• Start
  • Wiadomości
  • 11 gdańskich fontann. Gdzie można przysiąść przy szemrzącej wodzie?

11 gdańskich fontann. Gdzie można przysiąść przy szemrzącej wodzie?

Z początkiem majówki ruszyła Fontanna Neptuna, działa również Fontanna Grunwaldzka we Wrzeszczu. W środę, 3 maja, przy Fontannie Heweliusza odbędzie się koncert carillonowy inaugurujący tradycyjne “wodno-muzyczne” spektakle. Wkrótce wszystkie nasze fontanny obudzą się z zimowego snu.
01.05.2017
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl

Fontanna Neptuna`2017 - już działa i jest podziwiana w pełnej, wodnej krasie

FONTANNA NEPTUNA

Ta najstarsza, najpiękniejsza i najważniejsza dla Gdańska fontanna uruchomiona została w 1634 roku. Projektantem i wykonawcą prac kamieniarskich był Abraham van den Block. Odlew figury boga mórz i oceanów wykonał Piotr Husen, ogrodzenie zaś Jan Rogge.

Jak podaje Gedanopedia - początkowo funkcjonowała tylko w niektóre letnie dni.

W drugiej połowie XVIII wieku obiekt przeszedł kapitalny remont pod kierunkiem rzeźbiarza Johanna Carla Stendera, który wykuł nowe fragmenty czaszy i basenu, dodając fantazyjne rokokowe wizerunki morskich zwierząt. Ślusarz Jakob Barren zaś zrekonstruował zniszczone metalowe ogrodzenie, umieszczając nad furtkami pozłacane orły i herby Gdańska. W tym czasie fontanna działała również w ograniczonym czasie: od Wielkanocy do końca września, trzy razy w tygodniu przez godzinę.

W 1945 roku figurę Neptuna i czaszę ukryto w Parchowie (niedaleko Bytowa), które po restauracji wróciły na swoje miejsce przed Dworem Artusa dopiero w 1954 roku. Bóg mórz dostał wówczas m.in. nowy trójząb, wykonany przez Stanisława Goździelewskiego. Elementy ogrodzenia, orły i herby Gdańska odtworzył Stanisław Nowakowski.

System technologiczny fontanny został zmodernizowany w 2012 roku. Prymitywny układ zamknięty wody został zastąpiony nowym, zamontowano zmiękczacz wody, i lampy UV, które uzdatniają wodę. Fontanna pracuje w zamkniętym obiegu wody z systemem filtracji opartym na filtrze żwirowym.

Woda w fontannie Neptuna jest zmiękczana po to, by nie osadzał się w niej kamień. Filtr piaskowy oczyszcza ją z zawiesin powstających z odchodów ptaków, pyłów z powietrza i innych zanieczyszczeń organicznych, natomiast lampa UV rozprawia się z zanieczyszczeniami bakteriologicznymi. Dzięki tym procesom w fontannie nie lęgną się komary. Uwaga! Skuteczność podczyszczania jest ograniczona, dlatego woda w fontannie nie jest zdatna do picia.

Strumienie w Fontannie Neptuna tryskają z trójzęba, ze umieszczonych u stóp boga mórz figur koni morskich, a także z krawędzi postumentu. Następnie woda spada na czasze fontanny, skąd strumieniami wypluwanymi przez rzygacze opada do dolnego basenu.


Fontanna Jaśkowa Dolina, ona niezmienna, ale wokół nic już nie przypomina krajobrazu z 1909 roku. Zdjęcie wykonane podczas budowy CH Manhattan, czerwiec  2002 r.

FONTANNA JAŚKOWA DOLINA

Zbudowana została w trakcie przebudowy rynku wrzeszczańskiego w 1909. Stoi we Wrzeszczu u zbiegu ulic Grunwaldzkiej i Jaśkowej Doliny i stanowi część pochodzącej z czasów przebudowy wspomnianego rynku zabytkowej kompozycji urbanistyczno-architektonicznej zamykającej południowo-wschodni bok prostokątnego skweru wzdłuż ul. Grunwaldzkiej, pomiędzy ul. Jaśkowa Dolina a ul. Partyzantów.

