PORTAL MIASTA GDAŃSKA

Stocznia i jej historia

Stocznia i jej historia
„Historia Stoczni Gdańskiej”
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
 
Fot. Wydawca

W nocie na okładce czytamy: „Przygotowując niniejszą publikację, Europejskie Centrum Solidarności wypełnia poważną lukę badawczą. Przedstawiamy obszerny zbiór tekstów poświęconych politycznym, społecznym, gospodarczym, kulturowym i architektonicznym dziejom Stoczni Gdańskiej. Czytelnik znajdzie w naszej książce zarówno informacje o wykorzystaniu zakładu przez nazistowską Kriegsmarine, jak też o działających na jego terenie klubach sportowych. Pozna codzienność pracujących tu kobiet oraz kulisy walki politycznej, która rozgrywała się w zakładzie po roku 1945. Osobny rozdział książki dotyczy historii »Sołdka« – pierwszego statku, jaki został zbudowany po II wojnie światowej. Ostatnia część publikacji omawia współczesne znaczenie terenów postoczniowych oraz nakreśla perspektywy, jakie rysują się przed tą przestrzenią”.

Wydawca wyraża przekonanie, że powszechna jest świadomość, iż „Stocznia Gdańska pełni ważną funkcję w pamięci społecznej Polaków i Europejczyków”. Jest „to miejsce protestów robotniczych i powstania NSZZ »Solidarność«. Przypominają o tym zabytki takie jak pomnik Poległych Stoczniowców 1970, plac Solidarności, stoczniowa Brama nr 2 oraz Sala BHP, w której podpisano przełomowe porozumienie gdańskie. Zmiany, jakie zaszły w ciągu ostatnich lat na terenach postoczniowych, nie tylko w wymiarze ekonomicznym i przestrzennym, lecz także symbolicznym, spowodowały naturalny wzrost zainteresowania historią tego miejsca”. „Mamy nadzieję – czytamy dalej – że książka, którą oddajemy do rąk Czytelnika, będzie znakomitym drogowskazem nie tylko dla osób poszukujących informacji o historii tego miejsca, ale także dla tych, którzy decydują o jego przyszłości”.

***

Historia Stoczni Gdańskiej”, pod redakcją Konrada Knocha, Jakuba Kufla, Wojciecha Polaka, Przemysława Ruchlewskiego, Magdaleny Staręgi i Andrzeja Trzeciaka, Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk 2018.

Spis treści: Europejskie miejsce pamięci. Wstęp; I. Historia polityczna Stoczni Gdańskiej: Produkcja U-Bootów w Stoczni Schichaua i w Stoczni Gdańskiej w latach 1939-1945 (Marcin Westphal); Filie obozu koncentracyjnego Stutthof przy gdańskich stoczniach w latach 1944-1945 (Marcin Owsiński); „Wybijanie nitów”. Walka polityczna w Stoczni Gdańskiej (Stoczni nr 1 i Stoczni nr 2) w latach 1945-1948 (Andrzej Trzeciak); Dzieje Stoczni Gdańskiej w latach sześćdziesiątych XX wieku w świetle „Dziennika Bałtyckiego” (Renata Knyspel-Kopeć); Zapomniany strajk w Stoczni Gdańskiej z 20 maja 1971 roku (Przemysław Ruchlewski); Wpływ strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 roku na rozwój akcji strajkowej w Polsce (Wojciech Polak); Rolnicy i ich postulaty podczas strajku sierpniowego w 1980 roku (Andrzej W. Kaczorowski); Strajk sierpniowy w Stoczni Gdańskiej w świetle prasy oficjalnej (Jakub Kufel); Symboliczne formy oporu i walki stoczniowców gdańskich z władzą komunistyczną w latach osiemdziesiątych XX wieku (Barbara Rogowska); Mieczysław Rakowski w Stoczni Gdańskiej – 25 sierpnia 1983 roku (Michał Przeperski); Powstanie, rozwój i upadek Stoczni Gdańskiej (Zbigniew Szczypiński). II. Historia społeczna Stoczni Gdańskiej: Życie kulturalne Stoczni Gdańskiej – wybrane aspekty (Anna Miler); Życie sportowe w Stoczni Gdańskiej w latach 1945-1956 (Łukasz Kowalewski); Stocznia Gdańska jako atrakcja turystyczna przedwojennego Gdańska (Magdalena Staręga); Robotnicze pokolenia stoczniowe (Romuald Śmiech); Ścieżki karier kobiet w Stoczni Gdańskiej (Barbara Borowiak); Jagoda od Sierpnia do Grudnia – maszynistka MKS (Anna Maria Krasucka); Aksjologia Solidarności (1980-1981) we wspomnieniach opozycjonistów (Natalia Marcinkowska); Stocznia według Miroty. Chwytanie ostrości (Agnieszka Kornacka); Filmowy obraz stoczni (Anna Maria Mydlarska). III. „Sołdek”: Profesorowie Politechniki Gdańskiej uczestniczący w procesie projektowania, budowy i eksploatacji „Sołdka” (Marek Dzida); Jerzy Pacześniak (1909-1990) – projektant polskich statków handlowych typu B-31, B-54 i B-70 (Andrzej Truszkowski); Siostrzane statki „Sołdka” (Ryszard Fryska); S/s „Sołdek” i jego otoczenie społeczno-polityczne (Krzysztof Gogol); Wybrane porty, do których zawijał „Sołdek” (Witold Kuszewski); Zdarzenia na „Sołdku” na podstawie zachowanych materiałów źródłowych (Maciej Maksymowicz); Gdzie ma cumować „Sołdek”? (Jerzy Litwin); Wybrane przykłady wykorzystania walorów edukacyjnych statku muzeum „Sołdek” (Przemysław Węgrzyn); Setna rocznica urodzin Stanisława Sołdka (1916-2016) (Elżbieta Wróblewska). IV. Stocznia dziś: Kontrnarracja perspektywy oddolnej. Program badań transformacji przemysłu stoczniowego (Piotr Filipkowski, Peter Wegenschimmel); Zaniechane lub nieznane milieu historii Stoczni Gdańskiej (Waldemar J. Affelt); Wartości kulturowe terenów dawnej Stoczni Gdańskiej – szansa czy hamulec zrównoważonego rozwoju miasta? (Marcin Gawlicki); Praktyki adaptacyjne – współczesna sztuka krytyczna w dawnej Stoczni Gdańskiej (Grzegorz Klaman); Fasady Europejskiego Centrum Solidarności – architektoniczny obraz tożsamości miejsca (Mateusz Targowski); Gmach Europejskiego Centrum Solidarności – geneza przestrzeni, w poszukiwaniu tożsamości miejsca (Wojciech Targowski; Kod Tożsamości Lokalnej jako zaawansowane narzędzie dla kontynuacji dziedzictwa niematerialnego (Jacek Dominiczak); Finding Histories in the Gdańsk Shipyard (John Mullen); Gendering cultural heritage of the Gdańsk Shipyard: Diving into histories, imagining fiitures (Katarzyna Kosmala).