Pierwszym nowoczesnym pomnikiem w Gdańsku było popiersie Heweliusza ufundowane przez Stanisława Augusta Poniatowskiego w setną rocznicę śmierci astronoma. W następnym stuleciu Gdańsk nie miał jednak szczęścia do pomników. Niepowodzeniem zakończyły się podejmowane jeszcze w XIX wieku próby wystawienia pomnika „wielkim synom” miasta, takim jak Chodowiecki czy Heweliusz.
Spektakularne pomniki zaczęły powstawać w Gdańsku dopiero na początku XX wieku – pierwszym z nich był konny posąg cesarza Wilhelma I przy Bramie Wyżynnej. Wolne Miasto Gdańsk nie było zbyt aktywne na polu budowy pomników, podobnie, jak władze miasta w powojennym dwudziestoleciu. Dopiero w połowie lat 60. XX wieku zaczęły powstawać liczne pomniki na czele z tym na Westerplatte.
 |
– Monopol komunistycznej władzy na stawianie pomników został przełamany w 1980 roku, gdy powstał Pomnik Poległych Stoczniowców. Pomniki stawiane po 1989 roku stanowią ciekawy dowód zmian, jakie dokonywały się w tym czasie w lokalnej społeczności. Częścią historii gdańskich pomników jest także ich usuwanie – taki los spotkał dwa niemieckie monumenty z początku XX wieku – opowiada Jacek Friedrich.
Już drugi rok Instytut Kultury Miejskiej zaprasza na cykl wykładów Architektura Gdańska, który opowiada o kulturowej, społecznej i artystycznej tożsamości miasta kreowanej przez jego architekturę, urbanistykę czy sztukę ogrodową.
Harmonogram wykładów cyklu Architektura Gdańska
18 marca, godz. 12.00, Gdańskie pomniki | dr Jacek Friedrich (Instytut Historii Sztuki UG; Muzeum Miasta Gdyni). Wydarzenie na Facebooku.
22 kwietnia, godz. 12.00, Działalność Friedricha Fischera w Urzędzie Budownictwa Naziemnego Wolnego Miasta Gdańska | dr Ewa Barylewska-Szymańska; mgr Wojciech Szymański (Muzeum Historyczne Miasta Gdańska)
20 maja, godz. 12.00, Gdański modernizm: 1945-1989 | dr Jacek Friedrich (Instytut Historii Sztuki UG; Muzeum Miasta Gdyni)
---
Organizatorzy: Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku i Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego
Miejsce: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego, ul. Bielańska 5, 80-952 Gdańsk (na tyłach Ratusza Staromiejskiego przy ul. Korzennej), sala im. prof. Konstantego Kalinowskiego, I piętro
Kurator cyklu: Hubert Bilewicz, adiunkt w Instytucie Historii Sztuki UG oraz w Międzywydziałowym Instytucie Nauk o Sztuce ASP w Gdańsku
