Uczestnicy: Grzegorz Dziemidowicz, Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, Jacek Kornacki, Cezary Obracht-Prondzyński, Matthäus Weiß, Krzysztof Wróblewski
Prowadzenie : Marta Wróblewska
Spotkanie odbywa się w języku polskim
W 2017 roku przypada jubileusz 90-lecia urodzin zmarłego w 2015 roku Güntera Grassa - laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, autora Trylogii gdańskiej, Honorowego Obywatela Miasta Gdańska, Doktora Honoris Causa Uniwersytetu Gdańskiego, patrona jednej z filii Gdańskiej Galerii Miejskiej.
Z tej okazji zapraszamy gości specjalnych, a także naszą drogą publiczność do spotkań i wspólnych rozmów na tematy, które poruszały Güntera Grassa jako pisarza i człowieka, a i nam obecnie nie pozostają obojętne. Pytamy o kształt współczesnej Europy, o pozycję Polski w niej, a także o nasze gdańskie tożsamości. Zastanawiamy się nad tym, w jaki sposób przenikają się nasze biografie, wpływając na historie oraz przestrzenie, które współtworzymy.
Tak to już jest z Kaszubami, Oskarku. Zawsze dostają po głowie. (…) Bo Kaszubów nie można przenieść nigdzie, oni zawsze muszą być tutaj i nadstawiać głowy, żeby inni mogli uderzyć, bo my za mało polscy jesteśmy i za mało niemieccy, bo jak ktoś jest Kaszubą, nie wystarcza to ani Niemcom, ani Polakom. Ci zawsze dokładnie chcą wiedzieć, co jest co![1]
W powyższych słowach kaszubska babka Oskara Matzetratha z powieści Blaszany bębenek tłumaczyła wnukowi istotę jego tożsamości. Tożsamości opartej na funkcjonowaniu na pograniczu kultur, narodowości, historii, polityki, a także na poczuciu wykluczenia, braku jasnej przynależności. O perspektywie Güntera Grassa wobec Kaszub, Kaszubów wobec Kaszub, w szerszym kontekście innych podobnych grup etnograficznych Europy będą rozmawiać zaproszeni goście.
Cykl spotkań realizowany jest we współpracy z Deutsches Kulturforum Östliches Europa i Collegium Civitas, jako część programu obchodów rocznicy 90. urodzin Güntera Grassa, w ramach cyklu debat o sztuce i kulturze pt.: Skala Beauforta.
Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, dr
Germanistka, literaturoznawca, adiunkt w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu Gdańskiego, kierownik Pracowni Badań nad Narracjami Pogranicza. Wiceprezes Instytutu Kaszubskiego, oraz sekretarz/członek Zarządu Stowarzyszenia Güntera Grassa w Gdańsku. Studiowała filologię germańską w Krakowie, Lipsku (i kulturoznawstwo) oraz w Gdańsku; uczestniczyła w studiach doktoranckich na Uniwersytecie Gdańskim oraz w ramach Promotionskolleg Ost-West na Ruhr-Universität w Bochum. Obroniła pracę doktorską na temat: Etos pruski i kultura pamięci. Literatura wspomnieniowa szlachty pruskiej z Pomorza Zachodniego i Prus Wschodnich po 1945 r (2008 na UG). Jej zainteresowania naukowe dotyczą literatury polsko-niemieckiego pogranicza kulturowego, w tym autobiografiki szlachty i autorów pochodzenia żydowskiego, gdańskiej i pomorskiej pamięci kulturowej oraz imagologii literackiej.
Grzegorz Dziemidowicz, amb.
Dyplomata, zastępca kierownika Akademii Służby Zagranicznej i Dyplomacji CC, były dyrektor Akademii Dyplomatycznej MSZ i wicedyrektor Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, ambasador nadzwyczajny i pełnomocny RP w Egipcie (1994-1999) oraz Grecji (2001-2005). Pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych m.in. jako rzecznik oraz dyrektor Departamentu Systemów Informacji. Posiada także doświadczenie dziennikarskie i redaktorskie radiowe i telewizyjne – redaktor, a następnie kierownik działu zagranicznego „Wiadomości” w TVP.
Jacek Kornacki, dr hab.
