PORTAL MIASTA GDAŃSKA

Od ulicy do ulicy na sposób encyklopedyczny

Od ulicy do ulicy na sposób encyklopedyczny
Andrzej Januszajtis „Od Aksamitnej do Żytniej”
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl

Kolejna publikacja Andrzeja Januszajtisa poświęcona jest „ulicom Starego Gdańska”. W innym miejscu dowiadujemy się, że przedstawione w książce ulice położone są w Śródmieściu, do którego autor zalicza Główne Miasto, Stare Miasto, Osiek, Zamczysko, Stare Przedmieście, Spichlerze, Ołowiankę, Długie Ogrody, Dolne Miasto, Rudno i tzw. Dzieła Zewnętrzne (tu np. Młode Miasto).

Praca Andrzeja Januszajtisa jest czymś w rodzaju encyklopedii ulic, przede wszystkim tych historycznych, a także placów i mostów. Hasła, zgodnie z tytułem, zaczynają się od Aksamitnej, a kończą na Żytniej i jest ich w tym tomie ponad trzysta.

„Mimo strat w ostatniej wojnie i nieprzemyślanych przemianowań – czytamy na okładce – nazwy ulic gdańskiego Śródmieścia nadal stanowią niezwykle bogaty zespół o wielkiej wartości historycznej, emocjonalnej i kulturalnej. W historycznym Śródmieściu Gdańska (bez Młodego Miasta) 59 procent nazw ulic pochodzi sprzed rozbiorów Polski, a 28 procent jeszcze ze średniowiecza. To prawdziwy skarb nazewniczy! Zmieniały się władze, zmieniał język, a nazwy i ich sens przetrwały. Jako ważna część dziedzictwa historycznego i element tożsamości miasta powinny być chronione przed niepotrzebnymi zmianami. Aby to uczynić skutecznie trzeba poznać ich genezę, znaczenie, rozwój i przemiany postaci. To wszystko można znaleźć w tej książce, wraz z wiadomościami o zabudowie danej ulicy, ludziach, którzy tutaj mieszkali, wydarzeniach historycznych, lokalnych ciekawostkach i sprawach godnych uwagi”. Dlatego „każdy może się dowiedzieć, od kiedy jego ulica nosi swoją nazwę, jak powstała, jak się nazywała dawniej, poznać jej historię i zachowane pamiątki, a także jak zmieniała się numeracja domów”.

Do książki dołączone są dwa plany Śródmieścia Gdańska – dawny (z 1933 roku) i współczesny.

***

Andrzej Januszajtis „Od Aksamitnej do Żytniej. Ulice starego Gdańska”, Wydawnictwo „Marpress”, Gdańsk 2017.

Spis treści: Wprowadzenie; Dzielnice i połacie Śródmieścia; Ulice, place i mosty Śródmieścia (Aksamitna – Żytnia); Bibliografia, Spis haseł.