Nowa wystawa opowiada o ucieczkach Polaków na duńską wyspę Bornholm. Składa się z 13 plansz przedstawiających historie zarówno poszczególnych osób, jak i całych rodzin.
- Z dotychczasowych badań znamy 65 przypadków udanych ucieczek na naszą wyspę, w których wzięły udział 202 osoby. Z pewnością jest ich więcej - zaznacza autorka wystawy Maria Tuniszewska-Ringby, od 15 lat pracująca w Bornholms Museum.
Wśród głównych powodów ucieczek podawanych przed duńską policją i urzędami wymienia niechęć do ówczesnej władzy i jej marionetkowego charakteru.
- Socjalizm czy komunizm przez wielu nie był akceptowany z powodów nie tylko ideowych, ale i gospodarczych. Nasi rodacy wybierali różne środki dotarcia na wyspę już od 1947 roku Przepływali odcinek 100. kilometrów dzielących oba kraje na kajakach, skakali do Bałtyku ze statków wycieczkowych, porywali kutry, samoloty pasażerskie, a nawet… maszyny wojskowe typu MiG-15 - wyjaśnia Tuniszewska-Ringby.
Historie uciekinierów opowiedziane są według klucza: opisu ucieczki, jej motywów i - jeśli to było możliwe do ustalenia - dalszych losów osób decydujących się szukać wolności poza Polską Ludową. Każda tablica zawiera archiwalne zdjęcie, a w tle przewijają się panoramy różnych miejsc z wyspy położonej pośrodku Bałtyku. Zwiedzającym będzie towarzyszyć dźwięk Morza Bałtyckiego - akwenu dzielącego, ale też łączącego Polskę i Bornholm.
- Nasze Muzeum poszukuje tematów związanych z historią naszego miasta i Polski po zakończeniu drugiej wojny światowej. Na pokazanie ucieczek z Polski Ludowej zdecydowaliśmy się bez wahania. To interesujący i ważny społecznie temat, którego nie da się w prosty sposób zaszeregować. Pokazując go w Gdańsku pomagamy Bornholms Museum pozyskiwać materiały i informacje, co z perspektywy ochrony i zachowania trwałości dziedzictwa materialnego oraz pamięci o dziedzictwie niematerialnym jest rzeczą niezwykle ważną - mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.
- Ta wystawa to apel do gdańszczan i Polaków o to by włączyli się w tę akcję, ale także promocja niezwykle interesującej wyspy, na której archeolodzy znajdują relikty kultury materialnej Słowian, której miasta zostały zbombardowane, tak jak Gdańsk, w czasie II Wojny Światowej i w końcu wyspy, która znajdowała się również pod okupacją sowiecką, choć do 1946 roku - dodaje Waldemar Ossowski.
Udostępnienie wystawy przypada na 35. rocznicę wprowadzenia sankcji gospodarczych przez Stany Zjednoczone Ameryki Północnej wobec Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w czasie stanu wojennego (1981-1983).
Wystawa w Ratuszu Głównego Miasta (Gdańsk, ul. Długa 46) będzie czynna do odwołania, w tym w okresie pomiędzy świętami Bożego Narodzenia, a nowym rokiem. Wstęp wolny.