Nie wiadomo dziś kto był autorem projektu i wykonawcą tej wdzięcznej fontanny, na której szczycie przycupnęły dwa amorki siedzące na delfinach. Dno basenu wykonane jest z betonu, w czterech przedzielonych szczelinami segmentach. Kamieniarka zrobiona jest z trawertynu (martwica wapienna, rodzaj wapienia o charakterystycznych zespołach dużych porów). W stronę skweru fontanna zwrócona jest dekoracyjną ścianą z kamienną ławką z grupkami rzeźbiarskimi wieńczącą część centralną. Front fontanny znajduje się od strony ul. Jaśkowa Dolina, jest bogato rzeźbiony (girlandy kwiatów i muszli), trójczłonowy z wyższą i rozbudowaną częścią centralną, wyposażony w elementy tryskające wodą (trzy dysze zasłonięte muszlami i dwa pyski delfinów). Wody wypływa z tryskaczy do czaszy w kształcie muszli, z której przelewa się do pięciobocznego basenu.

Fontanna Grenadierów powstała w 1933 roku


FONTANNA GRENADIERÓW

Ta fontanna ze Starego Przedmieścia oddana została do użytku w 1933 roku, stoi na chodniku u zbiegu ulic Św. Trójcy i ul. Okopowej (w narożniku skweru przy kościele pw. Św. Trójcy i Muzeum Narodowym).

Autorem projektu był architekt Geo Jercke. Skromna kamieniarka fontanny, pozbawiona ozdobników, wykonana jest z trawertynu. Są to dwa kamienne prostopadłościany – jeden niski i szeroki, w który wnika drugi - wysoki i smukły. Od frontu przylega do nich półkolisty, niski, ale stosunkowo głęboki basen. Wylewka usytuowana jest w ścianie wysokiego prostopadłościanu, stąd woda wylewa się do basenu. Dno basenu ułożone zostało z kamiennych płyt.


Fontanna Szeroka, Park Świętopełka za nią w tym sezonie prezentuje się już w nowej odsłonie

FONTANNA SZEROKA

Jak sama nazwa wskazuje ta oddana do użytku około 1965 roku fontanna znajduje się przy ul. Szerokiej, a dokładnie na szerokim chodniku w południowo-wschodnim narożniku skweru pomiędzy ulicami Szeroką, Świętojańską, Groblą II i Szklary.

Autorem projektu jest Alfons Łosowski. Na fontannę składa się duży, płaski basen w kształcie nerki, którego głównym elementem jest kompozycja trzech granitowych głazów narzutowych ustawionych pionowo i opracowanych rzeźbiarsko na powierzchni. Krawędzie obrzeża basenu niewiele wystają ponad powierzchnię chodnika. Dno basenu wykonane jest jako wylewka betonowa. Ścianki basenu zrobione są z przeszlifowanego lastrico. Elementami tryskającymi wodą są trzy tryskacze osadzone w dnie przy krawędzi basenu.

W tym roku otoczenie fontanny - Park Świętopełka zaprezentuje się w nowym wydaniu.


Fontanna Bremeńska -  dar od Bremy dla Gdańska

FONTANNA BREMEŃSKA

Stanęła na Placu Kobzdeja w Śródmieściu w 1999 roku (skwer pomiędzy ul. Pańską, Podwalem Staromiejskim i wylotem ul. Szerokiej do Targu Drzewnego).

