 |
Ponad 30 km wydzielonych dróg rowerowych zostanie wybudowanych w Gdańsku do 2014 roku. Jednak doświadczenia Gdańska, jak też wielu europejskich miast wskazują, że budowa wydzielonych dróg rowerowych nie jest działaniem wystarczającym, a niekiedy nie jest nawet działaniem koniecznym do osiągnięcia głównego celu polityki rowerowej, czyli wzrostu skali ruchu rowerowego. W Gdańsku w ciągu ostatnich 10 lat wybudowano 80 km dróg rowerowych, a udział ruchu rowerowego, w tym samym okresie, wzrósł jedynie z 1,3% do 2%. Miasta niemieckie, np. Berlin, czy Rostok, osiągnęły w znacznie krótszym okresie wzrost udziału ruchu rowerowego do ponad 10%. Kluczem do sukcesu jest niemieckie podejście systemowe oparte na wielokierunkowym rozwoju udogodnień dla rowerzystów (uspakajanie ruchu, pasy rowerowe w jezdniach, budowa parkingów rowerowych, systemy wsparcia dla osób i firm korzystających z rowerów) i przede wszystkim skutecznej promocji (kampanie skierowane do pracodawców, kobiet, osób starszych itd.).
Gdy w Gdańsku mówimy ?rower", wiemy, że w swej istocie oznacza to poprawę jakości przestrzeni publicznych, poprawę jakości życia mieszkańców oraz generowanie przychodów i nowych miejsc pracy w lokalnej gospodarce. Naszym celem jest rozwój miasta. - Paweł Adamowicz, Prezydent Miasta Gdańska.
Gdańsk mobilnej aktywności
Gdańsk korzysta ze sprawdzonych wzorców zachodnioeuropejskich, czego wyrazem jest prowadzony obecnie audyt polityki rowerowej wg metodologii BYPAD (Bicycle Policy Audit) oraz aplikacja do projektu Central MeetBike, którego głównym atutem jest transfer wiedzy. Na tym jednak nie poprzestajemy. Zamierzamy utrzymać pozycję lidera na arenie krajowej w dziedzinie rozwoju ruchu rowerowego oraz pójść o krok dalej - stawiając kompleksowo na rozwój aktywnej mobilności, czyli nie tylko jeżdżenia rowerem, ale również chodzenia pieszo. Wsparcie aktywnej mobilności jest obecnie największym wyzwaniem dla wielu miast europejskich i w zasadzie wszystkich miast w Polsce. Na przełomie września i października w Gdańsku odbędzie się pierwszy Polski Kongres Aktywnej Mobilności, podczas którego powołane zostanie stowarzyszenie grupujące samorządy wspierające aktywną mobilność w Polsce.
Program BYPAD to kapitalne narzędzie służące budowaniu lokalnej demokracji. Celem polityki rowerowej nie może być budowa ścieżek rowerowych, ale wzrost ruchu rowerowego. W zupełnie nowym świetle przedstawia też rolę aktywnej mobilności. Wspieranie aktywnej mobilności jest wyrazem troski o przyszłe pokolenia mieszkańców Gdańska. - Agnieszka Owczarczak, Radna Miasta Gdańska.
Karta brukselska
Podczas światowego kongresu rowerowego Velo-city 2009 w Brukseli kilkadziesiąt europejskich miast przyjęło tzw. Kartę Brukselską (Charter of Brussels). Gdańsk był jednym z dwóch polskich miast, które zostały sygnatariuszami dokumentu.
Podpisanie Karty Brukselskiej w siedzibie Parlamentu Europejskiego było najważniejszym aspektem udziału Gdańska w światowym kongresie rowerowym. Zapisy Karty zobowiązują jej sygnatariuszy do:
- zwiększenia do 15% udziału komunikacji rowerowej w ruchu miejskim do 2020 r.,
- zmniejszenia o 50% ryzyka wypadków rowerowych do 2020 r.,
- opracowania systemu parkingów rowerowych oraz polityki przeciwko kradzieży rowerów,
- zwiększenia wykorzystanie rowerów w dojazdach do szkoły i do pracy,
- działania na rzecz rozwoju turystyki rowerowej,
- podjęcia współpracy ze środowiskiem rowerowym, biznesem i instytucjami publicznymi w celu upowszechnienia ruchu rowerowego.
Dwa fakty powinny wzbudzić naszą refleksję: aż 44% gospodarstw domowych w Gdańsku nie posiada samochodu, a średnie zapełnienie samochodu poruszającego się po gdańskich ulicach wynosi zaledwie 1,37 osoby. Promocja ruchu pieszego i rowerowego kosztem indywidualnego ruchu zmotoryzowanego jest w tej sytuacji najważniejszym wyzwaniem Gdańska na najbliższe lata. - Remigiusz Kitliński, gdański oficer rowerowy.