Urodzony w 1964 roku. Absolwent Wydziału Malarstwa i Grafiki PWSSP (obecnie ASP) w Gdańsku, dyplom w pracowni profesora Mieczysława Olszewskiego. Doktor habilitowany; prowadzi Pracownię Podstaw Malarstwa i Rysunku. Obecnie Dziekan Wydziału Malarstwa. Uprawia malarstwo i rysunek, tworzy instalacje, a także realizuje szereg projektów o charakterze artystyczno-kulturowym (m.in. akcja artystyczno-społeczna Bądź Świadomym Dawcą Narządów, 2000; projekt artystyczno-kulturowy Archetyp – Świadomość – Miejsce, 1992–2015). Jest aktywnym uczestnikiem działań sopockiej fundacji SFINKS od początku jego istnienia. Ma w swoim dorobku kilkanaście wystaw indywidualnych i udział w wielu wystawach zbiorowych. Interesuje go człowiek w kontekście kulturowym i cywilizacyjnym. Poddając refleksji fenomen przemijania, ze spuścizny dziejowej czerpie motywy, które interpretując czyni tworzywem swojej sztuki.
Cezary Obracht-Prondzyński, prof. zw. dr hab.
Pracuje w Instytucie Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa Uniwersytetu Gdańskiego, gdzie jest kierownikiem Zakładu Antropologii Społecznej, a w latach 2005-2012 był dyrektorem tegoż Instytutu. Jest socjologiem, antropologiem i historykiem. Jego zainteresowania badawcze dotyczą głównie problematyki Kaszub i Pomorza, a ponadto uczestnictwa w kulturze, mniejszości narodowych i etnicznych, kulturowych problemów współczesności, polityki regionalnej, współczesnego społeczeństwa polskiego. Jest autorem lub współautorem 30 książek, redaktorem lub współredaktorem ponad 20, autorem kilkuset artykułów naukowych, popularnonaukowych, publicystycznych.
Matthäus Weiß (ur. w 1949 roku w Kilonii)
Pierwsze lata swojego życia spędził z rodzicami i rodzeństwem w taborze cygańskim położonym na obrzeżach miasta. Jak wiele innych dzieci w taborach nie uczęszczał do szkoły i od najmłodszych lat musiał zarabiać na utrzymanie rodziny. W wieku 17 lat poznał i poślubił swoją żonę, z którą wychował troje dzieci. Zarabiali na życie m. in. ostrzeniem noży i zbieraniem złomu. Z części pieniędzy zarobionych w ten sposób założył z przyjacielem w 1980 roku „Stowarzyszenie na rzecz praw Sinti w Szlezwiku-Holsztynie”. W 1989 roku powstało „Stowarzyszenie Niemieckich Sinti i Romów” w Kilonii, które do dziś aktywnie angażuje się w organizację imprez kulturalnych i popularyzację historii i kultury Sinti i Romów w regionie. Wspiera ono także kursy alfabetyzujące dla dorosłych oraz prowadzi działania zmierzające do polepszenia sytuacji dzieci Sinti i Romów w szkołach. W 1993 roku jego przewodniczącym został Matthäus Weiß. Od czasu powołania do życia „Fundacji Güntera Grassa na Rzecz Ludności Romskiej” w 1997 roku Matthäus Weiß zasiada w jej zarządzie.
Krzysztof Wróblewski, dr hab. art. mal., prof. nadzw. PG
Urodzony w Przasnyszu w 1962 roku. W latach 1982-1987 studiował na Wydziale Malarstwa i Grafiki w PWSSP w Gdańsku. Dyplom uzyskał w pracowni K. Ostrowskiego. Od 1989 roku pracuje w Katedrze Sztuk Wizualnych na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem i fotografią a od 1994 roku malarstwem monumentalnym w przestrzeni publicznej. Realizuje obiekty przestrzenne i rzeźby. Wystawia od 1986 roku od udziału w przełomowej wystawie pt. Ekspresja lat 80-tych w ówczesnej galerii BWA w Sopocie. W 1992 roku rozpoczął komponowanie symetrycznych obrazów składających z realistycznych i abstrakcyjnych powierzchni. Połowę obrazu stanowią zawsze układy trójkątów. Jego obrazy znajdują się kolekcjach prywatnych i publicznych w kraju i za granicą.
Prowadzenie: Marta Wróblewska
Historyk sztuki, filolog, menadżer kultury, kurator, krytyk artystyczny; od 2010 roku kierownik Gdańskiej Galerii Güntera Grassa, członek Stowarzyszenia Güntera Grassa w Gdańsku, absolwentka Uniwersytetu Gdańskiego, Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu w Gdyni oraz Collegium Civitas w Warszawie, doktorantka Uniwersytetu Gdańskiego, Wydział Historii / Instytut Historii Sztuki.
[1] G. Grass, Blaszany bębenek, tłum. S. Błaut, Gdańsk: Oficyna Gdańska 2013, s. 482-483
Zobacz także:
Spacer szlakiem kaszubskim po Gdańsku