Gdańska wersja jest kopią słynnej XIX-wiecznej fontanny bremeńskiej. Została odlana z brązu i pokryta na powierzchni sztuczną patyną z elementami polerowanymi z mosiądzu. Ma kształt wysmukłej kolumny zwieńczonej głowicą. Umieszczono na niej czaszę z figurą ptaka. W dolnej części kolumny jest basenik, a u dołu niecka pełniąca funkcję podstawy fontanny. Elementami tryskającymi wodą są cztery wylewki w formie lwich pyszczków oraz z cztery pyszczki psów u podstawy trzonu. Ta fontanna jest darem od partnerskiego miasta Bremy – symbolem jedności i pojednania Niemiec i Polski. Musi być demontowana na okres zimowy - konstrukcja czaszy nie pozwala na pozostawienie jej na miejscu przy niskich temperaturach - zamarzająca woda mogłaby ją uszkodzić.


Fontanna Grassowska przy Placu Wybickiego

FONTANNA GRASSOWSKA

Oddana do użytku w 2002 roku fontanna znajduje się w Dolnym Wrzeszczu, na skwerze w zachodniej części placu Józefa Wybickiego, u zbiegu ulic Pestalozziego, Lelewela i Grażyny.

Składa się z kręgów usytuowanych wokół centralnego punktu, jakim jest kamienny słup zwieńczony figurką tańczącej dziewczynki (Tulli Pokriefke) odlanej z metalu. Tulla jest bohaterką książek Güntera Grassa - “Psie lata” oraz “Kot i mysz”.

Wokół słupa roztacza się pierwszy krąg - dno basenu wykonane z płyt granitowych i otoczone drugim kręgiem – kamiennym murem z elewacją z polerowanego kamienia magmowego. W murku po jego obwodzie rozmieszczonych jest 16 słupków w formie prostopadłościanu, w których ukryte są tryskacze oraz urządzenia oświetleniowe fontanny. Trzecim kręgiem jest chodnik z kostki betonowej, dokoła którego rozciąga się krąg czwarty: niski murek z rustykalnych kamieni magmowych z czterema „wejściami” flankowanymi słupkami z polerowanego kamienia magmowego. Są one jednocześnie fundamentami pod metalowe słupy oświetleniowe stylizowane na latarnie gazowe. Ostatni krąg to zewnętrzny chodnik, do którego prowadzą dojścia ze skweru i ulicy.

Niezależnym elementem fontanny jest usytuowana obok altanka z metalową ławeczką, na której siedzą dwie figury: Güntera Grassa i jego książkowego bohatera, Oskara grającego na blaszanym bębenku.

Basen i otoczenie zaprojektował Grzegorz Sulikowski. Twórcą rzeźb jest Sławoj Ostrowski.


Ptaki brodzące w Fontannie Grunwaldzkiej

FONTANNA GRUNWALDZKA

Cieszy oko w Górnym Wrzeszczu od 2007 roku. Znajduje się w północno-wschodniej część skweru pomiędzy ulicami Grunwaldzką i Partyzantów, przy ulicy Grunwaldzkiej 118 (prz Parku de Gaulle`a).

Fontanna ma kształt podłużny, jej niecka wyłożona została ciemnozielonym granitem. Wzdłuż niej zaprojektowano siedziska z piaskowca, stanowiące wykończenie niecki. W niece “brodzi” pięć ptaków odlanych z metalu (najczęściej uznawanych za czaple). Fontannę wyposażono w osiem dysz umieszczonych w tej samej płaszczyźnie co nawierzchnia niecki, wyrzucających strumienie wody na wysokość ok. 1,5 m. Jest oświetlana światłem sprzężonym ze strumieniami wody.

Autorzy projektu: Przemysław Grzelak i Tadeusz Rostkowski.


Fontanna Czterech Kwartałów - wodna oaza w centrum miasta, ukochana przez najmłodszych gdańszczan

FONTANNA CZTERECH KWARTAŁÓW

Jest ukochaną fontanną małych gdańszczan, powstała w 2009 roku, w południowo-zachodnim narożniku chodnika u zbiegu ulic Grobla I i Św. Ducha, naprzeciw Kaplicy Królewskiej.