Rowerowe Śródmieście Gdańska
Ulice Jednokierunkowe
Wszystkie ulice jednokierunkowe oraz ulice objęte zakazem ruchu zostaną udostępnione rowerzystom w obu kierunkach. Udogodnienia obejmą w pierwszej kolejności Główne i Stare Miasto (do końca czerwca br.).
W większości przypadków wprowadzenie nowej organizacji ruchu nie będzie wymagało wytyczania specjalnych kontrapasów. Pojawi się za to odpowiednie oznakowanie wyłączające rowerzystów spod znaków zakazu. Na takich ulicach rowerzyści powinni poruszać się tak, jak ma to miejsce na typowych ulicach dwukierunkowych, czyli przy prawej krawędzi jezdni.
Dopuszczenie jazdy rowerem ?pod prąd" jest popularnym i skutecznym rozwiązaniem promującym ruch rowerowy w centrach miast w wielu krajach UE. Co najważniejsze, jest to rozwiązanie bardzo bezpieczne, ponieważ rowerzysta zachowuje kontakt wzrokowy z kierowcą nadjeżdżającego z przeciwka samochodu.
- Belgijski kodeks drogowy przewiduje obligatoryjnie dwukierunkowy ruch rowerowy na wszystkich ulicach.
- Badania prowadzone w Austrii i Niemczech wykazały, że rezygnacja z wymalowywania na takich ulicach kontrapasów rowerowych jeszcze bardziej podnosi bezpieczeństwo rowerzystów.
Strefa Tempo-30
Równolegle z otwarciem dla rowerzystów ulic jednokierunkowych, maksymalna prędkość pojazdów na obszarze Starego i Głównego Miasta zostanie ograniczona do 30 km/h. Takie ograniczenie znacząco podnosi bezpieczeństwo ruchu, ponieważ zmniejsza różnicę prędkości pomiędzy rowerzystami, a samochodami. Ulice stają się bardziej przyjazne dla niechronionych uczestników ruchu - pieszych i rowerzystów.
Warto zwrócić uwagę, że takie ograniczenie dodatkowo upłynnia jazdę i zwiększa przepustowość skrzyżowań. Średnia prędkość samochodów poruszających się w ruchu miejskim jest niższa od 30 km/h, a jadący z niższą prędkością kierowcy są skłonni do zachowania mniejszych odstępów przy przejeżdżaniu przez skrzyżowania.
- Ograniczenie do 30 km/h jest stosowane na 76% ulic w Berlinie i ponad 90% ulic w austriackim Graz.
- Powszechne wprowadzenie stref tempo-30 skutkuje skokowym zmniejszeniem liczby wypadków oraz skali obrażeń odnoszonych przez ich ofiary.
Strefa Skrzyżowań Równorzędnych
Kolejnym elementem poprawiającym bezpieczeństwo ruchu w Śródmieściu będzie wprowadzenie strefy skrzyżowań równorzędnych. Na każdym skrzyżowaniu w strefie będzie obowiązywała ?zasada prawej ręki". Innowacja ta wiąże się również z demontażem wielu znaków drogowych szpecących krajobraz historycznego centrum Gdańska.
- Całkowitą likwidację znaków drogowych i sygnalizacji świetlnej wprowadzono w holenderskim mieście Drahten. Od tej pory liczba wypadków zmniejszyła się o 70%, ruch stał się płynny, a kierowcy bardziej życzliwi.
Rowerowa Rajska
Już w czerwcu na ulicy Rajskiej wytyczone zostaną pierwsze w Gdańsku pasy oraz śluzy rowerowe. Tym samym gdańscy rowerzyści będą mogli przetestować w praktyce rozwiązania, które na stałe do naszego prawa próbuje wprowadzić parlamentarna grupa ds. rozwoju komunikacji i turystyki rowerowej.
Pas rowerowy jest pasem ruchu przeznaczonym dla rowerzystów. Śluza rowerowa to część jezdni przed skrzyżowaniem przeznaczona dla rowerzystów, ułatwiająca wykonanie im manewru skrętu w lewo.
- Wydzielone drogi rowerowe w wielu przypadkach dają jedynie pozorne poczucie bezpieczeństwa. Do wypadków z udziałem rowerzystów dochodzi najczęściej na wydzielonych przejazdach rowerowych. Integracja ruchu rowerowego i samochodowego w ulicach o ograniczonej prędkości jest rozwiązaniem bezpieczniejszym, co potwierdzają również polskie statystyki wypadków.
W Śródmieściu zmieniamy filozofię komunikacyjną dając pierwszeństwo pieszym i rowerzystom. Stosując szereg innowacyjnych rozwiązań pragniemy stopniowo doprowadzić do sytuacji, w której ulice będą przestrzenią dla pieszych i rowerzystów, a samochody będą tam gościem. - Tomasz Wawrzonek, kierownik działu Inżynierii Ruchu w Zarządzie Dróg i Zieleni w Gdańsku.
