thomas von Winter: jestem dumny z mojego prapradziadka Leopolda. ROZMOWA

Nigel Kennedy i Cappella Gedanensis zagrali razem w Centrum św. Jana. FOTOREPORTAŻ

V Światowy Zjazd Gdańszczan. ZOBACZ niektóre atrakcje drugiego dnia

Wisłoujście 1628, czyli jak polskie okręty walczyły z wojskami szwedzkimi. INSCENIZACJA

Uroczyste otwarcie V Światowego Zjazdu Gdańszczan. Posłuchaj debaty o tożsamości

Rodzinne Zdjęcie Gdańszczan gotowe! Zobacz, kto nas sfotografował. ROZMOWA

TV

Lekcja Obywatelska z prezydent Gdańska w Zespole Szkół Specjalnych nr 1