Fontanna Czterech Kwartałów ma kształt kwadratu o boku sześciu metrów, podzielonego na cztery części symbolizujące historyczne, spotykające się w tym miejscu kwartały miasta: Kogi, Wysoki, Szeroki oraz Rybacki. W każdej części obiektu znajdują się szklane kwadratowe pola (niebieskie, pomarańczowe, białe i czerwone), symbolizujące historyczny kolor chorągwi, które nocą są podświetlane. W narożniku każdej z czterech kwart leży odlany z brązu lew – symbol Gdańska, każde ze zwierząt ma inną pozę.

Płyta fontanny ułożona jest w poziomie chodnika z ciemnych płyt granitowych. Po zewnętrznej stronie płyt ułożony jest pas z jasnoszarej kostki granitowej. W płycie fontanny umieszczone są 24 dysze (po sześć w każdej z czterech kwartałów), które pozwalają na różny rozprysk wody w zależności od zaprogramowanego cyklu. Autorzy: architektura - Jakub Szymański, konstrukcja – Jacek Dobkowski, instalacje sanitarne – Jerzy Hoppe, instalacje elektryczne – Zbigniew Tomczyk. W tym roku fontannę czeka remont (zobacz ramka na dole tekstu), zostanie uruchomiona w czerwcu.


Wieczorny spektakl Opowieści fontanny przyciągnął tłumy do Fontanny Heweliusza, w tym roku również czeka nas inauguracyjny spektakl, z carillonem w tle

FONTANNA HEWELIUSZA

Stoi na placu im. Jana Heweliusza, między ul. Korzenną, Rajską i Wielkie Młyny od lata 2014 roku. Powstała z inicjatywy Miasta Gdańska i spółki Gdańska Infrastruktura Wodociągowo - Kanalizacyjna (fundator)

Fontanna składa się z dwóch części. Pierwsza - wodospad znajduje się blisko Wielkiego Młyna i nawiązuje do kaskad wodnych tworzonych przez kanał Raduni. Woda wypływa tutaj ze ściany kamiennej, tworząc wodospad podświetlony światłem. Cienka wodna tafla pracuje jak lustro, w którym odbijają się elementy architektury, zieleni i nieba - to pierwsza fontanna w Polsce wykorzystująca ten efekt.

Druga, główna część fontanny składa się z dysz. Dzielą się one na 60 dysz spieniających, osiem dysz laminarnych i trzy komplety dysz w pierścieniach. Dzięki takiej konstrukcji, fontanna może tworzyć kilka obrazów wodnych, odwołujących się między innymi do osoby Jana Heweliusza oraz do okazji jaką upamiętnia, tj. do realizacji Gdańskiego Projektu Wodno-Ściekowego (w latach 2006 - 2012)

W fontannie zastosowano dwa rodzaje reflektorów: duże - podświetlające tarcze wodne i wodospad oraz małe reflektorki zamontowane w płytach na powierzchni fontanny. W głównej części fontanny znajduje się około 60 elementów świetlnych.

Fontanna działa według specjalnie przygotowanej choreografii światła i wody. Scenariusz jej działania to powtarzająca się godzinna sekwencja, składająca się z pięciu 12-minutowych programów o różnym charakterze. Efekty te odzwierciedlają cztery symboliczne nastroje fontanny (oczekiwanie/samotność, tęsknota/niepokój, radość/spotkanie i euforia/spełnienie). Na koniec cyklu fontanna wkracza w najbardziej widowiskowy program specjalny, który jest kumulacją wszystkich nastrojów. Autorem projektu jest gdański architekt Roland Kwaśny.

PIERWSZY SPEKTAKL PRZY FONTANNIE HEWELIUSZA JUŻ 3 MAJA!


