Scenariusze znane z filmów science-fiction realizują się na gdańskiej Politechnice. Od 5 grudnia, w nowo powstałym Laboratorium Zanurzonej Wizualizacji Przestrzennej można doświadczyć przestrzeni kosmicznej, a także pospacerować po nowym projekcie Targu Węglowego. To dopiero początek, ponieważ możliwości jest znacznie więcej, od przemieszczania się w czasie, aż po wirtualne symulacje lotów czy operacji chirurgicznych.
Laboratorium Zanurzonej Wizualizacji Przestrzennej (LZWP) znajduje się w nowo wybudowanym budynku, na tyłach starego gmachu Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. Ten unikatowy na skalę światową projekt składa się z dwóch elementów: sześciennej jaskini wirtualnej, czyli pomieszczenia zbudowanego z ekranów projekcyjnych, na których wyświetlany jest trójwymiarowy obraz świata wirtualnego, oraz sferycznego symulatora chodu, w kształcie kuli, który za pomocą specjalnych szyn, można umieścić wewnątrz jaskini. Połączenie tych dwóch elementów sprawia, że uczestnik symulacji zanurza się we wnętrzu komputerowo kreowanego świata, odczuwa przestrzeń, a także może poruszać się nieograniczenie w dowolnym kierunku. Takie rozwiązanie pozwala na twórcze wędrówki po światach wyobrażonych, których ograniczeniem jest wyłącznie wyobraźnia Projektanta.
Zastosowań rzeczywistości wirtualnej jest wiele, ale jeden z pomysłodawców LZWP, dr inż. Jacek Lebiedź wskazuje na 3 podstawowe obszary. Pierwszym jest wizualizacja obiektów, które z jakichś powodów są interesujące dla człowieka, a więc zarówno tych dopiero planowanych, jak i już nieistniejących lub niedostępnych. Można wirtualnie prototypować np. kokpit nowo projektowanego samolotu i używając odpowiedniego interfejsu decydować o położeniu jego poszczególnych elementów, a także w przypadku badań naukowych – analizować skład, strukturę i właściwości chociażby cząsteczek chemicznych. Możemy również używać jaskinię w celach turystycznych, zwiedzając te części świata, które z różnych względów nie są dla nas na co dzień dostępne. Przeniesienie człowieka w czasie również nie stanowi problemu. Wędrować można zarówno w przeszłość, jak i w przyszłość. „Wehikuł czasu” może nas przenieść np. do świata Pompejów, aby obserwować czasy ich świetności, a także uczestniczyć w historycznej chwili erupcji Wezuwiusza, prowadzącej do ich zagłady. Drugim zastosowaniem jest trening umiejętności, co przydaje się zwłaszcza podczas nauki ryzykownych zawodów, takich jak pilot, strażak czy lekarz. Przeprowadzenie wirtualnej operacji na wirtualnym pacjencie, a nawet wzniecenie wirtualnego pożaru i symulacja odpowiednich zachowań – w rzeczywistości wirtualnej wszystko jest możliwe. Trzecim, bardzo istotnym obszarem jest badanie ludzkich zachowań, aby je oceniać, a nawet – zmieniać. Poprzez zanurzenie człowieka i otoczenie go światem dowolnym, możliwe jest mierzenie np. wpływu formy opakowania produktu na zachowania wśród klientów. Wirtualną rzeczywistość można również zastosować w przypadku leczenia fobii oraz zaburzeń lękowych. Przy asyście specjalistów i psychologów, pacjenta chorego np. na arachnofobię można zanurzyć w rzeczywistości wirtualnej, która stopniowo będzie go oswajała z pająkami.
Wirtualna rzeczywistość niesie za sobą nowe, niczym nieograniczone możliwości, zarówno pozytywne, jak i negatywne. Podczas analizy jej zastosowań, nasuwa się pytanie, czy takie zanurzanie do wirtualnego świata, nie przyniesie więcej szkód niż korzyści?
– W rzeczywistości wirtualnej można się zanurzyć, ale na obecnym poziomie technologii zawsze jesteśmy w stanie zweryfikować, gdzie się znajdujemy – mówi dr inż. Jacek Lebiedź. – Oczywiście, istnieje zagrożenie, że dla niektórych z nas, życie wirtualne stanie się bardziej atrakcyjne niż to rzeczywiste, albo, że rzeczywistość wirtualna będzie stanowić narzędzie manipulacji, ale przecież nóż także jest niebezpieczny, a nikt nie wycofuje się z jego produkcji. Wszystko zależy od człowieka, jak tego użyje. Poszukiwanie dróg przeciwdziałania zagrożeniom niesionym przez rzeczywistość wirtualną jest jednym z wyzwań badawczych, jakie sobie stawiamy – podsumowuje.
------------------
Laboratorium Zanurzonej Wizualizacji Przestrzennej (LZWP), zbudowano i wyposażono w ramach projektu „Nowoczesne Audytoria Politechniki Gdańskiej”, realizowanego w latach 2009–2014, finansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