Pokazy możliwości Fontanny Heweliusza z akompaniamentem carillonu Kościoła św. Katarzyny odbywają się od 2016 r. W ubiegłym roku grano utwór Kamila Cieślika „Opowieści fontanny Heweliusza” (kompozycja zwyciężyła w konkursie „Fontannie bije ten dzwon”, który miał wyłonić muzykę dla fontanny). W tym roku program pokazów zostanie poszerzony o dodatkową kompozycję oraz dodatkowe koncerty z carillonistami na żywo. Wszystkie wydarzenia odbywają się przy współpracy Miasta Gdańsk, GIWK, Polskiego Towarzystwa Carillonowego i Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.


Pierwsze pokazy odbędą się już w maju:

- 3 maja o godz. 21.00 odbędzie się inauguracyjny koncert specjalny pod nazwą „PULSARIA PERPETUA” Giedrius Kuprevičius (Litwa) – carillon;

- w każdy majowy piątek, sobotę i niedzielę o 21.45 grany będzie utwór „Opowieści Fontanny Heweliusza”


Plan pokazów i koncertów na całe lato dostępny będzie wkrótce na stronie internetowej GIWK.


Fontanna na placu ks. Gustkowicza w Nowym Porcie

FONTANNA NA PLACU KS. GUSTKOWICZA

Ta jedyna w Nowym Porcie fontanna powstała w 2014 roku w trakcie rewitalizacji placu ks. Gustkowicza. Ma kształt kwadratu o boku 6,40 m. Jest „wbudowana” w plac (na poziomie terenu) i wyłożona czarnym granitem w którym osadzonych jest osiem dysz o maksymalnej wysokości strumienia wody 1,5 m. Autor projektu to architekt Andrzej Małek.


Mokra Fosa sięga wysoko swym fontannowym ramieniem

FONTANNA MOKRA FOSA

Równolatkę fontanny w Nowym Porcie oglądać można w Śródmieściu w Parku “Grodzisko” na zbiorniku retencyjnym o tej samej nazwie - Mokra Fosa, który mieści się u zbiegu ulic Nowe Ogrody i Powstańców Warszawskich. Fontanna usytuowana jest na zbiorniku w formie „wulkanu” tryskającego wodą na wysokość sześciu metrów.

Fontanna wykonana została przez Gdańskie Wody (wówczas jeszcze Gdańskie Melioracje) przy współudziale Centrum Hewelianum i służy jednocześnie jako system napowietrzający wody w zbiorniku. Podobna fontanna funkcjonowała także na zbiorniku retencyjnym Srebrzysko, ale się zepsuła - w tym roku powstanie nowa.

CO TRZEBA ZROBIĆ, BY RUSZYŁA FONTANNA?


Administratorem wszystkich miejskich fontann, poza Fontanną Heweliusza, która jest pod opieką GIWK, są Gdańskie Wody.

Standardowe prace konserwacyjne i przygotowawcze przed sezonem rozpoczną się zawsze w ostatnim tygodniu kwietnia i polegają głównie na przeglądach: pomp, układu zasilania, automatyki sterującej, zaworów czasowych oraz na montażu dysz.

Rocznie na opiekę nad fontannami Gdańskie Wody przeznaczają około 100 tys. złotych. 

W tym roku poważny remont czeka Fontannę Czterech Kwartałów, której system wewnętrzny zdążył się już wyeksploatować.


- Oceniając koszty naprawy doszliśmy do wniosku, że lepiej wymienić go na nowy - mówi Agnieszka Kowalkiewicz, rzeczniczka prasowa GW. - Będzie zamontowany nowocześniejszy system, który pozwoli lepiej regulować wypływ wody z poszczególnych dysz, co podniesie estetykę działania fontanny.


W “Czterech Kwartałach” zostanie również wymienione oświetlenie: zamiast jednobarwnego będzie wielokolorowe. Prace potrwają około siedmiu tygodni, dlatego otwarcie obiektu przesunie się na czerwiec. Remont będzie kosztował około 600 tys. zł.



TV

Po Wielkanocy zacznie jeździć autobus na wodór